‘Facturen F-35 staan vol fouten’

© U.S. Air Force

België moet straks 4 miljard euro overschrijven voor de aankoop van 34 F-35’s. Dan mag je verwachten dat de facturen kloppen. Toch niet, zeggen de Nederlandse en Noorse tegenhangers van ons Rekenhof.

Arnout Gyssels

Nieuwe gevechtsvliegtuigen aankopen, daar moet je niet te licht over gaan, blijkt uit een onderzoek van de Nederlandse Rekenkamer. Onze noorderburen kochten in 2013 al 37 F35’s, ­ ze waren mede-investeerders van het vliegtuig. Samen met hun Noorse collega’s hielden de ambtenaren alle facturen van januari 2017 tot juni 2018 tegen het licht. Op 838 facturen vonden ze liefst 59 fouten. ‘Meer dan je zou mogen verwachten’, stelt het eindrapport. De fouten slopen er vooral in bij het Pentagon. Daar volgen ze niet altijd hun eigen procedures tot in de puntjes. Er moeten ook nog handmatige berekeningen gemaakt worden en dan is een rekenfout snel gemaakt.

De Nederlandse defensie moest die fouten er uiteindelijk allemaal zelf uithalen. ‘De ministeries van de andere partner­landen moeten zelf controleren of hun facturen correct zijn.’

Op veel steun van de Amerikanen moeten ze daarbij niet rekenen. Het Amerikaanse ministerie voor Defensie gaf zijn ­auditrapporten pas vrij onder druk van ­Nederland en Noorwegen en na aanvullende afspraken tussen de ministers van Defensie en de vliegtuigbouwers. De Belgische minister Steven Vandeput (N-VA) heeft de defensiestaf alvast gevraagd contact op te nemen met de Nederlandse collega’s om meer informatie te krijgen.

Oppositiepartij SP.A ziet in het rapport nog eens de noodzaak om ook bij ons het Rekenhof te betrekken bij de aankoop van gevechtsvliegtuigen. Kamerleden Dirk Van der Maelen en Alain Top dienden opnieuw een resolutie in om dat voor elkaar te krijgen. ‘Dan sta je op het einde niet voor onaangename verrassingen’, zegt Van der Maelen.