Leuven verdrinkt in GAS-boetes en vraagt hulp aan externe firma, hoe zit het in andere steden?

Het hoge aantal GAS-boetes in Leuven heeft vooral te maken met het circulatieplan in de Dijlestad. Er staan nu al verschillende slimme camera's in de stad die registreren wanneer je bijvoorbeeld een straat inrijdt waar dat niet mag.

Daar komen binnenkort nog een aantal extra camera's bij door een nieuwe fase in het circulatieplan. En daardoor verwacht Leuven dat er binnenkort tot 3.000 overtredingen per week zullen zijn. Zoveel boetes kan Leuven niet meer op eigen houtje verwerken en daarom wil de stad een externe firma inhuren om de administratie over te nemen.

In andere steden is er ook een forse stijging van het aantal GAS-boetes. Maar de administratie ervan wordt afgehandeld door de eigen diensten. "Toen wij in 2014 begonnen met GAS-boetes voor het inrijden van autoluwe zones, hadden we jaarlijks zo’n 30.000 extra GAS-boetes", zegt Bart Passemiers van de Dienst Bestuurlijke Handhaving in Mechelen.

Om al die boetes te verwerken, heeft Mechelen extra personeel aangeworven en een boel laten automatiseren. In Gent, waar in de eerste maanden na de invoering ruim 10.000 extra boetes per maand werden uitgeschreven, is het vele extra werk ook intern opgelost.

Maar Leuven kiest er dus voor om de verzending van de GAS-boetes niet zelf te doen. "We zijn van mening dat we niet zelf plooimachines en alles wat daarbij hoort moeten aanschaffen om duizenden omslagen te versturen", motiveert burgemeester Louis Tobback (SP.A) zijn beslissing in het Radio 1-programma "De ochtend". "Er zijn een heleboel firma's die dat doen en dus hebben we een offerte uitgeschreven, zodat we het versturen van de GAS-boetes door hen kunnen laten doen."

Oppositiepartij N-VA is niet te spreken over die manier van werken. Volgens de partij ziet de stad de ANPR-camera's te veel als een extra bron van inkomsten. "Als je een circulatieplan invoert en je ziet dat daarna steeds meer mensen een overtreding begaan, dan moet je je daar toch vragen bij stellen", vindt Lorin Parys (N-VA).

"Geef mensen eerst een waarschuwing in plaats van meteen boetes uit te schrijven. De signalisatie moet beter aangeduid worden. Nu zijn de camera's een "cashkoe" en dat kan niet de bedoeling zijn."

Burgemeester Tobback ziet het anders: "Het hoeft geen geld op te brengen", zegt hij. "Respecteer het verkeersreglement of urineer niet tegen het stadhuis en je krijgt geen GAS-boete. Dus gedraag u in het verkeer en elders." 

Tobback kaatst de bal terug en houdt de N-VA mede verantwoordelijk voor de plaatsing van de ANPR-camera's de afgelopen jaren. "Overal te lande - ook in Leuven - heeft de N-VA zitten aandringen dat we camera's zouden installeren, maar wij zijn daar nogal voorzichtig in geweest."

Tegelijk moet de burgemeester toegegeven de camera's hun effect hebben. "Nu we het doen, werkt het. Waarom komen er nu plots zoveel GAS-boetes? Omdat we vroeger een vaststelling moesten doen met een politie-inspecteur ter plaatse. Nu is het aantal overtredingen gezakt, want die boetes hebben hun effect. Men denkt na voor men door een autoluwe zone rijdt."

Uit een rondvraag van VRT NWS bij de GAS-ambtenaren van alle centrumsteden blijkt dat de meeste steden in Vlaanderen geen problemen hebben om zelf de GAS-boetes te verwerken die ze uitschrijven.

Alleen Antwerpen denkt erover na om een deel van de administratie van de GAS-boetes uit te besteden. En dan gaat het om de GAS-boetes voor verkeersovertreden: stilstaan en parkeren en het binnenrijden van de lage-emissiezone met een vervuilende auto. 

Steden die extra parkeerwachters inschakelen en / of camera's met automatische nummerplaatherkenning installeren bij autovrije of autoluwe zones zien wel het aantal GAS-boetes stijgen. Maar vaak daalt dat aantal na een aantal maanden, als mensen zich ervan bewust zijn dat ze beboet kunnen worden. 

Een voorbeeld uit Roeselare: toen daar in 2016 ANPR-camera's werden geplaatst, werden er ruim 24.000 GAS-boetes uitgeschreven. Vorig jaar is dat aantal bijna gehalveerd en voor dit jaar wordt nog eens een halvering verwacht.

Als stadsbesturen merken dat er structureel toch te veel boetes zijn om te kunnen verwerken, wordt vaak extra personeel aangeworven en software ingeschakeld om de verwerking te automatiseren. Kortrijk heeft nu bijvoorbeeld drie GAS-ambtenaren i.p.v. één, en software die gekoppeld is aan de nummerplatendatabase van DIV en aan de facturatiesoftware van de stad.

Catherine De Mulder, GAS-ambtenaar in Kortrijk, benadrukt ook het belang van sensibilisering bij de plaatsing van ANPR-camera's: "Bij de plaatsing van camera's in onze stad hebben we altijd heel duidelijke signalering geplaatst." Daarnaast wil de stad niet meteen de boeman spelen: "Na de plaatsing van de camera's houden we altijd eerst een gedoogmaand, waarin de overtreders nog geen boete krijgen, enkel een waarschuwingsbrief."