Beter voorkomen dan genezen. Nergens is het spreekwoord zo van toepassing als in de gezondheidszorg. Maar de aangekondigde besparingen van de minister van Sociale Zaken Maggie De Block (Open VLD) treffen vooral de eerstelijnszorg en preventie. Gevolg? De factuur wordt vooruitgeschoven, maar zal uiteindelijk duurder uitvallen. Dat zeggen experts uit verschillende sectoren van de gezondheidszorg.

Dure specialisten

Dokter Jan De Maeseneer hekelt de besparingen in de wijkgezondheidscentra. Die werden opgericht om vooral voor kans­armen de drempel naar de huisarts te verlagen. Dankzij een systeem van forfaitaire betalingen hoeven zij in het gezondheidscentrum geen toeslag te betalen. En preventie staat er centraal.

De Block liet het aantal wijk­gezondheidscentra bevriezen en legt de bestaande centra een besparing van zeven miljoen euro op. “Dat is asociale besparings­politiek, zonder visie, louter gestuurd door een politiek liberale agenda”, zegt De Maeseneer. “Want wie niet in een centrum terechtkan, gaat naar de specialisten, wat meer zal kosten.”

Een gelijkaardig scenario dreigt in de geestelijke gezondheidszorg, waarschuwt Gijs Van Pottelbergh van het Academisch Centrum voor Huisartsengeneeskunde. “Het gebrek aan investeringen komt de maatschappij duur te staan. Depressies vormen een groot probleem, zowel voor de economie als voor de patiënt die de hulp grotendeels zelf moet betalen.”

CM-voorzitter Luc Van Gorp wijst erop dat de besparingen ook op andere vlakken de patiënt rechtstreeks raken. De verminderde ­terugbetaling van anti­biotica, bijvoorbeeld, maakt dat patiënten tot 75 procent van het medicijn zelf zullen moeten betalen. “Door de stijgende kosten gaan minder­gegoeden een doktersbezoek uitstellen, waardoor hun aandoening erger wordt en de behandeling dus duurder en complexer.”

Besparen op personeel

Die vrees delen ook de zieken­huizen. Zij moeten 92 miljoen euro besparen, terwijl nu al een op de drie in de rode cijfers zit. Peter ­Degadt van de koepel Zorgnet-Icuro, voorspelt dat ziekenhuizen afdelingen moeten sluiten en tijdens het weekend diensten zullen terugschroeven om rendabel te blijven. Ook op het personeel zal bespaard moeten worden. “En dat gaan de patiënten voelen.”