Komt er vandaag duidelijkheid over de verdwenen Libische miljarden?

Even ter herinnering: in september vorig jaar kreeg ons land van de Verenigde Naties te horen dat het jarenlang de VN-sancties tegen Libië geschonden heeft. België heeft immers tussen 2012 en 2017 meer dan 2 miljard euro laten wegvloeien vanuit Brussel naar rekeningen in het buitenland, terwijl dat geld bevroren had moeten blijven. Het is de speurtocht van prins Laurent en zijn advocaten die deze bedenkelijke geldstroom boven water heeft gebracht. Waarschijnlijk heeft het geld gediend om de burgeroorlog in Libië te financieren. Het was een pijnlijke situatie voor een land dat in januari zou gaan zetelen in de Veiligheidsraad, het hoogste orgaan van de VN.

Wat is er precies gebeurd? En hoe is dat kunnen gebeuren? Sinds de zaak uitbrak hebben naast prinselijke advocaten ook journalisten en parlementairen getracht om klaarheid te scheppen in die zaak. Ook premier Charles Michel (MR) heeft een rapport gevraagd van zijn ministers van Buitenlandse zaken en Financiën. Maar voor zover er antwoorden gegeven zijn, hebben die vooral nieuwe vragen gecreëerd.

Dirk Van der Maelen (SP.A): "We weten nu wel hoeveel geld er is weggevloeid, maar nog steeds niet wie dat beslist heeft, waar het is beland en waarvoor het heeft gediend. Het is niet geloofwaardig dat hierbij geen minister betrokken zou geweest zijn, zoals men ons wil laten geloven. Uit het verslag dat de premier heeft gekregen blijkt dat op drie andere momenten, toen het ging over het eventueel ontvriezen van Libisch geld, wél ministers aan tafel zaten. En bij dit dossier, dat draait om het grootste bedrag, zou er geen minister betrokken geweest zijn? Dat gelooft niemand. Didier Reynders die nu al maanden de hete aardappel doorschuift naar het departement Financiën, blijkt talloze initiatieven en contacten gehad te hebben. Ik wil hierover uitleg."

Peter Dedecker (N-VA) wil graag aan Steven Vanackere vragen stellen. De twee kennen elkaar al van het Arco-dossier, waardoor Vanackere in 2013 moest opstappen als minister van Financiën. "Klopt", zegt Dedecker , "en toen was het zo dat hij telkens zaken vertelde die hij nadien moest  aanpassen, bijsturen, wijzigen, omdat hij geconfronteerd werd met nieuwe feiten. Dat is hier ook het geval. We hebben Frans Godts gehoord, ambtenaar van de Schatkist die dit dossier beheerde en op een vorige hoorzitting verklaarde dat er wél frequent overleg en contact was met het kabinet. Vanackere heeft al verklaard dat hij van niets wist. Dat is heel vreemd. Ook blijkt hij eind 2012 een brief geschreven te hebben naar zijn Libische collega, met de vraag om openstaande facturen te betalen. Hij kan dus moeilijk volhouden dat hij niets met heel dit verhaal te maken had."

Wouter De Vriendt (Groen) is het daarmee eens: "Zowel Reynders als Vanackere hebben brieven geschreven. Maar wat hebben de Libiërs daarop geantwoord? Die brieven zou ik ook willen zien. Ook vind ik dat Reynders als minister van Buitenlandse Zaken, na zo’n vingerwijzing door de VN, wel inspanningen zou mogen doen om te achterhalen waar het geld dan is terecht gekomen. Eigenlijk vind ik dat zijn plicht. Klopt het dat we de burgeroorlog hebben aangewakkerd? En wat vinden we daar dan van? Er worden heel veel schouders opgehaald in dit dossier, alsof men de ernst van wat hier is gebeurd niet vat. Bovendien weten we nu nog altijd niet op basis van welk argument die miljarden zijn vrijgegeven. Waarom heeft men in 2011, toen erover gedebatteerd werd en onduidelijkheid was, de VN niet geraadpleegd? Nog vele gaten in het dossier, dus."

Ook voorzitter Eric Van Rompuy (CD&V) wil weten waarop de beslissing gebaseerd is: "We hebben nog altijd geen uitleg op basis van welke juridische argumentatie die omstreden beslissing stoelt. Dat is voor mij heel erg bizar. Ik hoop wel dat we de mensen die we uitgenodigd hebben gaan laten praten, want soms heb ik de indruk dat de vragenstellers vooral willen tonen hoeveel dossierkennis ze hebben. En dat kan zeker niet de bedoeling zijn."