Videospeler inladen...

Wie zijn de winnaars, wie de verliezers?

Na verkiezingen is het haast een traditie om de overwinning te claimen. Maar deze keer kan nagenoeg elke partij dat ook met enige geloofwaardigheid doen. Behalve SP.A dan, dat de verliezer is geworden. Quid John Crombez? 

analyse
Fabian Lefevere
Fabian Lefevere is VRT NWS-journalist en volgt de politieke actualiteit op de voet

Alleen wie verliest, is duidelijk

Het beeld is gemengd, John Crombez probeerde tijdens het voorzittersdebat op Eén nog de meubelen te redden. In Turnhout gaan we vooruit, zei hij, in Hasselt scoren we met een nieuwe lijsttrekker beter dan verwacht. In zestig gemeenten gaan we vooruit. En in Leuven en Vilvoorde blijft de partij de grootste. 

Dat neemt niet weg dat de score in Antwerpen tegenvalt, dat Crombez Gent dreigt te verliezen, dat Brugge weg is, en dat de scoren in Tienen, Genk, Hasselt of Lommel ronduit ontgoochelend is voor de socialisten. Zelfs Oostende, de thuisbasis van Crombez en Johan Vande Lanotte, dreigt in liberale handen over te gaan. 

Die vaststelling roept onvermijdelijk de vraag op naar de onmiddellijke toekomst van John Crombez als partijvoorzitter. Vooral omdat hij zelf zijn lot verbond aan de resultaten in de centrumsteden. Maar dat ligt moeilijk: op zeven maanden staan alweer Vlaamse en federale verkiezingen geprogrammeerd en er kondigt zich geen instantvoorzitter aan, die de partij op zo'n korte termijn naar winst kan leiden. 

De echte winnaars: Vlaams Belang en Groen

Dé winnaars van deze verkiezingen zijn Vlaams Belang en Groen geworden. Het Vlaams Belang zou, als dit Vlaamse verkiezingen waren geweest, maar liefst tien zetels winnen in het Vlaams parlement. Geen wonder dat voorzitter Tom Van Grieken enigszins glorieerde en zichzelf tot de grote overwinnaar uitriep. "Het Vlaams Belang is back", om de woorden van Van Grieken te gebruiken. 

Maar daar past een kanttekening bij. Vlaams Belang slaagde er eigenlijk niet een hap uit de rechterflank van N-VA weg te vreten. Niet in Antwerpen, waar VB rond de tien procent plafonneert. Maar nergens gaat de partij achteruit, en eigenlijk vooral vooruit. Je mag verwachten dat straks, bij nationale verkiezingen die meer over migratie zullen gaan, dat nog beter kan.

Groen claimde ook de verkiezingsoverwinning. In Leuven doet de partij het uitstekend, en in veel gemeenten piekt ze boven de twintig procent. In Antwerpen verdubbelt ze zelfs haar scoren.

Maar de pure wiskunde volstaat vaak niet bij het bepalen van winnaars en verliezers. Feit is dat er in Antwerpen veel hoger werd ingezet: Van Besien mikt onomwonden op het Schoon Verdiep maar komt niet eens in de buurt. En in Gent komt het kartel in nauwe schoentjes. Dus ja, Groen heeft een prima resultaat neergezet maar het is (alweer) niet dé grote doorbraak geworden. 

Ook een winnaar: Open VLD

Ook Open VLD mag een overwinning claimen. In Mechelen en Kortrijk doet de partij het met Bart Somers en Vincent Van Quickenborne uitstekend. In Oostende kan Bart Tommelein, als hij het wat handig speelt, misschien zelfs burgemeester worden en ook in Gent behoort een blauwe burgemeester - Matthias De Clercq - tot de mogelijkheden. 

Op die manier halen de liberalen misschien wel hun doelstelling: vier burgemeesters leveren in een centrumstad. Bovendien haalden ook Gwendolyn Rutten in Aarschot en Alexander De Croo in Brakel een uitstekend resultaat. Maggie De Block doet het wat minder in Merchtem. 

Nog meer winnaars: CD&V en N-VA

En CD&V? Die slaagt er haast op kousenvoeten in zijn machtspositie buiten de steden te behouden. In West-Vlaanderen en Limburg bijvoorbeeld slaagt N-VA er niet in de partij van Wouter Beke uit het centrum te dwingen. 

N-VA zelf kan ook met enig zelfvertrouwen een overwinning claimen. Antwerpen en de rand kleurt alweer geel. Haast alle federale kopstukken scoren uitstekend en dat doet ook Christoph D'Haese in Aalst. Maar toch een minpunt: de grote doorbraak is het dus niet geworden, daarvoor bleek het legertje CD&V-burgemeesters buiten de steden toch net iets te sterk.

En als dit Vlaamse verkiezingen waren geweest, verloor de partij van De Wever niet minder dan tien zetels, waardoor de balans in een eventuele volgende Vlaamse regering een beetje in de richting van Open VLD zou opschuiven, die nu plots wel mathematisch nodig zouden zijn. 

Herbekijk de analyse van politicoloog Carl Devos in het Extra Journaal daags na de lokale verkiezingen:

Videospeler inladen...

Meest gelezen