Direct naar artikelinhoud
klimaat

Beter voor de kippen, beter voor het milieu: het klimaatneutrale ei ligt straks in de rekken

Leghennen, in de hypermoderne en meest duurzame kippenstal ter wereld.Beeld Hollandse Hoogte / Flip Franssen

Vanaf volgend jaar treft u in de Lidl-rekken een 'klimaatneutraal' ei aan, gemaakt met liefde voor de legkip (of -haan). Overgewaaid vanuit Nederland is het concept vooral tekenend voor het huidige klimaat: supermarkten willen ook superduurzaam zijn.

'De meest mens-, dier-, en milieuvriendelijke kippenboerderij ter wereld', zo laat de Kipster-boerderij in het Nederlands-Limburgse Venray zichzelf maar al te graag omschrijven. Wie voorbij dat pr-lijntje kijkt, moet echter  instemmend knikken: in hun kippenstal is er oog voor voldoende beweegruimte, opvang van fijnstof, gebruik van reststromen of groene energie, en zelfs een plekje in de keten voor de immer verketterde (lees: bij geboorte vergaste) leghaan.

'Het grote verschil is dat we de rol van het dier hebben herdacht in het voedselsysteem, door uitsluitend restjes als voeder te gebruiken'
Ruud Zanders, medeoprichter Kipster

Momenteel is Lidl in Nederland de exclusieve afnemer van de eitjes, en de samenwerking wordt na een jaar al stevig uitgebreid. Niet alleen in Nederland komt een tweede Kipster-boerderij, het concept steekt ook de grens over. Volgend voorjaar moet er op een nog onbekende locatie – ofwel in West-Vlaanderen ofwel in Limburg – een kopie komen. Lidl België garandeert de afname, en zal de eieren verkopen tegen een bioprijs.

Concreet gaat het om 24.000 legkippen die jaarlijks ongeveer 7,5 miljoen eitjes produceren. Dat blijft natuurlijk een peulschil van het totale eierbestand. "Het gaat inderdaad slechts om enkele percenten, maar mensen moeten dit concept eerst leren kennen", zegt Lidl-woordvoerder Isabelle Colbrandt, die erop wijst dat de formule van Kipster "verder gaat dan de gekende bionormen".

Klimaatneutraal

Bio-eieren krijgen momenteel de code '0' in de winkel, de beste score op een schaal (0-3) die de diervriendelijkheid aangeeft. Wat maakt dan precies dat deze nieuwe eieren potentieel in het negatief gaan? Op vlak van dierenwelzijn – denk aan voldoende beweegruimte, daglicht en omgevingselementen als boompjes – scoort de Kipster-boerderij in Nederland het hoogst aantal sterren, maar dat doen bioboerderijen in feite ook.

"Het grote verschil is dat we de rol van het dier hebben herdacht in het  voedselsysteem", vertelt Ruud Zanders, medeoprichter en voormalig lector 'gezonde pluimveehouderij', die zich liet inspireren door wetenschappelijk onderzoek aan de Wageningen Universiteit. De Kipster-kippen worden uitsluitend gevoederd met restjes, via samenwerkingen met bijvoorbeeld industriële bakkerijen, waardoor er geen concurrentie is tussen mens en dier. "Nu geven we 1 kilogram al dan niet biologisch graan aan kippen, waarvan dan een viertal mensen kunnen eten. Maar met die 1 kilo graan kan je zonder tussenschakel ook gewoon tien mensen voederen."

"60 à 80 jaar geleden leefden kippen, ook in België, hoofdzakelijk van de reststromen van het land", zegt Ruud Zanders.Beeld Hollandse Hoogte / Bart van Overbeeke Fotografie

Aangezien zo'n 70 procent van de CO2-voetafdruk van een ei afkomstig is van die voeders, wordt de afdruk volgens Zanders op die manier al met de helft gereduceerd. "En door enkel met witte legkippen te werken, die minder eten, en zo'n 1.100 zonnepanelen in te zetten voor onze energiebevoorrading, benaderen we een klimaatneutraal ei."

Daarnaast wordt nog gekeken naar de volksgezondheid bij de mens – 98 procent van het fijnstof, dat een rol kan spelen in ziekteoverdracht, wordt gefilterd – en ook bij de haan. Die laatste wordt normaal vergast bij geboorte wegens 'niet economisch rendabel', maar het vlees van de Kipster-hanen wordt, na een 'haanwaardig' leven, verwerkt in haanburgers voor Lidl of geleverd aan speciaalzaken.

'Er is enerzijds de bewustwording bij de klant die we niet kunnen negeren, maar ook als werkgever zien we elke dag het nieuws: we moeten schakelen'
Isabelle Colbrandt, Lidl

Het is dat totaalconcept dat Lidl charmeert, en toevallig is dat natuurlijk niet. Elke supermarkt heeft wel een 'duurzaamheidsplan', denk maar aan de gloednieuwe waterstofpomp van Colruyt Group in Halle, de Korteketen-boerderij van Carrefour in Durbuy of de 'dakmoestuin' boven de Delhaize in Elsene.

"Er is enerzijds de bewustwording bij de klant die we niet kunnen negeren, maar ook als werkgever zien we elke dag het nieuws: we moeten schakelen", zegt Isabelle Colbrandt, die zegt dat Lidl als grote discountretailer de toon wil zetten door in te zetten op de korte keten of concepten zoals Kipster. Ook dat is toch opvallend: duurzaamheid is niet meer voorbehouden voor de elite.

Kipster, naar eigen zeggen 'de meest dier- en milieuvriendelijke kippenboerderij ter wereld'.Beeld Hollandse Hoogte / Marcel van den Bergh