Direct naar artikelinhoud

NAVO toont Poetin spierballen

Nu de dreiging uit het oosten als steeds reëler wordt ervaren, vindt de NAVO het tijd voor een grootscheepse oefening in de achtertuin van Poetin. 'Een levensgevaarlijk spel.'

De NAVO gaat komende week op ongekende wijze haar militaire kracht tonen. Als de dreiging uit het oosten niet zo serieus was, zou je het oorlogje spelen voor volwassenen kunnen noemen.

Tijdens twee publieke shows in Polen op woensdag en donderdag worden alle toys for boys uit de kast getrokken: minimaal 49 marineschepen komen bijeen in de Oostzee, ten minste 61 gevechts- en transportvliegtuigen scheren over Centraal-Europa.

In totaal tonen ruim vijftienduizend militairen uit negentien NAVO-landen en drie NAVO-partners waartoe ze in staat zijn. Het machtsvertoon is vooral bedoeld ter afschrikking van Rusland. In maart was er ook al een maritieme oefening in de Zwarte Zee en trainde de NAVO met tanks in de Baltische Staten.

Op hun beurt proberen de Russen het Westen af te schrikken. Hun antwoord op de eerdere NAVO-oefeningen was een nóg grotere militaire oefening in het poolgebied, met 50 schepen, 110 vliegtuigen en 40.000 manschappen. De afgelopen maanden hebben ze herhaaldelijk vluchten uitgevoerd langs de grens van het NAVO-gebied en ook erboven.

Dat Rusland echt een bedreiging is, vrezen NAVO-lidstaten vooral sinds de annexatie van de Krim. De Baltische staten vrezen hetzelfde lot en dringen regelmatig aan op de permanente legering van NAVO-troepen op hun grondgebied. Voor de meeste lidstaten gaat dat te ver. Rusland zou het als een ultieme provocatie zien, met mogelijk een oorlog als gevolg.

Tot woede van Moskou wordt er wel tijdelijk geoefend met NAVO-militairen in de achtertuin van Poetin. Rusland is misschien niet zo onder de indruk van het aantal NAVO-militairen dat komende week op de been is - Moskou oefent zelf met tienduizenden soldaten tegelijk - maar de locatie is wel olie op het vuur.

"Een levensgevaarlijk spel", noemt de Nederlandse defensie-expert Rob de Wijk de oefening. Hij is met regelmaat in Moskou en hoort daar steeds nadrukkelijker dat de Russen zich 'omsingeld' voelen door de NAVO. "Het woord kernwapen valt om de alinea als je in Moskou bent. Als we niet oppassen, krijgt de relatie trekken van de Cuba-crisis in 1962, toen een atoomoorlog dreigde tussen de VS en de Sovjet-Unie."

Het eerste hoogtepunt van de afschrikkingsshow van de NAVO is woensdag: dan ligt de Poolse haven Ustka vol met oorlogsschepen, zoals de Amerikaanse USS San Antonio, een van de grootste marineschepen ter wereld, en het amfibische transportschip HMS Ocean uit Groot-Brittannië. Tijdens de zogenoemde Baltops-oefening worden overvallen op zee nagespeeld, boordkanonnen afgevuurd en wordt er geoefend in het opsporen en bestrijden van onderzeeërs.

Boven Polen en de Oostzee spelen Amerikaanse F-16's de oefenvijand. Tegenstanders zijn Duitse Tornado-gevechtsvliegtuigen, de Zweedse Gripen, Awacs-verkenningsvliegtuigen en B52-bommenwerpers. Ook doen Blackhawk- en Apache-helikopters mee.

Flitsmacht

Het tweede hoogtepunt van de oefening is de show van de NAVO-flitsmacht op donderdag, operatie Noble Jump gedoopt. Deze eenheid van 2.100 militairen is afgelopen september pas in het leven geroepen als reactie op de Russische inmenging in Oekraïne. De flitsmacht moet bondgenoten binnen twee dagen te hulp kunnen schieten, maar heeft dat nog nooit geoefend.

Afgelopen week is daarom voor het eerst getraind in de verplaatsing van groepen militairen vanuit het thuisland naar een gezamenlijke basis in Polen (binnen 48 uur). Daar werd afgelopen weekend een militair kamp opgezet nabij de plaats Zagan. Komende donderdag is de eenheid klaar om een aanval uit te voeren. Tijdens de oefening wordt met scherp geschoten, onder toeziend oog van de hoogste NAVO-baas, Jens Stoltenberg, en de ministers van Defensie uit diverse NAVO- landen.