Vanavond is het zover: de delicate landing van Marslander InSight, "Het is een beetje als een steak bakken"

Tot nu toe is nog maar 40 procent van alle Mars-missies ooit geslaagd, maar zes jaar na Curiosity hoopt InSight - een nieuw project van de NASA - succesvol te worden. Hoe delicaat het allemaal is, kunt u zien in onderstaand filmpje. InSight moet van ongeveer 20.000 kilometer per uur naar bijna nul komen om veilig te landen, en dat in goed zes minuten. De Marslander weegt ongeveer 360 kilogram. 

Er zijn verschillende fases in het landingsproces, en dus ook verschillende momenten waar eventueel iets verkeerd kan gaan: het hitteschild bij het afremmen bijvoorbeeld, het gebruik van de parachute en het "tegengas" geven net voor het landen op het oppervlak zelf. 

VIDEO: Koen Wauters: "Het gaat vaak mis met missies naar Mars"

Bart Van Hove van de Koninklijke Sterrenwacht in Ukkel is de landingspecialist: "InSight komt aan met een  snelheid van ongeveer 6 kilometer per seconde in de hoge atmosfeer van Mars, ongeveer 100 kilometer hoog. Door het wrijvingsproces gaat InSight dan afremmen, zoals luchtweerstand op de fiets.  Er is een heel sterke schokgolf, die alles doet verhitten. Dat is een beetje zoals een steak bakken: dat mag heel heet worden, maar dat moet heel snel voorbij zijn. En enkel de buitenkant mag verhit raken."

"De buitenkant van de capsule verschroeit, een minuut of twee minuten lang, en dan is er genoeg snelheid uit de capsule om een parachute open te doen. Maar dat is nog altijd ongeveer twee keer de geluidssnelheid. Er komt een tweede schokgolf, nu zijn we een paar kilometer boven het oppervlak van Mars. In een laatste fase wordt gekeken met radars naar de grond, om te zien hoeveel meter we nog hebben", zegt Van Hove.

Tot slot worden er retropropulsieraketten aangezet om "tegengas" te geven en de landing zacht te laten verlopen. Overigens is de atmosfeer op Mars veel ijler dan op de aarde, wat afremmen moeilijker maakt; InSight mocht daarom niet veel méér wegen, met deze afremmechanismen. 

Mogelijk landt InSight tijdens de naweeën van een zandstorm, maar dat hoeft geen probleem te zijn. Hij zal dan sneller kunnen afremmen in de atmosfeer, maar teams van de NASA kunnen dat bijtijds bijsturen. 

In principe moet InSight vanavond landen om 20.54 uur Belgische tijd - u kunt hier mee aftellen op de website van de NASA. Als alles goed verloopt, zullen er meteen radiogolven worden uitgewisseld met de aarde. Wetenschappers zullen dan de exacte positie van de lander bepalen, zodat satellieten die nu al rond Mars cirkelen, foto's kunnen nemen.

Zoals u gisteren las, zal een Belgisch team van de Sterrenwacht de landing reconstrueren. Zij kijken met veel belangstelling uit naar de missie, waarvan ze willen leren voor de grote Europese missie ExoMars over twee jaar (zie ook de link naar het artikel hiernaast)

De verschillende stappen in de landing, zijn ook uitgebeeld in de tweet hieronder (lees voort onder de tweet): 

De Marslander zal zich nestelen op Elysium Planitia, een gebied dat de NASA, de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie achter het project, als "plain perfect" beschrijft. Met andere woorden, kaal en vlak - en misschien een beetje saai - maar net daarom zo geschikt. Onderzoekers noemen het ook wel een grote parkeerplaats, ongeveer 100 kilometer lang en enkele tientallen breed.

Bovendien zal InSight zijn touchdown maken in een gebied dicht bij de evenaar (zie foto) zodat de zonnewarmte en -energie er relatief constant zijn om de zonnepanelen te blijven voeden. Het is immers koud op Mars, een planeet die verder van de zon staat dan de aarde - tussen -100 en 0 graden. Wetenschappers hebben 22 mogelijke locaties bestudeerd vooraleer een keuze te maken; zij moesten telkens de factor wind en de samenstelling van de bodem in de weegschaal leggen. Elysium Planitia ligt aan de westelijke rand van een uitgestrekt lavaveld.