Sektewaakhond vraagt onderzoek naar kindermisbruik bij Jehova’s getuigen

Het sekteobservatorium IACSSO, een onafhankelijk centrum van de overheidsdienst Justitie, heeft het afgelopen jaar “verschillende directe en indirecte getuigenissen ontvangen”. Ze verklaarden als kind seksueel geweld te hebben ondergaan binnen de getuigen van Jehova. Over hoeveel getuigenissen het gaat, kan IACSSO niet meedelen, maar ze lijken te bevestigen dat Jehova’s getuigen ook in België kindermisbruik toedekt.

Lees ook: “Een slachtoffer van seksueel misbruik is een slachtoffer. Sektelid of niet.”

De bal kwam een jaar geleden aan het rollen, na meldingen bij de Nederlandse stichting Reclaimed Voices. In minder dan een jaar tijd kwamen daar 286 getuigenissen binnen van seksueel misbruik bij de getuigen van Jehova. Vorige maand deed het gerecht in Nederland meerdere invallen in kerken, zogenaamde koninkrijkszalen, en woningen van Jehova’s getuigen.

Onderliggende patroon

“Toen vorig jaar bleek dat er ook Belgische slachtoffers bij waren, zijn we de zaak beginnen onderzoeken”, zegt Kerstine Vanderput, directeur van IACSSO. Het centrum heeft nu aanbevelingen overgemaakt aan Kamervoorzitter Siegfried Bracke (N-VA) en verschillende leden van de regering. De timing is niet ideaal gezien de val van de regering, maar IACSSO stuurt aan op een parlementaire onderzoekscommissie naar de Jehova’s getuigen. Het doel: “Inzicht krijgen in het onderliggende patroon van de interne regels, gebruiken en structuren en de mogelijke invloed ervan op de aangiftebereidheid.”

Jehova’s getuigen veroordeelt al jaren in tal van publicaties pedofilie als een verachtelijke handeling, maar tegelijkertijd brengt ze de bevoegde overheden niet stelselmatig op de hoogte. Overal ter wereld regelt ze zaken van kindermisbruik intern via gerechtelijke comités, opgericht door het college van ouderlingen, die pastoraal leiding geven.

De Belgische Jehova’s getuigen hebben de bevindingen van het IACSSO ontvangen, maar weerleggen die. “Een gerechtelijk comité dient enkel om te bepalen of zo’n dader nog deel kan zijn van de gemeenschap, maar het is geen rechtbank”, zegt woordvoerder Louis De Wit. Hij noemt kindermisbruik “verfoeilijk”. “Slachtoffers moeten met hun klacht wel degelijk naar justitie stappen.”

Dat spreekt internationale rapporten tegen, maar ook getuigenissen van ex-leden in de media. “Naar de politie gaan, dat doe je niet, tenzij de dader een ongelovige is”, zei een vrouw, die vorig jaar in De Morgen getuigde over het misbruik dat ze als kind had ondergaan. De wereld van Jehova’s getuigen is sterk naar binnen gericht: omgang met mensen van buiten de kerk is te mijden. 

Seksuele delinquenten

Toch kwamen het afgelopen jaar uit de gemeenschap, die in België naar eigen zeggen 25.480 leden telt, enkelingen een getuigenis afleggen bij IACSSO. “Hier zijn mensen komen getuigen, die door de emotie niet meer in staat waren om nog naar huis te rijden”, zegt Vanderput. “Ze zijn ongerust over seksuele delinquenten die nog actief zijn binnen Jehova’s getuigen.” 

IACSSO heeft het federaal parket in september daarover ingelicht, maar een klacht is er niet ingediend. Daardoor loopt er officieel geen onderzoek. Volgens een gerechtelijke bron is het parket er wel mee bezig, maar zou het gaan om een vertrouwelijk dossier.

“Het is de verwachting dat net als bij het seksueel misbruik in de kerk, andere mensen nu de moed zullen vinden om een klacht te formuleren”, zegt Olivier Faelens van de vzw Studie- en Adviesgroep Sekten, die sekteslachtoffers bijstaat.