Rusland brengt troepen in paraatheid
Het Russische sabelgekletter nabij de Oekraïense grenzen draait op volle kracht. Zo'n 90 Russische MiG's en Soekhoi's, aldus Moskou, patrouilleerden vlak bij het Oekraïense luchtruim. Ten noordoosten van het land oefenden tanks en eenheden van het 'trotse Russische leger'.
Op de Krim, thuisbasis van de Russische Zwarte Zeevloot, was ook een melding van oefenende Russische militairen. De Oekraïense minister van Binnenlandse Zaken, Arsen Avakov, verwees naar berichten dat een kolonne Russische pantserwagens op weg was naar Simferopol. Ze werden teruggestuurd door de lokale autoriteiten.
Sinds woensdag 11 uur zijn zo'n 150.000 Russische soldaten van het Westelijke en Centrale Militaire District in oefening en de wereld houdt zijn adem in. Dreigt een herhaling van de inmenging in 2008 in Georgië? Of wil Moskou Kiev slechts waarschuwen?
De grootschalige drill, aldus onderminister Anatoly Antonov, zal tot dinsdag duren "om de paraatheid van de eenheden te testen". Ook luchtlandingseenheden en raketbatterijen doen mee, gebruikmakend van 120 helikopters, 80 marineschepen en 880 voertuigen. Als president Poetin de nieuwe machthebbers in Kiev en de wereld wilde waarschuwen, dan is hij ruimschoots geslaagd in zijn opzet.
Maar de oefening kan ook door Moskou gebruikt worden om cruciale eenheden te mobiliseren, mocht de situatie in Oekraïne de komende weken uit de hand lopen. Een van de legeronderdelen die nu meedoen is het gemechaniseerde Twintigste Leger, die onder andere bestaat uit twee tankdivisies. Het ook opgeroepen Tweede Leger bestaat uit artillerie- en raketbrigades.
In Kiev groeit de ongerustheid dat Moskou de Zwarte Zeevloot kan inzetten, onder andere als intimidatiemiddel. Tijdens de oorlog met Georgië dirigeerde Moskou diverse schepen van de vloot naar het oorlogsgebied. Niets voor niets waarschuwde interim-president Oleksandr Turchynov de 13.000 Russische marinemensen in Sebastopol hun bases niet te verlaten. Turchynov: "We zullen dit anders beschouwen als militaire agressie."
De interim-president wees Moskou nog eens op het akkoord uit 2010 waarin de Russische aanwezigheid op de Krim is geregeld. Rusland benadrukte gisteren dat het verdrag zal worden gerespecteerd. Het gebied werd in 1954 door Stalin aan Oekraïne gegeven. Beide landen kwamen in 2010 overeen dat de Zwarte Zeevloot nog tot 2042 mag blijven in Sebastopol.
Moskou betaalt Kiev jaarlijks zo'n 75 miljoen euro huur voor gebruik van de marinebasis en de faciliteiten. Na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie wist Moskou 82 procent van de Zwarte Zeevloot in handen te krijgen. Sindsdien werd het jarenlang aan zijn lot overgelaten, vooral vanwege het geldgebrek van de Russische regering.
Moskou kondigde vorig jaar echter aan de ruim vijftig schepen die nog over zijn te moderniseren, onder andere met nieuwe wapensystemen. Eind vorig jaar werd de eerste van zes nieuwe Varshavyanka-onderzeeboten te water gelaten, allemaal bestemd voor de vloot. De Zwarte Zeevloot heeft nu slechts één onderzeeër, vergeleken met ruim dertig tijdens de Koude Oorlog.
De nieuwe en gemoderniseerde schepen van de vloot moeten, samen met die van de Baltische vloot, de belangen van Rusland in het Middellandse Zeegebied veilig stellen. Daar opereert nu permanent een marine-eskader, bestaande uit tien schepen. Verlies van de Zwarte Zeevloot zou de Russische strategie voor de Middellandse Zee dan ook flink dwarsbomen.