Macrons brief sceptisch ontvangen: “Riekt naar intellectuele arrogantie”
De brief van Macron aan het Franse volk is in Frankrijk sceptisch ontvangen. De brief vormt de aftrap van het ‘groot nationaal debat’ dat de komende twee maanden gevoerd gaat worden. Onduidelijk is nog hoe dat debat eruit gaat zien.
Politieke tegenstanders van de president zien in de brief bovendien een bevestiging van Macrons koppigheid. Vooral links Frankrijk valt over het feit dat de reeds genomen fiscale maatregelen van Macrons regering niet ter discussie staan.
Dat is een inconsistentie in de presidentiële brief. Macron schrijft enerzijds dat er wat hem betreft “geen verboden kwesties” zijn, maar stelt ook dat hij de fiscale maatregelen die de regering sinds zijn aantreden heeft genomen niet ongedaan wil maken. Maatregelen die zijn genomen “om investeringen te bevorderen, en ervoor te zorgen dat werken loont”.
Een van de meest besproken onderdelen van Macrons fiscale beleid is de afschaffing van de belasting op grote vermogens, de Impôt sur la fortune (ISF). Die belasting werd door Macron kort na zijn aantreden afgeschaft, omdat de Franse jeugd “het vergaren van rijkdom juist moet nastreven”.
De afschaffing van de ISF, in de beeldvorming een ‘rijkenbelasting’, is voor links Frankrijk – en voor de gele hesjes – een teken dat Macron vooral de belangen van de rijken zou beschermen. Dat de president een eventuele herinvoering van de ISF taboe heeft verklaard, leidt tot onvrede bij de linkse oppositiepartijen. “We willen niet dat dit debat de mogelijkheid biedt om vragen over fiscale ongelijkheid te ontwijken”, zei Fabien Roussel van de Franse Communistische Partij (LCF).
Ook vanuit rechtse hoek klonk kritiek. “Macron wil alleen maar tijd winnen”, zei Nicolas Dupont-Aignan van de rechts-conservatieve partij Debout La France. “Genoeg blabla!”
Jupiter
“Het volk mag debatteren, maar Jupiter neemt de beslissingen”, schreef Kamerlid Eric Coquerel van de linkspopulistische partij La France Insoumise (LFI). Vanwege zijn verticale bestuursstijl en elitaire houding wordt Macron door critici vaak spottend met de Romeinse oppergod Jupiter vergeleken.
Van dat imago komt de president maar niet af. Wat daarbij niet helpt, is dat Macron het keer op keer niet kan laten om aanmatigende opmerkingen te maken over het Franse volk. Tijdens een toespraak in Denemarken in augustus noemde hij de Fransen “halsstarrige Galliërs”, die maar moeilijk tot verandering zijn te manen. Het is een karaktertrek die de president maar niet afleert, zelfs na twee maanden gelehesjescrisis. Vrijdag zei Macron dat “veel te veel Franse burgers denken dat ze iets kunnen bereiken zonder inspanning”.
Onder meer door dit soort opmerkingen worden Macrons pogingen om de dialoog met het volk aan te gaan door zijn politieke tegenstanders juist gebruikt om zijn vermeende arrogantie en koppigheid aan te tonen. Ook nu weer. Volgens Jean-Luc Mélenchon, politiek leider van LFI, “riekt de brief naar technocratie en intellectuele arrogantie”.
Burgemeester
Er is nog veel onduidelijk over hoe het nationale debat gevoerd gaat worden. Macron benadrukte in zijn brief dat er een essentiële rol zal zijn voor burgemeesters. Hoe die rol er precies uitziet, liet hij in het midden. Macron begint deze week aan een toer langs verschillende Franse regio’s, waar hij burgemeesters zal ontmoeten, onder meer om over het nationale debat te praten.
Het debat kent in elk geval een valse start. Chantal Jouanno, de voorzitter van de nationale debatcommissie die het debat zou gaan leiden, legde die taak vorige week neer. Ze besloot daartoe nadat er een polemiek was ontstaan over haar salaris, dat niet veel bleek onder te doen voor dat van de president.
Vandaag werd bekend wie het debat in Jouanno’s plaats gaan leiden: staatssecretaris van Ecologische Transitie Emanuelle Wargon en Sébastien Lecornu, die als minister van Territoriale Collectiviteit gaat over regionale en lokale beleidsvorming.