plusartikels
N-VA schorst politicus die verdacht wordt van mensensmokkel
Melikan Kucam (links) naast voormalig staatssecretaris Theo Francken. Het parket benadrukt voorlopig geen aanwijzingen te hebben dat de voormalige staatssecretaris of iemand van het kabinet betrokken zou zijn. — © Gil Plaquet
De N-VA zet Mechels gemeenteraadslid Melikan Kucam bij hoogdringendheid uit zijn functies. Dat heeft het dagelijks bestuur van de partij beslist.
Mechels gemeenteraadslid Melikan Kucam (N-VA) is vandaag opgepakt in het kader van een gerechtelijk onderzoek naar onregelmatigheden bij het toekennen van humanitaire visa. Hij wordt verdacht van mensensmokkel, lidmaatschap van een criminele organisatie, passieve omkoping en afpersing, meldt het parket van Antwerpen.
Zijn partij reageert geschokt en zet hem uit zijn functies.
De verdachte heeft 'een belangrijke rol binnen de Assyrische gemeenschap', meldt het parket. Hij zou een cruciale rol spelen in de manier waarop humanitaire visa uitgereikt worden om mensen naar België te laten reizen.
Een aanvraag voor een humanitair visum kost normaal 350 euro, maar tijdens het onderzoek kwam aan het licht dat er forse bedragen van 2.000 tot 10.000 euro aan Kucam betaald moesten worden om mensen vanuit Syrië, Irak en de buurlanden via een humanitair visum naar België te laten reizen. De precieze omvang van de feiten is nog niet duidelijk.
Het onderzoek wordt verdergezet onder leiding van de onderzoeksrechter en uitgevoerd door de federale gerechtelijke politie.
'Francken niet betrokken'
Melikan Kucam is, naast gemeenteraadslid in Mechelen, ook voorzitter van het Vlaams-Assyrisch Huis. In die hoedanigheid nodigde hij in april 2017 toenmalig staatssecretaris van Asiel en Migratie Theo Francken uit om een traditionele Paasviering bij te wonen. Kucam zei toen dat zijn organisatie 'vluchtelingen helpt bij hun opvang en integratie'.
‘Het is belangrijk om te benadrukken dat er voorlopig geen aanwijzingen zijn dat de voormalige staatssecretaris of iemand van het kabinet betrokken zou zijn bij de feiten’, benadrukt het parket.
Kucam zal voorgeleid worden voor de onderzoeksrechter in Antwerpen. Die moet binnen de 48 uur een beslissing nemen over zijn verdere aanhouding.
Opvallend: in 2014 voerde de N-VA in de aanloop naar de verkiezingen nog campagne met Kucam 'voor een eerlijke migratie, zonder achterpoortjes'. 'Melikan wil eerlijke migratie. 'En jij?', vroeg de partij zich in een campagnefilmpje af.
De N-VA reageert geschokt op het nieuws en schorst hem uit zijn politieke functies. 'Gezien de aard van de zware aantijgingen tegen Melikan Kucam heeft het dagelijks bestuur van de N-VA - mede op vraag van de afdeling Mechelen - besloten om hem bij hoogdringendheid te schorsen in zijn functies. Het misbruik maken van mensen in nood is verwerpelijk en walgelijk, daar zijn geen andere woorden voor. Intussen wachten we de afloop van het onderzoek af. Als partij blijven wij achter de broodnodige en legitieme reddingsoperatie van de Syrische christenen staan, die in het leven bedreigd werden door de terroristen van IS', luidt het in een mededeling.
Ook Theo Francken reageert ontdaan op het bericht.
De Mechelse burgemeester Bart Somers zegt dan weer dat hij al geruchten over Kucam had opgevangen. Aan de openbare omroep vertelde hij: 'De voorbije maanden waren er regelmatig signalen van mensen met Chaldees-Assyrische roots, die mij rechtstreeks en onrechtstreeks wezen op deze zaak. Ik heb mij er steeds aan gehouden om die mensen door te verwijzen naar de politie.'
Francken: 'Kucam werd gerespecteerd door zijn gemeenschap'
© bart dewaele
Voormalig staatssecretaris Theo Francken (N-VA) reageert geschokt op het nieuws over zijn Mechelse partijgenoot Kucam. Volgens hem is het normaal dat zijn kabinet in dit dossier van humanitaire visa voor Syrische christenen werkte met tussenpersonen. 'Maar mijn vertrouwen in de mensheid is er niet echt op vooruitgegaan nu.'
Op Terzake zei Theo Francken over de zaak-Kucam dat hij wist dat er geruchten waren dat Kucam zich persoonlijk verrijkte met dossiers van mensen die een humanitair visum vroegen en kregen om vanuit Syrië naar ons land te komen.
'Ik heb de betrokkene gezegd dat hij naar de politie moest stappen en klacht moest indienen.' Dat is gebeurd, volgens Francken, en het onderzoek dat vandaag bekend werd gemaakt is daar een gevolg van. 'We wachten nu het verloop van het onderzoek af.'
Op Terzake herhaalde Francken de goede bedoelingen van de humanitaire visa die door zijn kabinet zijn uitgereikt. 'We wilden Syrische christenen redden die bedreigd werden met de dood door IS.''Niemand wist ervan'
Daarbij werkte het kabinet inderdaad vaak met vertrouwenspersonen: mensen die kwamen aandragen met lijsten van Syriërs die een visum zouden moeten krijgen. Eén van die tussenpersonen was Kucam en Francken beklemtoont dat het Mechels gemeenteraadslid een gerespecteerd man is in zijn gemeenschap. Een man die ook veel stemmen haalt bij die gemeenschap in Mechelen.
Kortom, er was geen reden om aan te nemen dat Kucam niet te vertrouwen was en zichzelf verrijkte met deze humanitaire visa.
Francken is er zeker van dat niemand op zijn kabinet, waar de visa uiteindelijk moesten worden goedgekeurd, wist van dit handeltje van Kucam. 'Ik vertrouw mijn mensen voor 100 procent.' Ook Francken zelf was niet op de hoogte van de praktijken waarvan Kucam nu wordt beschuldigd.
Hij beklemtoont ook dat niemand vanuit Syrië naar ons land is gekomen zonder dat hij of zij eerst gescreend werd door politie en staatsveiligheid.
Sant’Egidio-gemeenschap: niets te maken met praktijken van Kucam
De Sant’Egidio-gemeenschap die in november 2017 150 kwetsbare vluchtelingen uit Syrië liet overkomen naar ons land, beklemtoont dat zij niets te maken heeft met de handelingen waar Mechels gemeenteraadslid Kucam van wordt verdacht.
Er is een wezenlijk verschil tussen de humanitaire visa en de humanitaire corridor, stelt de Sant’Egidio-gemeenschap die vreest dat alles nu op een hoopje wordt gegooid.
‘De ‘humanitaire corridor’ is een initiatief van de Sant’Egidio-gemeenschap die 150 kwetsbare vluchtelingen uit Syrië de mogelijkheid gaf om op een veilige en legale manier naar België te komen. Hiervoor werd op 22 november 2017 een akkoord ondertekend door staatssecretaris voor Asiel en Migratie (Theo Francken, red) en de Gemeenschap van Sant’Egidio, in partnerschap met alle erkende erediensten van België. Deze vluchtelingen kwamen naar België met een humanitair visum dat werd afgeleverd door de Belgische overheid na een veiligheidsscreening’, stelt de organisatie in een persbericht.
Dat systeem was transparant en bonafide, zegt de Sant’Egidio-gemeenschap. ‘En dat heeft niets te maken met de corrupte praktijken waarvan vandaag in de media melding werd gemaakt.’
Sant’Egidio benadrukt dat zij Kucam niet kent en op geen enkele manier met hem gewerkt heeft
Rond humanitaire visa hangt altijd schijn van willekeur
De verdachte N-VA politicus Kucam. — © rr
Een humanitair visum krijgen om naar België te komen, is geen recht. Het is de discretionaire bevoegdheid van de staatssecretaris voor Asiel en Migratie (en zijn administratie) om te beslissen wie zo’n visum krijgt. Er zijn geen duidelijke criteria.
Daardoor is het ook niet altijd duidelijk waarom de ene wel zo’n visum krijgt en de andere niet. Er hangt er altijd een schijn van willekeur.
Als staatssecretaris liet Theo Francken (N-VA) eerder al verstaan dat criteria voor hem niet wenselijk zijn, omdat ze dan afdwingbaar zouden worden. Herinner u de rechtszaak van een Syrisch gezin uit Aleppo, dat zo’n humanitair visum eiste.
Voor wie is zo’n visum bedoeld? Iemand die in België een dringende medische ingreep nodig heeft, bijvoorbeeld. Of een meerderjarig kind van ouders die al in België wonen en die niet aan de wettelijke criteria voor gezinshereniging voldoet. Zo iemand heeft door zijn familie al een ‘bijzondere band’ met ons land. Wie die bijzondere band niet kan aantonen en in België niemand kent die hem financieel ten laste neemt, maakt meestal geen kans.
Sinds enkele jaren verleent de overheid ‘op uitnodiging’ ook humanitaire visa aan vluchtelingen die tot een religieuze minderheid behoren, zoals christenen in Syrië. Tussenpersonen (uit de religieuze gemeenschap) selecteren de families in Syrië op hun kwetsbaarheid (een vaag begrip). De voorbije jaren zijn zo honderden Syriërs via humanitaire corridors overgevlogen. Ook rond die operaties hing altijd een waas van geheimzinnigheid.
Het federaal migratiecentrum Myria klaagt al langer het gebrek aan criteria voor humanitaire visa aan. Het ondervindt ook dat het voor aanvragers bijzonder moeilijk is om een dossier in te dienen zonder begeleiding. Niet alleen is de procedure complex. Een dossier kan ook alleen op een Belgische ambassade in het buitenland worden ingediend. Zeker voor Syriërs - die daarvoor naar Beiroet moeten - is dat een lange reis en soms een hachelijke onderneming.
