Kochten terroristen vlak voor aanslagen Parijs wapens in Rotterdam?

In concertzaal Bataclan (90 doden) zijn weer bijna iedere avond concerten. In de cafés aan de Rue de Charonne en omgeving (39 doden) vloeit het bier op vrijdagavond weer als vanouds. En in het Stade de France (1 dode) was dit weekend een grote rugbywedstrijd.

Uiteraard stond Frankrijk gisteren stil bij de 130 doden en 400 gewonden die op vrijdagavond 13 november 2015 vielen, toen een groep IS-terroristen met kalasjnikovs en zelfmoordvesten een bloedbad aanrichtte in de stad. Maar het dagelijks leven heeft haar gang al lang weer hervonden.

Achter de schermen gaat het onderzoek naar de aanslagen door: negen terroristen kwamen die dag of vlak daarna om het leven. De enige overlevende dader Salah Abdeslam is vanuit ons land overgebracht naar een Parijse gevangenis. De Franse justitie heeft echter nog zeker elf mensen op het oog, die ervan worden verdacht de groep op een of andere manier te hebben geholpen. Voor een deel zijn het dezelfde mannen die ook worden verdacht van betrokkenheid bij de aanslagen op Brussels Airport en metrostation Maalbeek, vijf maanden later. Beide aanslagen werden uitgevoerd door een groep jihadisten, die nauw met elkaar waren verweven.

Uit de Franse en Belgische onderzoeken kwam dit najaar een in Nederland nauwelijks opgemerkt feit naar boven: kochten de terroristen vlak voor de aanslagen in Parijs wapens in Rotterdam?

Dat zit zo. Vlak na de aanslagen in Brussel van  22 maart 2016 pakt de politie in Brussel de Syrische Zweed Osama Krayem op. Op camerabeelden is te zien hoe hij vlak voor de aanslag op metrostation Maalbeek praat met Khalid El Bakraoui die zichzelf even later in een metrostel opblaast. Krayem was waarschijnlijk van plan dat ook te doen, maar krabbelt terug. Als de politie hem na zijn aanhouding vraagt hoe de terroristen aan hun wapens kwamen, zegt hij: uit Nederland. Dat nieuws wordt in 2017 doorgespeeld aan de Nederlandse autoriteiten en sijpelt door in de media. Inmiddels wordt Krayem er door de Franse politie ook van verdacht betrokken te zijn geweest bij het voorbereiden van de aanslagen in Parijs.

Uit het uitleveringsverzoek van Frankrijk aan België van weer een andere verdachte van beide aanslagen, de 34-jarige Ali el Haddad Asufi, wordt dit najaar nog iets meer bekend. Het gaat in Nederland ongemerkt voorbij. Franse en Belgische media melden dat Asufi in 2015 een of twee keer in Nederland was, specifieker: in Rotterdam. Hij zou er op 28 oktober, twee weken voor de aanslagen in Parijs, nog zijn geweest. Zijn reisgenoot: een van de mannen die zich  op 22 maart 2016 zal opblazen op Brussels Airport. Hun waarschijnlijke doel: wapens aanschaffen. De twee zouden in codetaal contact hebben gehad met wapenhandelaars.

Of dat gelukt is en zo ja, of die wapens bij de aanslag in Parijs zijn gebruikt of dat ze door de terroristen met een ander doel werden aangeschaft, is niet bekend. Een woordvoerder van het Openbaar Ministerie in Nederland stelt niets over de zaak te kunnen zeggen. Hij kan ook niets zeggen over een huiszoeking in Rotterdam-Zuid, vorig jaar, die met de zaak te maken zou hebben.

Dat de terroristen naar Nederland zouden zijn gekomen om wapens te kopen, past in het plaatje. Er zijn al langer zorgen over de aanwezigheid van veel vuurwapens in het Rotterdamse criminele circuit. Ook twee andere prominente Franse terreurverdachten kwamen naar de Maasstad op zoek naar wapens en munitie. Hun plan voor een aanslag werd in maart 2016, net na de Brusselse aanslagen, ontdekt. Een van de twee werd in Rotterdam aangehouden. In de woning waar hij verbleef lag zo'n 45 kilo aan munitie die hij zou hebben willen kopen. In de stad werden meerdere mensen aangehouden die als tussenpersoon of leverancier worden gezien.

Bij de tweede Fransman werd, in een voorstad van Parijs, een waar wapenarsenaal aangetroffen: vijf kalasjnikovs en zeven vuistvuurwapens. Dit voorjaar bleek dat aan de binnenkant van die wapens dna is gevonden dat ook weer naar Nederland wees, onder meer naar een geboren Rotterdammer. De zaken tegen die verdachten lopen momenteel nog in de rechtbank in de Maasstad.

Ondertussen gaan in Parijs en Brussel de onderzoeken naar de bloedbaden door. De Franse justitie hoopt de dossiers klaar te hebben in het najaar van 2019.