Francken stelt zich vragen bij legitimiteit van Michel II en waarschuwt Open VLD voor "guerre totale"

Theo Francken (N-VA) stelt zich vragen bij de legitimiteit van de minderheidsregering Michel II, die volgens hem "lichtzinnig" omgaat met de grondwet. Als de regering het vertrouwen vraagt aan het parlement, vindt hij het "niet evident" om dat te geven. Francken is vooral kritisch voor Open VLD. Dit weekend liet zijn opvolger op Asiel en Migratie Maggie De Block verstaan dat ze een "menselijker" beleid wil. "Als ze zo tekeergaan tot mei, dan is het la guerre totale", waarschuwt Francken in "De ochtend" op Radio 1. 

Theo Francken, dit weekend nog staatssecretaris voor Asiel en Migratie voor N-VA, maakt geen deel meer uit van de federale regering. De Marrakechcrisis werd fataal voor de Zweedse coalitie en premier Charles Michel (MR) gaat door met een minderheidsregering van MR, Open VLD en CD&V. Francken verhitte vaak de gemoederen binnen Michel I, niet het minst met zijn Twittergedrag. "Ik was de lastigste leerling", geeft hij zelf toe. En ook nu weert hij de duidelijke taal niet. 

Volgens Francken gaat de herschikte regering "lichtzinnig" om met de grondwet. "Ik vraag mij af hoe dit grondwettelijk in elkaar zit", zegt hij. "Als ik het goed begrijp is de premier nog niet naar de koning geweest en is hij dat niet van plan. Hoe kan een regering die maar een derde van de Kamerzetels bezit en dus geen democratisch draagvlak heeft, noch in Vlaanderen, noch in Wallonië, een nieuw programma aankondigen met drie nieuwe speerpunten en doen alsof er niets is gebeurd? Wat is nog de democratische legitimiteit van het beleid dat hier gevoerd gaat worden?"

Ze hebben maar één derde van de kiezers achter zich op vlak van de zetels in de Kamer. Ik stel mij daar constitutioneel bijzonder veel vragen bij. 

Theo Francken (N-VA)

Als de regering wil doorgaan, "dan moeten ze maar naar het parlement gaan en het vertrouwen vragen", aldus Francken. Volgens CD&V is het aan de premier is om daarover te beslissen: "Hij zal daar wellicht overleg over plegen", zegt fractieleider Servais Verherstraeten bij aanvang van het parijbureau deze ochtend. En als het effectief tot een vertrouwensstemming komt, dan vindt Francken het "niet evident" dat N-VA zijn vertrouwen zomaar geeft. 

Lees verder onder de foto. 

Theo Francken sprak dit weekend zijn achterban toe in zijn thuisbasis Lubbeek. "Een emotionele gebeurtenis", zegt Francken zelf.
Nicolas Maeterlinck

"Guerre totale"

Dit weekend was er namelijk een akkefietje tussen Francken en zijn opvolger op Asiel en Migratie Maggie De Block (Open VLD). Nog voor Franckens ontslag officieel was, liet De Block verstaan dat ze een "menselijker" beleid wil en dat ze het opvangbeleid chaotisch vindt. Ze zal vandaag al bekijken of de limiet op het aantal asielaanvragen per dag kan worden herzien. Open VLD-voorzitster Gwendolyn Rutten liet noteren dat het beleid van De Block er een van "meer daden en minder woorden, of minder tweets" zal zijn.

Mijn ontslag was nog niet geakteerd, en er werd al zo nagetrapt. Als mijn beleid zo onmenselijk was, waarom heeft de Open VLD het dan vier jaar uitgehouden met mij?

Theo Francken (N-VA)

"Ik vind dat echt onfatsoenlijk", reageert Francken. "Mijn ontslag was nog niet geakteerd, en er werd al zo nagetrapt. Als mijn beleid zo onmenselijk was, waarom heeft Open VLD het dan vier jaar uitgehouden met mij?", vraagt hij zich af. "Het is duidelijk dat er veel opgekropte woede zat bij Open VLD en CD&V."

Er volgt ook nog een waarschuwing. Nu de regering Michel II een minderheid heeft in het parlement, hebben ze de steun van de oppositie hard nodig. Zeker op sociaal-economische thema's is N-VA de geprefereerde partner van de regering in het parlement. "We zullen dat dossier per dossier bekijken", herhaalde ondervoorzitter Lorin Parys (N-VA) het officiële partijstandpunt vanmorgen in "De ochtend". Maar de huidige toon tussen Open VLD en N-VA maakt misschien wel elke vorm van gedoogsteun uit de oppositie onmogelijk: "Als zij zo tekeergaan tot mei, dan is het la guerre totale. Voor mij geen probleem", klinkt Francken hard. 

Lees verder onder de foto.

N-VA wil "dossier per dossier" bekijken of ze de regering kunnen steunen in het parlement, herhaalde ondervoorzitter Lorin Parys. Maar de bitse taal tussen Open VLD en N-VA maakt misschien wel elke samenwerking onmogelijk.
Nicolas Maeterlinck

Wat nu met Francken?

Hoe ziet de toekomst eruit voor Francken? Op korte termijn moet het kabinet worden overgedragen aan Maggie De Block. "In de loop van de dag zal ik contact hebben met mevrouw De Block. Dan zullen we die zaak mooi en proper afhandelen", zegt Francken. Het gerucht dat tegen 11 uur de kabinetten van N-VA al leeg moeten zijn, is "een indianenverhaal", zegt Francken: "Jambon en de premier hebben nog met elkaar gebeld. Die heeft gezegd dat alles op een correcte manier moet gebeuren en er geen tijdsdruk is", zegt hij. "Maar we zullen geen week meer blijven zitten."

Op de lange termijn wordt Francken nu Kamerlid in het federaal parlement. In tegenstelling tot zijn collega's Sander Loones en Johan Van Overtveldt en 63 kabinetsmedewerkers heeft hij dus wel een vangnet. Francken denkt er ook aan om in januari volwaardig burgemeester in Lubbeek te worden. "Dat beslis ik vandaag of morgen", zegt hij.

Volg de ontwikkelingen van de eerste dag van de regering-Michel II op de voet in onze liveblog.

Herbeluister hier ook het interview met Theo Francken in "De ochtend" op Radio 1: 

Meest gelezen