Zelzate is vuil. Een fabriekshol, in tweeën gesneden door het kanaal Gent-Terneuzen en omzoomd door de smorende schouwen van ArcelorMittal. Zelzate is marginaal. Met vechtende schooljeugd en Colruytbendes. Met vijftigers die niet joggen, maar wel in joggingpak rondlopen in het stadscentrum. Zelzate is malcontent. Met volk dat de geldputten en de ruzies van zijn bestuur niet meer kan zien en dan maar op de communisten stemt.

Ziedaar de perceptie. En het mag daarmee eens afgelopen zijn. Er wonen goede, energieke lieden in het kanaaldorp tussen Gent en de Nederlandse grens, en ze hebben zich verenigd in ­Zelzate Geweldig, een anonieme actiegroep die ten strijde trekt tegen het grauwe beeld van hun gemeente. Ze hebben de zitbanken en de verkeerslichten in het centrum bestickerd en de plakpalen ­geafficheerd. Ze hebben hun logo geprojecteerd op de buitenmuur van het gemeentehuis.

Jachthaven

Voor dat logo kozen ze Eddy Wally: de bekendste telg van Zelzate en precies drie jaar geleden overleden. ‘Eddy is hét perfecte symbool voor Zelzate. Er werd wat op hem neergekeken, maar hij trok wel overal elk feestje op gang en hij was altijd positief’, zo zeggen de actievoerders. ‘En Marina ­Wally heeft ons de toestemming gegeven om zijn beeltenis te gebruiken. Wauw!’

Het is niet alleen de beeltenis. Op de maandagmarkt hadden ze op alle kramen scheurbriefjes met Eddy Wally-complimenten gehangen. ‘Jij bent mijn chérie’, ‘Hoe wauw ben jij!’ of ‘Wil jij mijn Mariëtje zijn?’. Ze nemen zichzelf niet te serieus bij Zelzate Geweldig. Maar hun boodschap wel. En ze willen een en ander duidelijk stellen. Dat ze niets met de politiek te maken hebben. Dat ze simpele burgers zijn, geboren en getogen Zelzatenaren, of op zijn minst Zelzate-lovers. En dat ze anoniem willen blijven omdat ze niet per se met hun eigen gezicht of eigen zaak in de kijker willen. De waas van mysterie is mooi meegenomen.

Ze zijn met acht in totaal, mannen en vrouwen die elkaar hebben gevonden in het Zelzaatse sociale leven, en in een zekere frustratie over het imago van hun gemeente. ‘Vroeger durfden wij op een ander niet te zeggen dat we van Zelzate kwamen. Hoe triestig is dat? Nee, wij zijn niet pittoresk. Niet alle dorpen zijn pittoresk, so what? Wij hebben andere troeven. Er zijn weinig gemeenten van 12.800 inwoners die zoveel ­cafés hebben, twee koffiebars, drie hotels, vier jeugdverenigingen en een levendige markt. Wij hebben een tropisch zwembad met glijbaan en een groene zone van aan de jachthaven – want die hebben we ook – tot aan de psychiatrische kliniek. Het is niet eens onze bedoeling om een lijstje te maken van de goeie kanten van Zelzate. En we willen zéker niet in de zurigheid gaan. We willen positieve dingen doen, en de Zelzatenaren zich weer trots doen voelen.’

Burgemeester Brent Meuleman (SP.A) vindt het prachtig. ‘Ik ben van de politiek, en het laatste wat ik moet doen is proberen hun actie te recupereren. Maar we zítten met een slecht imago. Er zíjn drugs, de boel ís verpauperd. En nu zijn er burgers die voor een positieve flow zorgen. Ik heb hun sticker op mijn auto geplakt. Ik krijg sms’en. Burgemeester, gij weet wie hier achter zit zeker? Eerlijk: nee. En ik hoop dat het mysterie blijft. Want iedereen spreekt erover, nu.’

WK sjakossenwerpen

En het is niet gedaan. De 5.000 stickers van Zelzate ­Geweldig zijn na twee dagen al op. Hun complimenten slaan aan, dus willen ze er postkaarten van maken. Ze willen de Eddies uitreiken: awards voor wie Zelzate op de wereldkaart zet. En ze gaan het wereldkampioenschap sjakossensmijten organiseren op pinkstermaandag. ‘En Marina Wally komt. Zij zal de eerste sjakos smijten.’