Archieffoto Masai Kenia, waar volgens Keniaanse onderzoek tot 86% vrouwen in deze stam besneden zijn

"Zeer sterke daling" van genitale verminking bij kinderen in Afrika

Er is een "sterke en significante" daling van genitale verminking bij jonge meisjes in Afrika vastgesteld, dat zegt een recente analyse van bijna drie decennia onderzoek op het Afrikaanse continent. Toch waarschuwen de onderzoekers dat blijvende interventies nodig zijn om deze praktijk, die volgens vele landen in strijd is met de mensenrechten, volledig uit te roeien. 

In Oost-Afrika werd de snelste en sterkste daling opgemeten, meldt het rapport dat in het British Medical Journal werd gepubliceerd. Daar daalde het voorkomen van genitale verminking of het zogeheten cutting bij meisjes onder de 14 jaar van 71.4 procent in 1995 naar een spectaculaire 8 procent in 2016. In deze regio komt genitale verminking traditioneel vaak voor. Als je kijkt naar Somalië zie je dat 98 procent van de vrouwen boven de 15 er besneden zijn, in Soedan is dat 87 procent.

In West- en Noord-Afrika werd ook een daling vastgesteld, maar die was minder sterk en verliep trager. Zo is in Noord-Afrika het percentage vrouwen die genitale verminking onderging gedaald van 57.5 procent naar 14.1 procent tussen 1990 en 2015. In West-Afrika is het voorkomen van deze praktijk gedaald van 73.6 procent in 1996 naar 25.4 procent in 2017. Nog steeds een significante daling.

Maar het onderzoek brengt niet enkel positieve evoluties aan het licht. In de twee landen uit het Midden-Oosten die in het rapport werden opgenomen, in Jemen en Irak, is genitale verminking net toegenomen sinds 1997.

De studie analyseerde cijfers tussen 1990 en 2017. Ze werd uitgevoerd bij meer dan 200.000 meisjes tot veertien jaar in 29 Afrikaanse landen en twee landen uit het Midden-Oosten. Het rapport werd gevoerd door een team onderzoekers uit Groot-Brittannië en Zuid-Afrika, onder leiding van professor in biostatistiek Ngianga-Bakwin Kandala.

(Lees verder onder foto)

Archieffoto Senegal - Voorbereiding FGM
2003 AP

Onderzoekers: "Nood voor interventies blijft"

Volgens de onderzoekers liggen verschillende factoren aan de afname van het zogeheten cutting."Deze sterke daling toont aan dat het nationale en internationale beleid zijn vruchten afwerpt. Ook de campagnes en inspanningen, die de laatste 30 jaar werden ondernomen om deze praktijken uit te roeien, hebben effect", verklaren de onderzoekers. Vooral het verbod op genitale verminking in verschillende landen is volgens hen een cruciale factor.  

Deze sterke daling toont aan dat het nationale en internationale beleid zijn vruchten afwerpt

"Toch blijven bepaalde risicofactoren erg aanwezig. Bovendien zouden deze factoren in een aantal landen zelfs kunnen leiden tot een ommekeer van deze positieve trend." Zo wijzen de onderzoekers op risicofactoren als "ontoereikend onderwijs, armoede en de aanhoudende perceptie dat vrouwelijke genitale verminking een belangrijke rol speelt voor de huwelijkskansen".

Verdere inspanningen zijn nodig, zeggen de onderzoekers nog, om deze praktijken volledig uit te roeien. "Het zijn praktijken die door vele landen en organisaties worden gezien als kindermisbruik." 

Risicofactoren zijn onder meer de aanhoudende perceptie dat vrouwelijke genitale verminking een belangrijke rol speelt voor de huwelijkskansen

Ze vragen maatregelen zoals een aangepast beleid, cultuursensitieve vormen van communicatie en uitwisseling van informatie die de gemeenschap nog meer betrekt. Volgens de onderzoekers kan men door partnerschappen aan te gaan met de lokale religieuze leiders, jongeren, gezondheidswerkers en leiders van de gemeenschap nog verder verbetering brengen.

"Gevoeligheid onderwerp kan onderzoek beïnvloeden"

De studie wijst voorts op mogelijke invloeden op de resultaten. Zo baseert het rapport zich op persoonlijke bijdragen en die kunnen beïnvloed worden door onder andere de ongeletterdheid van de deelnemers of door de culturele gevoeligheid van het onderwerp. Daardoor zouden er minder gevallen gerapporteerd kunnen worden, omdat mensen vrezen dat familieleden vervolging riskeren als ze bekennen dat ze besneden zijn. 

(Lees verder onder foto)

Archieffoto Somalië

"Minstens 200 miljoen meisjes en vrouwen slachtoffer"

Ondanks de positieve cijfers, vallen er nog andere kanttekeningen bij het rapport te maken. Zo onderzocht deze studie meisjes tot veertien jaar, maar in heel wat landen wordt genitale verminking toegepast bij meisjes ouder dan veertien. De verminking wordt in sommige regio’s namelijk nog uitgevoerd tot net voor het meisje of de vrouw huwt.

Minstens 200 miljoen meisjes en vrouwen tussen de 15 en 49 jaar hebben genitale verminking ondergaan, schrijft UNICEF.
De mensenrechtenorganisatie publiceerde dit jaar cijfers waarin staat dat in landen als Guinea, Djibouti en Somalië tot 90 procent van de meisjes en vrouwen besneden zijn. Bovendien komen deze praktijken niet enkel in het Afrikaanse continent voor, vrouwen worden ook het slachtoffer in landen zoals Indië, Indonesia, Colombia en Saudi-Arabië,… 

(Lees verder onder foto)

Archieffoto: VN organiseert klas over genitale mutilatie  in Somalië

"Meerderheid vrouwen wil dat praktijk stopt"

"Toch vindt de meerderheid van vrouwen en meisjes dat deze praktijken moeten stoppen", schrijft de mensenrechtenorganisatie. De cijfers tonen bovendien aan dat er ook in deze leeftijdscategorie steeds minder meisjes en vrouwen verminkt worden. Zo werd in de jaren 80 nog een op twee vrouwen tussen 15 en 49 slachtoffer, vandaag is dat gedaald tot een op de drie. Maar helaas is niet in alle landen een even sterke daling op te merken, meldt Unicef nog.

Videospeler inladen...

Meest gelezen