Hard tegen hard in Gent: hoe zwaar zal SP.A-Groen Mathias De Clercq laten zweten?

SP.A-Groen laat de gesprekken even ontploffen om meer te kunnen eisen: meer schepenposten, meer bevoegdheden en meer programmapunten. Een liberaal kopstuk noemde de opschorting van de onderhandelingen “een numero om meer binnen te kunnen halen”. Klassieke powerplay dus van het zuiverste water. De tegenpartij onder druk zetten, zodat die meer toegeeft en mekaar zwart maken in de publieke opinie om sterker te staan. 

Met zijn voorstel deed Mathias De Clercq zich wel een zeer gunstige uitgangspositie cadeau, vinden ze bij het kartel. Hij kan daar achteraf wat op toegeven en kan dan zeggen dat hij verbindend en grootmoedig is. Het kartel SP.A-Groen wil met een eigen formatienota een betere uitgangspositie in de markt zetten voor zichzelf en wil zo ook het voorstel van Open VLD/CD&V naar de prullenbak verwijzen.

Was Mathias De Clercq nu zo gulzig met zijn voorstel? Voor het kartel SP.A-Groen is dat zeker zo. En dan hoor je weinig vleiende bewoordingen genre “de duivelszak van Open VLD is nooit vol, de liberalen zijn zot van glorie, Mathias moet van zijn wolk afkomen en dit voorstel is ronduit vernederend en weinig respectvol”. Bij Open VLD en CD&V haasten ze zich om te zeggen dat dit nog maar een openingszet is en dat dit niet te nemen of te laten is. Al hoor je ook minder flaterende woorden: “Watteeuw moet dit doen om de ruzie in het kartel te bedwingen en de “sossen” gedragen zich alsof ze de verkiezingen niet verloren hebben, ze zullen serieus moeten inleveren”.

Zoals zo dikwijls draait de discussie ook weer voor een groot deel rond posten, en socialisten en groenen vinden dat ze er maar bekaaid vanaf komen in het voorstel van De Clercq. Ze zeggen dat Mathias De Clercq veel te weinig betaalt voor zijn burgemeesterssjerp. “Integendeel”, voegen ze er aan toe, “hij bedient zich wel zeer royaal”. Bij de liberalen wijzen ze erop dat ze kiezen voor een compact college, een besparing op zich, met maar 8 schepenen, naast de burgemeester. Nu zijn het er 11. De Vlaamse overheid verplicht Gent al een schepenpost in te leveren, zodat de stad recht heeft op 10 schepenen. Met 8 schepenen zet De Clercq het kartel erg krap. SP.A-Groen krijgt er daar 5 van. De verdeling is dan 3 schepenposten voor Groen en 2 voor SP.A. De socialisten hebben er nu nog 5 en een burgemeester. Een pijnlijke terugval voor SP.A, maar ook de groenen vinden dat ze met 3 schepenposten te weinig krijgen.

Open VLD wil met 15 gemeenteraadsleden de burgemeester en 2 schepenen binnenhalen. Groen krijgt voor 14 gemeenteraadsleden, maar 3 schepenen. En bij SP.A-Groen wijzen ze erop dat CD&V niet eens nodig is voor een meerderheid en dat de liberalen zo nog een extra schepenpost naar zich toetrekken. Totaal onevenwichtig, zeggen ze bij het kartel. Ze doen er dan nog eens een berekening bovenop. SP.A-Groen heeft een derde van de stemmen, Open VLD een kwart. Die verhouding zie je niet in de opdeling, vinden ze. Ze wijzen erop dat ze maar 5 posten krijgen terwijl de anderen er 4 binnenhalen met daarbij inbegrepen de burgemeester. Het kartel vreest dat De Clercq door hun krappe zetelbedeling volop ruzie wil stoken bij hen. Bij Open VLD zeggen ze schamper dat Watteeuw nu alles stillegt omdat hij de ruzies binnen zijn kartel niet onder controle krijgt.

Feit is dat Open VLD ook maar 2 schepenen krijgt. SP.A-Groen heeft het wel over "superschepenen" die elk de bevoegdheden krijgen die nu door 2,5 schepenen worden uitgevoerd. Ze geven het voorbeeld van een van de liberale schepenen. Die krijgt de bevoegdheden van huidig Groen-schepen Elke Decruynaere (onderwijs, kinderopvang, jeugd), die van liberaal schepen Mathias De Clercq (haven, economie en ondernemen) en een deel van de bevoegdheden van liberaal schepen van ambtenarenzaken Sofie Bracke. Ook de andere liberale schepen (stedenbouw, stadsontwikkeling, financiën en openbaar groen) is goed bedeeld, zeggen ze bij het kartel. Bovendien gaat CD&V’ster Mieke Van Hecke ook nog eens lopen met cultuur, personeelszaken en inburgering. SP.A-Groen is er niet over te spreken dat het kartel zelfs bevoegdheden moet inleveren, terwijl Open VLD ook nog eens de burgemeesterssjerp wil. 

(lees verder onder de foto)

Hoe raken ze hieruit? Het kartel SP.A-Groen wil er het liefst twee schepenposten bij als Mathias De Clercq absoluut burgemeester wil zijn. Dus moet er gegaan worden voor 10 schepenposten of desnoods moet Open VLD de CD&V maar laten vallen zodat de post voor Mieke Van Hecke vrijkomt. Het kartel wil ook meer bevoegdheden en inhoudelijke garanties rond de bouw van sociale woningen en het zo weinig mogelijk wegwerken van “knips” van het circulatieplan. 

Heeft het kartel een drukkingsmiddel? Heel voorzichtig zeggen ze bij SP.A-Groen dat zij een meerderheid kunnen vormen met de N-VA, terwijl Open VLD die mogelijkheid niet heeft, want centrumrechts komt twee zetels te kort. Toch zou het voor het linkse kartel een afgang zijn om een meerderheid te moeten vormen met de N-VA. SP.A-Groen stond altijd diametraal tegenover de N-VA en het kartel deed voor de verkiezingen zelfs schamper dat Mathias De Clercq alleen maar burgemeester zou kunnen worden met steun van de N-VA. Groen-burgemeester Watteeuw zou dan zelf bij de gratie van de Vlaams-nationalisten aan de macht moeten komen. Dit zou zeer pijnlijk zijn voor links. Een liberaal kopstuk had het meteen over “een coalitie van de losers”. 

SP.A-Groen en Open VLD/CD&V lijken dus tot elkaar veroordeeld. Al is het niet uitgesloten dat er nog pogingen komen om de “overbodige” partijen eraf te rijden. Groen en Open VLD volstaan voor een meerderheid, al lijken beide partijen niet geneigd om hun partner te lossen. Open VLD zou zonder CD&V in een te linkse omgeving zitten. Voor de groenen zonder socialisten is het probleem dat ze dan met twee centrumrechtse partijen moeten besturen. Groen-kopman Watteeuw weet ook nog dat de socialistische burgemeester Termont zijn nek uitgestoken heeft voor zijn circulatieplan met de uitspraak “de belangrijkste wegen zijn de luchtwegen”. 

De kans is het grootst dat Mathias De Clercq burgemeester wordt. Hij heeft vooraf zijn nek uitgestoken dat hij het zou worden. Dus voor minder kan hij niet gaan. Vraag is hoe zwaar SP.A-Groen hem zal doen zweten. Het zal voor De Clercq inhoudelijk inleveren worden en hij zal ook meer schepenposten moeten gunnen aan het kartel. De relatief jonge Mathias De Clercq dreigt voor het kartel wel een blijver te worden als burgemeester. Met zijn charisma zou hij zichzelf nog verschillende keren kunnen opvolgen als burgemeester. Dus dat er na deze bestuursperiode nog een Mathias II en Mathias III zou komen. Groen-kopstuk Watteeuw is 56. Voor hem zou er wellicht maar één termijn inzitten. Ook dat is een argument dat meespeelt in de burgemeestersdiscussie.