Reis naar de achterkant van de maan: China gaat Pink Floyd achterna
China gaat op ontdekkingsreis naar de maan en stuurde een maanlander naar de zogenaamde dark side of the moon. Maar wat hebben we daar te zoeken, behalve een wat flauwe Pink Floyd-referentie?
Bijna een halve eeuw nadat Neil Armstrong zijn leap for mankind maakte, trekt China opnieuw naar de maan. Vrijdag schoot het de langverwachte Chang’e-4 missie op gang. Eindbestemming van de maanlander: de achterkant van de maan. Ofte: the dark side of the moon, zoals die bekendstaat sinds het beroemde Pink Floyd-album uit 1973.
Zo’n grootse maanmissie voelt wat vreemd aan. De voorbije decennia reisde de mensheid vele lichtjaren verder dan de maan. En als we al robotkarretjes op Mars kunnen droppen, waarom dan nog een onbemande missie naar de maan? Is dat geen stap achteruit?
‘De Chinezen willen zich meten met Amerika, Rusland en India – landen met een uitgebreid ruimtevaartprogramma én plannen voor nieuwe maanmissies’
Het antwoord is simpel: nee. Chang’e-4 kan voor een absolute primeur zorgen. Wanneer het toestel over een drietal weken landt, zal het het eerste voertuig ooit zijn dat op de achterkant van de maan terechtkomt, dus op de kant die je op aarde nooit kunt zien.
De onderneming is een prestigeproject, zegt astronoom Marc Klein Wolt (Radboud Universiteit), die met de Chinezen samenwerkte aan een eerdere maansatelliet. “De Chinezen willen zich meten met Amerika, Rusland en India – landen met een uitgebreid ruimtevaartprogramma én plannen voor nieuwe maanmissies.”
Toch speelt er naast prestige ook een groot wetenschappelijk belang mee. De Chinezen willen ook de bodem van de maan onderzoeken. Dat moet een nieuw licht werpen op het ontstaan van de maan. Werd die geboren uit de aarde, door een botsing met een andere planeet? Of zit het helemaal anders?
Op zoek naar een antwoord zullen Chinese vervolgmissies, die nu al gepland zijn, zelfs bodemmonsters van de maan terug naar de aarde brengen. Daarnaast neemt Chang’e-4 ook zaden van bloemen en aardappelen mee naar de maan. Op die manier wil men achterhalen of je in een toekomstige maanbasis gewassen kunt verbouwen.
Nazi’s en aliens
Vanaf de aarde zien we altijd dezelfde kant van de maan. Die kant is uitgebreid in kaart gebracht met telescopen en bemande missies. Dat staat in schril contrast met de achterkant, die sinds Pink Floyds album bekendstaat als de ‘donkere kant’ – een tikje verwarrend, want op de achterzijde is het niet donkerder dan op de voorkant.
Toch heeft die achterkant een zeker mysterie: geen mens heeft er ooit voet gezet. Het is daarom een locatie waar complotdenkers en Hollywood-producenten zich al jaren over verlekkeren. Van geheime nazibolwerken tot uitvalsbasis voor aliens, je kunt het zo gek niet bedenken of het wordt aan die mystieke achterkant toegeschreven.
De achterkant van de maan doet complotdenkers en Hollywood-producenten likkebaarden: van geheime nazibolwerken tot een uitvalsbasis voor aliens
Dat soort zaken zal men er overigens niet vinden, mocht u daar nog aan twijfelen. Eerder maakte bijvoorbeeld de NASA met satellieten foto’s van de achterkant, waarop geen nazi’s of aliens te zien waren.
Wel oogt de achterkant anders dan de voorkant –veel pokdaliger, bijvoorbeeld. Met deze missie hoopt men die verschillen nauwkeuriger in kaart te brengen. Op de achterkant landen is wel relatief lastig. Zo zit bij radiocommunicatie met de lander de maan zelf in de weg. De eerder gelanceerde satelliet Queqiao moet dat probleem oplossen. Die hangt precies op een locatie vanwaaruit hij signalen kan doorsluizen.
China’s opmars
Met deze missie zet China zijn ruimtevaartopmars voort. Dat doet het helemaal op eigen kracht, want samenwerkingen met pakweg NASA liggen gevoelig. Zo zijn de taikonauten, zoals de Chinese astronauten heten, niet welkom in het internationaal ruimtestation ISS. De VS wil zijn geopolitieke rivaal geen duwtje in de rug geven met technische en wetenschappelijke kennis.
Die geïsoleerde status heeft China geïnspireerd om dan maar zelf een ambitieus ruimteprogramma op poten te zetten. Het einddoel: een grootschalige verkenning van de ruimte. Ons eigen zonnestelsel is het begin, een zoektocht naar andere bewoonbare planeten daarbuiten is waarschijnlijk de volgende stap.