Accounts, volgers, likes, comments: alles op Instagram is te koop
Een documentaire óver Instagram óp Instagram. Het is wat de Nederlander Nicolaas Veul onlangs maakte. Wat blijkt? Alles wordt er verhandeld: accounts mét volgers, likes en zelfs commentaren, kant-en-klaar geleverd vanuit Rusland.
Instagram, sinds enkele jaren eigendom van Facebook, is de snelst groeiende socialenetwerksite met wereldwijd 1 miljard gebruikers. Dit jaar ging er 5 miljard euro reclamegeld in om, ook voor zogenoemde “influencers”: minder of meer bekende mensen die tegen betaling een trui van een welbepaald merk aantrekken of iets anders aanprijzen.
Nicolaas Veul, documentairemaker bij de Nederlandse omroep vpro is zelf een gebruiker van Instagram en zag het medium steeds commerciëler worden. “Sommigen kregen ineens enorm veel volgers, likes en comments, terwijl ik zelf maar traag groeide”, bekent hij in “Van Gils en gasten” op Eén.
Hoe meer volgers, hoe meer status, hoe meer geld
Het aantal volgers is van belang, voor je geloofwaardigheid, maar ook om reclame of sponsoring aan te trekken. Hoe meer volgers en activiteit op je account, hoe zichtbaarder je ook wordt voor vrienden.
Veul ging op zoek naar de handel in Instagramvolgers. Op publieke websites kan iedereen volgers kopen, “10.000 voor 35 euro”. Dat zijn soms nep-volgers, zonder naam of foto. Daarnaast worden gegevens gekopieerd van echte accounts, en dat ziet er al wat echter uit. Maar nog krasser is dat ook echte volgers “gegenereerd” worden met complexe computerprogramma’s.
Betaalde commentaar uit Rusland
Naast volgers heeft een beetje Instagrammer ook likes en commentaren nodig. Ook die zijn te koop. Nicolaas Veul stootte op een Russisch bedrijf dat een “netwerk van huisvrouwen” inschakelt om comments te schrijven bij een Instagrambericht. Tegen betaling.
Dit is onhoudbaar en gevaarlijk
“Fascinerend hoe bedrijven over de hele wereld geld verdienen aan de achterkant van dit systeem”, concludeert Nicolaas Veul. “Instagram weet dit al lang en had zelf al veel eerder moeten ingrijpen. Want dit wordt onhoudbaar. Het is ook gevaarlijk, want elke gek kan zomaar iets populair maken.” En niemand die nog van echt van vals kan onderscheiden.
De documentaire #followme van Nicolaas Veul, in opdracht van de vpro, is te zien … op Instagram. De maker wilde de kritiek op het medium uiten op het medium zelf. U kunt ook kijken op vpro.nl.