Insecten wereldwijd met uitsterven bedreigd. Zo kunt u zelf ingrijpen
Hoewel insecten bij velen prijken op het lijstje van ongedierte, kan de mens niet zonder. "Insecten zijn de belangrijkste dieren in de voedselpiramide," zegt stadsecoloog Florinda Nieuwenhuis (40). "Om het simpeler te zeggen: zonder die dieren blijft er weinig voedsel over." Ze geeft enkele tips hoe we de insecten kunnen helpen.
Het onderzoek van de Universiteit van Sydney waaruit deze week bleek dat 40 procent van de insectensoorten in rap tempo afneemt, komt dan ook als noodkreet om een doemscenario te voorkomen.
"We zijn nog niet zover dat het einde in zicht is," zegt Nieuwenhuis, "maar nu ingrijpen is noodzakelijk. De insecten vormen namelijk een belangrijke schakel in een gezond ecosysteem. Zij zorgen er mede voor dat zogenoemde plaagsoorten - insecten die onder andere ziektes overdragen - worden gereguleerd. Zo voeden sluipwespen zich aan de voor mens schadelijke eikenprocessierups en jagen libellen op muggen.
Ook voor de temperatuur in de stad zijn de insecten onmisbaar, legt Nieuwenhuis uit. "Een dode aardbodem, die ontstaat als er niet wordt ingegrepen, betekent op langere termijn geen struiken, groenten, fruit en bomen meer. Het zijn de bomen die in steden zowel water als hitte opvangen. "Hogere temperaturen worden gereguleerd en een grote regenbui bijvoorbeeld wordt als een spons opgevangen door kruiden, struiken én de bomen.”
Wilde marjolein
Om het groen in een stad te verbeteren, raden de stadsecologen aan om niet alleen gras te planten. Het sleutelwoord is diversiteit. Nieuwenhuis en haar collega's maken jaarlijks grasvelden diverser om verschillende diersoorten te voeden. Dat betekent dat gazons soms moeten plaatsmaken voor bloemenmengsels.
Uit onderzoek van de Universiteit van Sydney blijkt dat 40 procent van de insectensoorten in rap tempo afneemt. Nu ingrijpen is nodig.
Iedereen kan bijdragen aan het behoud van insecten. "In een tuin, op een balkon of op een dakterras kun je verschillende bloeiende planten houden die nectar of stuifmeel produceren. Wilde marjolein of stokrozen bijvoorbeeld.”
Laat takken en bladeren liggen
Anders dan vaak gedacht hoeven niet alle dode stengels en planten gelijk te worden geknipt. Laat ze overwinteren. Insecten nestelen zich graag in holtes van bijvoorbeeld dode takken. Om die redenen wordt ook het strak aanharken van tuinen ontmoedigd. "Laat gevallen stengels en bladeren gerust liggen." Wie een rommelige tuin echt niet kan hebben, kan de dode takken en bladeren op een hoop leggen. Dan blijft er plek voor de dieren.
Ook belangrijk: gebruik geen gif. Spuit dus niet het mos van de tegels, maar schrob het er gewoon vanaf of laat het zitten. Hetzelfde geldt voor chemische middelen die worden gebruikt om bladluis te verdrijven. Wie een gezonde, diverse tuin heeft, trekt vanzelf dieren aan die de luizen opeten. Lieveheersbeestjes of koolmezen bijvoorbeeld, die regelen dat wel.
Laat gevallen stengels en bladeren gerust liggen.
Zo kunt u zelf ingrijpen:
- Leg een groen dak aan of plaats bloembakken rond uw huis.
- Gebruik geen gif. Niet tegen luizen, niet tegen het mos, niet tegen onkruid.
- Laat de natuur haar werk doen; laat dode takken en bladeren liggen. Insecten zijn gebaat bij donkere, beschutte, knusse plekken om te nestelen en eieren te leggen.
- Zorg voor bloeiende planten die nectar of stuifmeel produceren zoals tijm, venkel en zonneogen. Tachtig procent van de planten is afhankelijk van de bestuiving van bijen, zweefvliegen en vlinders.
- Zelfs zonder balkon, dakterras of tuin kan iemand bijdragen: een simpele klimop tegen de muur is ook van waarde.
- Boor gaten in houtstammen of -blokken, zodat bijen zich daarin kunnen nestelen of schaf een bijenhotel aan. Let er wel op dat het hout onbehandeld is.