Macron toont begrip voor ‘gele hesjes’, maar doet nauwelijks handreikingen
De Franse president Macron heeft aangekondigd de nieuwe brandstofbelasting te willen koppelen aan de olieprijs. Hij wil een nationaal debat voeren over de energietransitie. Met deze twee maatregelen hoopt hij tegemoet te komen aan de grieven van de ‘gele hesjes’.
In een toespraak die voor Macrons doen nederig van toon was, toonde de president begrip voor de protestbeweging. Toch deed hij nauwelijks concrete handreikingen. “We veranderen niet van koers”, zei Macron dinsdag in een toespraak.
“Er is een Frankrijk dat zich druk maakt om het einde van de wereld, en een Frankrijk dat zich druk maakt om het einde van de maand.” De afgelopen dagen werd die parafrase van de in september afgetreden milieuminister Nicolas Hulot door verschillende gele hesjesdragers uitgesproken in de media. De regering is er voor beide ‘Frankrijks’, zei Macron in een toespraak op het Elysée, waarin hij niet alleen uitleg gaf over de Franse Energiewende, maar ook het woord richtte tot de gele hesjes.
Macron vertelde voor een zaal van politici, directeuren van grote bedrijven en andere notabelen hoe zijn ‘ecologische transitie’ eruit komt te zien. Het sluiten van alle kolencentrales, een verdrievoudiging van het aantal windturbines, het afbouwen – maar niet volledig afschaffen – van kernenergie.
Maar de transitie moet ook een sociale transitie zijn, zei hij. De president nam een deel van het discours van de gele hesjes over, en zei dat hij de boosheid van Fransen met een “bescheiden inkomen” begrijpt. “We moeten luisteren naar dit sociale alarm”, zei Macron, die onmiddellijk daarna benadrukte dat er ook sprake is van een “milieualarm” met grote potentiële consequenties voor de Fransen.
Meer over de gele hesjes
“Vergis u niet, dit is wel degelijk een revolutie”: een dag tussen de gele hesjes
Extreemrechtse relschoppers of spontaan volksprotest? Frankrijk weet geen raad met gele hesjes
Plots blijkt iedereen een geel hesje: hoe de politiek het protest recupereert
Opinie: Waarom de ‘gele hesjes’ eigenlijk ecologisten zijn
Ecologische transitie
De president pleitte voor een ecologie populaire, een volksecologie. Klimaatproblematiek is niet iets voor hippe stadsbewoners alleen, zei Macron, maar gaat ook mensen in lagere sociale klassen aan. De mensen met ademhalingsproblemen vanwege luchtvervuiling zijn volgens de president juist vaak armere Fransen. “Ik weiger te accepteren dat de ecologische transitie de ongelijkheid tussen verschillende regio’s doet toenemen”, zei Macron. “Een Frankrijk van twee snelheden” moet wat de president betreft worden voorkomen.
‘Ik weiger te accepteren dat de ecologische transitie de ongelijkheid tussen verschillende regio’s doet toenemen’
Binnen drie maanden komt er een nationaal debat over de energietransitie en de gevolgen daarvan voor de Franse bevolking. Hoe een dergelijk volksoverleg eruit komt te zien, is nog niet bekend. Het moet in elk geval niet alleen in Parijs plaatsvinden, maar overal in Frankrijk en de overzeese gebieden. Macron nodigde lokale politici, vakbonden, bedrijven, gele hesjes en andere burgers met concrete vragen en klachten over de energietransitie uit om zich vooral uit te spreken in dat nationale debat.
Macrons andere maatregel, de koppeling van de brandstofbelasting aan de olieprijs, is bedoeld om hevige fluctuaties van de prijs aan de pomp af te remmen. Als de mondiale olieprijs net scherp is gestegen, zou de belasting niet op hetzelfde moment moeten worden verhoogd, luidt de redenering. Zo kunnen de financiële gevolgen voor automobilisten worden verzacht. De geplande verhoging van de brandstoftaks is daarmee niet van de baan.