Michel gaat naar de koning nadat ultieme poging om regering te redden mislukt

Charles Michel © Belga
Stavros Kelepouris
Stavros Kelepouris Journalist Knack.be

‘Een uitzonderlijke situatie vraagt een uitzonderlijke stap,’ zei Charles Michel. Hij deed een boude poging om zijn regering overeind te houden, maar moest vaststellen dat die onvoldoende was. Hij heeft het ontslag van zijn regering aangeboden op het paleis.

‘Ik heb de kans gehad om hier een oproep te lanceren, eerlijk en overtuigend in mijn ogen, in het belang van onze medeburgers. Mijn oproep heeft niet overtuigd. Ik moet dit respecteren en daar nota van nemen. Ik ga naar de koning om ontslag in te dienen.’

Het was een rustige, bedaarde Charles Michel die in de Kamer het einde van zijn regering aankondigde. Niet vanop het spreekgestoelte, maar wel rechtop naast zijn stoeltje vooraan in het halfrond, het jasje eervol dichtgeknoopt.

Enkele uren voordien had hij met een ultiem manouevre een poging gedaan om zijn minderheidsregering op de been te houden, door de oppositiepartijen allerlei lekkers toe te werpen. Die oppositie had vooraf haar prijs voor samenwerking flink opgedreven: SP.A en PS vroegen onder meer om de BTW op elektriciteit te verlagen, Groen wil de klimaatambities opkrikken, de koopkracht moet omhoog, en de Franstalige fracties wilden de belofte dat Michel de N-VA geen communautair geschenk zou geven door grondwetsartikels voor herziening open te stellen.

De kans dat de premier daaraan tegemoet zou komen leek klein. Omdat ook samenwerking met de N-VA nog weinig kans op slagen had, leek de regering Michel-II op weg naar de uitgang. Maar vervroegde verkiezingen zouden ‘met een absolute zekerheid betekenen dat er in 2019 niets gerealiseerd zal worden,’ aldus de premier: de coalitievorming zou immers vertraagd worden tot ook de andere regeringen gevormd kunnen worden.

Michel toverde een alternatief uit zijn hoed: een minderheidskabinet dat nauw samenwerkt met het parlement. ‘Dat is geen traditie in ons land, maar wel in dertien andere Europese landen.’ De lijst van thema’s waarop samengewerkt kan worden was lang. Koopkracht, gezondheidszorg, sociaal overleg, veiligheid, welvaartsenveloppe, ondersteuning van de politie, migratie, het verlagen van de energiefactuur, klimaatbeleid, internationale akkoorden: er is veel mogelijk, en de opsomming was ‘niet exhaustief, niet te nemen of te laten’, benadrukte Michel. Naar N-VA leek hij niet meer om te kijken

Meteen schetste hij ook een wetgevende blauwdruk, die het parlement toeliet een veel actievere rol te spelen. Er zou vooral gewerkt worden met wetsvoorstellen van het parlement, en de wetsontwerpen – die van de regering komen – worden tussentijds voorgelegd aan het parlement. Voor internationale akkoorden en afspraken kon de positie van ons land bepaald worden in de bevoegde parlementaire commissies. Intussen zou gewerkt worden met een noodbudget via het systeem van voorlopige twaalfden: de regering kan daardoor per maand niet meer uitgeven dan een twaalfde van de begrotingsuitgaven in het vorige jaar. ‘We kunnen komen tot een coalitie van goeie wil en een actief parlement. Ik weet natuurlijk dat deze situatie geen traditie is,’ gaf Michel toe.

Het was onvoldoende. Open VLD stond zichtbaar perplex. Voorzitter Gwendolyn Rutten benadrukte snel dat ze de gemaakte afspraken wil uitvoeren, inclusief de jobdeal en de daarin vervatte degressiviteit van de werkloosheidsuitkeringen. Bovendien bleven de voorstellen voor de oppositie te vrijblijvend: samenwerking betekent nog niet dat hun wensen sowieso werkelijkheid worden. Het systeem van voorlopige twaalfden biedt bovendien weinig budgettaire ruimte om bijvoorbeeld fiscale cadeaus uit te delen.

Na bijna twee uur pauze kwam het bericht dat SP.A, PS, Groen en Ecolo samen een motie van wantrouwen zouden indienen. De Kamerleden druppelden weer binnen, de premier vroeg meteen het woord en trok een streep onder Michel-II. Zijn minderheidskabinet hield het amper negen dagen vol.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content