Aantal fietsongevallen van en naar het werk stijgt fors

Themabeeld.© Tom Palmaers

Het aantal bedrijfsfietsen stijgt spectaculair en bijgevolg ook het aantal fietsongevallen. Bedrijven zetten daarom meer op preventie in.

Dries De Smet

Ze halen slechts sporadisch het nieuws, maar toch zijn ze met steeds meer: fietsers die op weg van of naar het werk betrokken raken in een ongeval. Tussen 2014 en 2018 is het aantal fiets­ongevallen met 47 procent gestegen, blijkt uit cijfers van de verzekeraar KBC. Ook andere verzekeraars stellen een stijging vast.De belangrijkste verklaring is de sterke stijging van het aantal fietsers. ‘’s Ochtends aan het station van Antwerpen-Berchem staan er makkelijk dertig aan te schuiven aan de verkeerslichten. Toen ik mijn bedrijf in 2012 begon, waren het er misschien twee of drie’, zegt Johan De Mulder, zaakvoerder van B2Bike, dat leasingfietsen voor bedrijven aanbiedt.Die stijging blijkt ook uit een onderzoek van de federale overheidsdienst Mobiliteit (DS 21 maart). Het aandeel van de fiets in alle woon-werkverplaatsingen steeg in twaalf jaar tijd met bijna 40 procent.Steeds meer bedrijven bieden hun werknemers fietsen aan. Zo had de Limburgse aanbieder Cyclis in januari 2018 nog maar 1.200 leasingfietsen in omloop, vandaag zijn dat er 5.200. Ook KBC Autolease stelt de versnelling vast. ‘In de eerste drie maanden van 2019 zitten we al aan meer dan de helft van heel vorig jaar’, zegt Tom Vlaminck. Volgens B2Bike zijn er in ons land nu 20.000 tot 30.000 leasefietsen in omloop. ‘Ik ben ervan overtuigd dat het naar 100.000 gaat’, aldus De Mulder.Gebrekkige fietspadenDie sterke stijging van het aantal bedrijfsfietsen gaat helaas gepaard met een sterke stijging van het aantal fietsongevallen, met meer tijdelijke arbeidsongeschiktheid tot gevolg. Dat baart werkgevers zorgen. ‘Bedrijven en organisaties vrezen organisatorische problemen op regen- en vriesdagen omdat werknemers onderuitgaan’, zegt Frederik Goegebeur van KBC Verzekeringen. Uit eerder onderzoek van KBC blijkt dat de meeste ongevallen gebeuren zonder dat er iemand anders bij betrokken is.Een pijnpunt is de gebrekkige infrastructuur. ‘Vandaag delen elektrische fietsen, speedpedelecs, bakfietsen, fietskoeriers en gewone fietsen allemaal dezelfde, beperkte infrastructuur’, zegt Wies Callens van de Fietsersbond. ‘Dat leidt tot meer ongevallen.’ De Vlaamse regering verhoogde in vijf jaar tijd het jaarlijkse budget voor fietsinfrastructuur van 89 naar 138 miljoen euro. ‘Deze cijfers bewijzen dat we resoluut verder moeten gaan met investeren in veilige fietsinfrastructuur’, zegt Vlaams minister van Verkeer Ben Weyts (N-VA). Hij wil dat de volgende regering de investering optrekt tot 300 miljoen per jaar, de Fietserbond vraagt 500 miljoen.Cursus defensief rijdenBij KBC en Cyclis is 65 procent van de leasefietsen een elektrisch exemplaar. Vijftien procent daarvan zijn speedpedelecs, elektrische fietsen die tot 45 kilometer per uur kunnen rijden. Ook die verklaren het hogere aantal fietsongevallen. ‘Een aantal ongevallen is te wijten aan onaangepaste snelheid’, zegt Goegebeur. ‘De letsels zijn ernstiger.’Bedrijven proberen het aantal fietsongevallen in te dijken, maar niet door het aanbieden van fietsen terug te schroeven. Ze zetten liever in op preventie, door werknemers aan te manen om een helm en geel hesje te dragen, of fietslessen aan te bieden. ‘Daar vroegen bedrijven vroeger nooit om’, zegt Joep Kempen van Cyclis. ‘Vandaag wordt er in cursussen voorzien om bijvoorbeeld defensief te leren rijden.’