"Bijna brexit" in Ashford: "Alsof je aan het stuur zit en plots in de passagiersstoel belandt"
Over een maand zouden de Britten uit de Europese Unie moeten stappen zoals gepland. Maar de politieke onzekerheid maakt velen bang voor het doemscenario: een brexit zonder akkoord. Onze ploegen trekken deze week door het Verenigd Koninkrijk van zuidoost naar noordwest om de vinger aan de Britse pols te houden. We beginnen aan de Britse zuidkust, op een boogscheut van Frankrijk. Hoe zal de bloeiende handel over het Kanaal verlopen wanneer er geen deal zou komen?
Saint-Margaret's at Cliffe. Het lieflijke dorpje tussen de witte kliffen van Dover baadt in een uitzonderlijke februarizon. 29 kilometer verderop slechts ligt de Franse kust. In de 'Smuggler's Inn', naast het postkantoor en de oude kerk, heeft het zondagse publiek maar één gespreksonderwerp: de brexit.
Onder een ingekaderde puzzel van een eeuwenoude zeeslag haalt Bob Ormerod herinneringen op aan de grootse Britse geschiedenis. Hij heeft campagne gevoerd voor de brexit en is er als oud-marine-ingenieur van overtuigd dat de Britten het ook wel zullen redden zonder akkoord. Hij vindt het zelfs de beste oplossing. "Het zal geen afgrond worden, alleen een verstoring op korte termijn. Maar op lange termijn kunnen we onze zelfbeschikking herwinnen en dat is belangrijk, want die was verloren gegaan sinds ons land toetrad tot de Europese Unie."
Tony Wilkins, die zijn hele leven heeft gereisd in Europa, is het niet met hem eens. Hij vreest voor een economische ramp als er geen akkoord komt en denkt dat de jongeren - die niet konden stemmen - het gelag zullen betalen. Zijn dochter Claire treedt hem bij: "We reizen zo graag naar België, Frankrijk en Italië. We willen dat kunnen blijven doen."
(lees voort onder de video)
Ik had het liever anders gezien, maar we hebben al zoveel meegemaakt. Ik denk dat er nog een compromis zal komen op het laatste nippertje.
Wat als de vrachtwagens moeten wachten en andere vragen
Als je van Dover naar Folkestone en Ashford rijdt, kruis je verschillende vrachtwagens, zelfs op een zondag. Elke dag komen er tienduizend van het continent naar hier met ingevoerde goederen. Alleen al de handel tussen België en het Verenigd Koninkrijk is zo intens dat een slecht aflopend scenario op 29 maart een economische ramp kan veroorzaken aan beide kanten van het Kanaal.
Bloemen tegen de klok
Op het industrieterrein van Ashford zijn de werknemers van de groothandel Southeast Flowers de lading aan het verwerken die zaterdagavond vanuit Nederland is aangekomen: lelies, tulpen, rozen, ... ze staan allemaal in emmers klaar voor doorverkoop aan bloemisten in het hele zuidoosten van het land. "Van en via Nederland wordt in het Verenigd Koninkrijk jaarlijks voor meer dan 600 miljoen euro aan bloemen geleverd", zegt bazin Chris Wolfe.
Ze loopt er zenuwachtig bij. Na de drukke kerst en valentijn komt Moederdag eraan, op... 31 maart, net na de brexit. "De onzekerheid is het ergst", zegt ze. "Er is veel te lang onderhandeld zonder rekening te houden met een mogelijke slechte afloop. Nu moeten we zelf noodplannen uitdokteren met onze leveranciers én onze klanten waarschuwen en begeleiden. Een 'fast lane' aan de douane voor voedsel en geneesmiddelen, dat lijkt de overheid nog te willen organiseren. Maar verse bloemen zijn nu eenmaal geen noodzakelijk product..."
Chris Wolfe en haar man zien de logistieke problemen niet als onoverkomelijk. Ze zijn wel wat gewoon: te veel opslag en weinig verkoop, economische recessie en noem maar op. Ze is gedreven om haar klanten te blijven bijstaan. Maar haar grote vrees zijn de invoertarieven. "Als we uit Europa stappen zonder akkoord, dan vallen we onder de afspraken van de Wereldhandelsorganisatie, en dan komen er voor 4 tot 10 procent extra invoerheffingen bij. Dat zullen onze afnemers op hun beurt doorrekenen aan hun klanten en dat willen we niet. Er is een maximumgrens die mensen voor bloemen willen en kunnen betalen."
(lees voort onder foto)
Stemming opnieuw uitgesteld
Net nu heeft de Britse premier Theresa May de nieuwe "betekenisvolle stemming" in het parlement over haar uittredingsakkoord nog maar eens verdaagd, naar 12 maart in plaats van deze woensdag. Chris Wolfe rolt veelbetekenend met haar ogen. Ze heeft de indruk dat niemand in de Britse politiek nog echt controle heeft over de gebeurtenissen. "Ik voel me als iemand die gewoon is om aan het stuur te zitten, en dan plots vanuit de passagiersstoel moet toekijken hoe anderen me in een richting rijden. Alleen weet ik niet in welke richting en dat maakt me bijzonder onrustig."
Beluister de reportage van Katrien Vanderschoot in Ashford:
Beluister het gesprek met Katrien Vanderschoot in "De ochtend":
