Misbruikdossier Tieltse deken heropend

Advocaat Van Steenbrugge wil nagaan of autoriteiten plicht deden nadat ziekenhuispastor patiënten aanrandde

De advocaat handelt op vraag van het slachtoffer dat destijds klacht indiende, maar te veel schroom had om door te zetten. De deken in kwestie is overleden, maar de advocaat wil ook nagaan of gerecht en ziekenhuisdirectie toen afdoende optraden. Zo niet, dan is er mogelijk sprake van burgerrechterlijke aansprakelijkheid en kan schadevergoeding gevraagd worden.

Het dossier belandde in de jaren negentig al bij advocaat Van Steenbrugge. Priester Norbert Bethune uit Wingene was naar de raadsman gestapt met twee klachten van seksueel misbruik tegen dezelfde geestelijke, L.L. Bethune, die in 1991 ziekenhuispastor was in het Sint-Andriesziekenhuis in Tielt, had van verschillende patiënten uit de psychiatrische afdeling vernomen dat L.L. hen lastigviel. L. was deken in Tielt en bezocht als pastor ook zieken in het Sint-Andriesziekenhuis. Hij zou zijn oog vooral hebben laten vallen op mentaal zwakkere patiënten. Twee slachtoffers getuigden ook concreet over aanrandingen.

Eén slachtoffer getuigde dat ze door hem was aangerand als twaalfjarige. De andere vrouw G. zou zowel als kind als als patiënte misbruikt zijn. Als veertienjarige was ze bij de deken komen aankloppen om op te biechten dat ze was verkracht door haar buurman. Iets wat ze thuis nooit durfde vertellen, ze kwam uit een zwaar katholiek milieu. In zijn woning zou L.L. haar echter overal hebben betast zeggend dat ze veel liefde te kort was gekomen.

Het meisje leed hier naar eigen zeggen zwaar onder. Toen ze jaren later, in 1986, zwaar depressief met psychische klachten werd opgenomen, dit keer in het Sint-Andriesziekenhuis te Tielt, stapte L.L., dit keer als pastor, plots haar kamer binnen. Daar zou hij haar weer hebben aangerand. L.L. zou haar overal hebben betast en met haar hand moest ze voelen hoe hij een erectie kreeg. Enige tijd later zou dat scenario zich nog eens hebben herhaald.

Priester Bethune, die de zaak aan het rollen bracht, stapte destijds verschillende keren naar de ziekenhuisdirectie, vroeg het pastoraal bezoek van de deken te verbieden in het ziekenhuis, verwittigde toenmalig bisschop Vangheluwe. Hij confronteerde daarop ook L.L. zelf met de beschuldigingen. Finaal kreeg hij zelfs een ‘schuldbekentenis’ op papier van de man. Daarin geeft L.L. toe dat hij “als priester te ver ging, maar ik wou enkel mijn liefde betonen”. Voorts vraagt hij expliciet vergeving aan de twee slachtoffers.

Eind jaren negentig stapt Bethune ook naar het parket van Brugge. Slachtoffer G. diende klacht in en het parket verhoorde de deken. Eind 1999 meldt een pv dat “discreet inlichtingen werden ingewonnen in de streek van Tielt”. Dat L.L. “gekend is als geestelijke die graag de vrouwen zag en dit ook liet blijken. Hij nam ze ook graag dicht tegen zich aan maar klachten van echte handtastelijkheden zijn ons niet ter ore gekomen.” Volgens Bethune gebeurde er echter uiteindelijk niets.

Procureur Jean-Marie Berkvens van het parket van Brugge was gisteren niet bereikbaar voor commentaar. Hij stelde eerder wel in Het Laatste Nieuws dat destijds grondig speurwerk werd gevoerd. Maar dat de feiten op het moment van het onderzoek, in 1999, waren verjaard en strafrechtelijk niets meer kon worden ondernomen tegen de man.

Een van de slachtoffers, G., vroeg Van Steenbrugge deze week echter het dossier te heropenen. “Ze wil weten wat er met haar klacht gebeurd is, of die nu grondig is onderzocht of niet”, aldus de raadsheer. “Nu heeft ze daar de kracht voor, toen niet. In de jaren negentig was de situatie heel anders. Ik kreeg veel getuigenissen over zulke dossiers, maar de afhandeling was erg frustrerend.”

“Ofwel waren de feiten verjaard, ofwel ontkende de kerk of reageerde ze bijzonder arrogant. Maar ook de slachtoffers hadden erg veel schroom. Zij kwamen vaak uit zeer strenge katholieke milieus en waren de kerk erg genegen. Zij wilden de kerk niet schaden en werden daar ook door hun omgeving op gewezen. Daarom zetten ze vaak niet door met hun klacht. En een advocaat mag niet verder gaan dan het mandaat van zijn cliënt.”

Nu de situatie veranderd is, heeft de vrouw Van Steenbrugge wel een mandaat gegeven om de zaak verder uit te vlooien. “De deken zelf is inmiddels overleden, maar we gaan onderzoeken of er aansprakelijkheid is van de autoriteiten. Of zij de zaak grondig genoeg hebben uitgespit of de zaak blauwblauw hebben gelaten omdat het om een priester ging. Er waren getuigenissen van de slachtoffers en je had een buitengerechtelijke bekentenis. Als het parket als instituut of het ziekenhuis onvoldoende inspanningen heeft geleverd, dan is men mogelijk tekort geschoten in zijn zorgvuldigheidsplicht en is er mogelijk sprake van een burgerrechtelijke fout. Dat ga ik onderzoeken.”

Bethune werd zelf in 1992 als pastor ontslagen in het ziekenhuis omdat hij zou trouwen, maar dat heeft niets met deze zaak te maken, stelt hij. De ziekenhuisdirectie was gisteren niet bereikbaar voor een reactie.