België belangrijke spil in illegale handel wilde dier- en plantensoorten

Met een van de vijftien drukste luchthavens van de EU en een van de belangrijkste havens is België ook een sleutelspeler in een van de meest lucratieve markten ter wereld: de handel in beschermde dier- en plantensoorten. “Zowel legale als illegale handel vindt op grote schaal plaats in ons land”, zo concludeert WWF op basis van een nieuw rapport daarover.

Tussen 2007 en 2016 waren er 1.264 inbeslagnames van ladingen illegaal verhandelde soorten. Vaak gaat het om handel uit Afrika richting Azië. Vooral medicinale plantenproducten, ivoor, zeepaardjes en reptielen worden het meest gesmokkeld via of tot in België, zo blijkt uit de analyse door de gespecialiseerde internationale ngo TRAFFIC. 

Krokodillen- en slangenleer

Zo zaten er in die onderschepte vrachten 1.424 spullen gemaakt uit krokodillen- en slangenleer. Ook zijn er 4.318 ivoren objecten zoals slagtanden en beeldjes gevonden. In een minderheid gaat het om spullen die toeristen meebrengen. De grote meerderheid (3.615) zijn ivoren objecten en slagtanden die vanuit Afrika via ons land naar kopers in Azië reizen, bijvoorbeeld in een valies met een dubbele bodem vol Aziatische eetstokjes in ivoor. De vele directe vluchten tussen België en Afrika spelen een grote rol in die illegale routes.

Na reptielen en ivoor zijn zeepaardjes, medicinale producten, levende planten en delen van zoogdieren de belangrijkste illegaal verhandelde producten. Tussen 2007 tot 2016 zijn er 59.155 stuks medicinale producten onderschept, vooral beschermde planten zoals hoodia, dat zogenaamd helpt bij afvallen. Controlediensten vonden ook 19.370 gedroogde zeepaardjes, die populair zijn in Chinese medicijnen.

“Dat is maar het topje van de ijsberg, want enkel gebaseerd op de effectieve inbeslagnames”, zegt Sofie Ruysschaert, expert wilde soorten bij WWF.

Bushmeat

Ook de enorme hoeveelheden hier legaal verhandelde soorten zijn een indicatie dat de illegale handel in en via ons land grote proporties heeft.

België is bijvoorbeeld de grootste legale importeur in de EU van reptielenproducten. Vooral vlees van de Nijlkrokodil voor de binnenlandse en Europese markt komt hier veelvuldig toe en ons land is ook de op een na grootste Europese invoerder van beschermde plantenproducten, vooral gezaagd hout van de Afrikaanse teak en medicinale schors van de Afrikaanse kers.

Verder valt op dat er in vergelijking met de grote hoeveelheden import van hout en wild vlees (‘bushmeat’) maar weinig inbeslagnames zijn. “Dat vraagt om meer onderzoek”, zegt Ruysschaert.

WWF en TRAFFIC stellen het rapport vandaag voor in het federaal parlement en pleiten voor een sterkere samenwerking tussen de betrokken ministeries (Justitie, Economie, Leefmilieu en Volksgezondheid) en sancties die ook effectief worden uitgevoerd. “Het kan niet dat die handel nog altijd zulke proporties heeft”, zegt Ruysschaert. “Uit het recent gepubliceerde Living Planet-rapport blijkt dat de mens verantwoordelijk is voor 60 procent achteruitgang van de aantallen wilde dieren. Het is meer dan ooit duidelijk dat ook België zijn verantwoordelijkheid moet nemen.”