Gezondheidseconoom Lieven Annemans: “Onwetendheid leidt tot kwaadwilligheid”
Dat de ene arts veel meer kan verdienen dan de andere, vindt Lieven Annemans (UGent) al reden genoeg om het systeem te veranderen. “Wie dat nog niet goed begrepen heeft, gaat zich verweren als een duivel in wijwater.”
‘De Morgen’ berekende de gemiddelde inkomens van artsen per specialisme. Hoe juist zijn onze cijfers volgens u?
Prof. Lieven Annemans: “De gemiddelde inkomens die jullie geven, liggen volgens mij in de lijn van de verwachtingen. Jullie aanpak getuigt van metier, jullie zijn niet over één nacht ijs gaan. Je hebt rekening gehouden met de conventiegraad, de supplementen en met accurate schattingen van de afdrachten naar het ziekenhuis. Desondanks blijven er hiaten. Waar jullie geen zicht op hebben zijn de investeringskosten. Heel wat specialisten moeten zelf hun apparatuur kopen. En het blijft ook moeilijk te bepalen hoeveel supplementen artsen aanrekenen buiten het ziekenhuis.
“Bij artsen ga je wellicht nooit exact weten wie hoeveel verdient. Zelfs artsen onder elkaar hebben geen transparantie, ook dat is niet normaal.”
Een UZ is niet hetzelfde als een AZ? Wat is een ereloon precies? Duizelig van alle termen? Laat ons helpen met het abc van de dokterslonen.
De afgelopen maanden probeerde De Morgen stap voor stap het hele kluwen van de ziekenhuisfinanciering te ontwarren. Hier leest u hoe we hierbij precies te werk zijn gegaan.
Reageren? Mail naar dokterslonen@demorgen.be
Waarom is dat gebrek aan transparantie zo’n probleem?
“Omdat het met overheidsgeld is. Artsen worden met publieke middelen betaald, dus hebben wij als publiek het recht om daar inzicht in te krijgen. Dit gaat over verschillende mensen die allemaal een grote verantwoordelijkheid dragen. En toch gaat de ene, die toevallig neuroloog of psychiater is, veel minder verdienen dan de andere, die radioloog of orthopedist is. Zonder dat er een logica achter zit. Dat op zich vind ik voldoende om te zeggen: er moet hier iets veranderen.”
‘Ik vergelijk de ziekenhuishervorming soms met de processie van Echternach: het zal lang duren, maar ze geraakt ook rond voor het duister’
Als je de inkomensverschillen wil gelijktrekken, zal een aantal artsen moeten inleveren.
“Ja, maar de werkelijke inkomensverschillen zijn vandaag al minder groot dan sommigen denken, dus er zal ook minder moeten worden ingeleverd. Diegenen die vandaag hun inkomen halen uit ongewenste praktijken, die zullen het eerst moeten inleveren. Wat op zich ethisch te verantwoorden is. Maar zelfs dan moeten we ervoor zorgen dat het niet van de ene dag op de andere is. Er zal een traject moeten worden uitgestippeld, zodat wie nu aan de opleiding geneeskunde begint, ook weet wat te verwachten.”
De ziekenhuizen en één van de artsensyndicaten (BVAS) wilden niet meewerken aan ons onderzoek. Wat vindt u van hun terughoudendheid?
“Ik kan de bezorgdheid van de ziekenhuizen enerzijds begrijpen. Het water staat hen al aan de lippen. Dan is het logisch dat ze niet willen dat er zaken verkeerd geïnterpreteerd worden in de media.
“We gaan de mensen pas mee krijgen als je hen zegt wat het traject wordt. Ik denk dat het niet zo negatief moet zijn, zolang we maar weten waar we geraken en iedereen zijn traject kent. Ik vergelijk de ziekenhuishervorming soms met de processie van Echternach: het zal lang duren, maar ze geraakt ook rond voor het duister.”
Bij een processie van Echternach gaat het nog enigszins vooruit. Nu blijven we gewoon ter plekke trappelen. Heeft de regering genoeg ambitie getoond in haar doelstellingen?
“De regering had wel degelijk grote plannen, en dat is al een begin. Er zijn veel ministers geweest die geen plannen hadden voor de gezondheidszorg. De huidige minister wil de ziekenhuizen doen samenwerken en de financiering hervormen, maar ze ondervindt heel snel dat ze één werf niet kan afwerken zonder een andere werf op te starten. Zo heb je ook die inkomensgegevens van artsen nodig om het geheel van de ziekenhuisfinanciering te begrijpen. In een goed beleid weet men dat het allemaal communicerende vaten zijn.”
Wat maakt de hervorming dan zo moeilijk?
“Vandaag kunnen sommige partijen hun eigen perspectief niet overstijgen, ze verdedigen enkel hun eigen belangen. Sommige artsen redeneren nog steeds dat ze het goed tot zeer goed hebben, dus waarom zouden ze het systeem willen veranderen? Maar onwetendheid leidt tot kwaadwilligheid: wie het nog niet goed begrepen heeft, gaat zich soms verweren als een duivel in wijwater. Een aantal artsen heeft blijkbaar nog niet goed begrepen dat iedereen baat heeft bij een goed draaiende gezondheidszorg, zowel de patiënt als de zorgverleners.”
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
