Direct naar artikelinhoud

PS likt alweer haar wonden

De Publifin-affaire brengt de Parti Socialiste (PS) in nauwe schoentjes. Ze dreigt opnieuw een deel van haar achterban te verliezen aan de links-radicale PTB. Nog groter is het imagoprobleem.

"J'en ai marre des parvenus." Die slogan haalt kopman Elio Di Rupo in 2009 boven om het besmeurde blazoen van de PS op te poetsen. De Franstalige socialisten klimmen op dat moment uit het diepe dal van het Carolo-schandaal in Charleroi. Socialistische bestuurders vulden daar hun zakken via de sociale huisvestingsmaatschappij La Carolorégienne. Een doorlichting toonde aan dat er op grote schaal werd gefraudeerd via intercommunales. Verschillende politici werden veroordeeld.

Jaren later wordt de PS opnieuw geteisterd door scandalitis. Aanleiding is een affaire die verdacht veel weg heeft van de vorige. Ook nu weer blijken PS-mandatarissen veel te hoge vergoedingen op te strijken voor vergaderingen waar ze niet eens aanwezig zijn. Ook nu blijken ze hun zakken te vullen via intercommunales. Ook nu blijkt het cliëntelisme binnen de Parti Socialiste springlevend.

"Wat dit zo erg maakt, is dat we na Charleroi zware inspanningen hebben geleverd om de boel op te kuisen", klinkt het binnen de PS. "De verloning in bestuursraden werd geplafonneerd, het aantal zitjes in de intercommunales werd verlaagd en de meeste bestuurders krijgen enkel nog een vergoeding van 150 euro per bijgewoonde vergadering. Dan is het extra pijnlijk dat er toch nog uitwassen blijken te bestaan."

In het hart geraakt

De PS beseft dat haar aartsvijand op links, de communistische PTB, hier garen bij spint. Hoewel MR en cdH mee in beeld komen in deze affaire, is het toch weer dat oude beeld van de PS dat wordt bevestigd. "Het wantrouwen zal alleen maar toenemen", voorspelt een PS'er. Als je ziet waar die anti-establishmentstemmen naartoe gaan, dan is het antwoord: de PTB. Sinds de regeringsdeelname van Ecolo is dat de enige partij die nog voluit aanspraak maakt op de antipolitieke stem.

"Dit is erg voor de socialisten, dat staat vast. De vraag is: hoe erg wordt het nog?", verklaart politicoloog Carl Devos (UGent). "Wat komt er de komende dagen nog naar buiten? En hoe lang blijft dit duren? Dat valt op dit moment moeilijk in te schatten, maar het is wel duidelijk dat de partij in het hart wordt geraakt. Dit schandaal draait niet rond een lokale mandataris die ver van de partij staat, maar om een adjunct-kabinetschef (Claude Parmentier, ADB), een centrale figuur in de partij."

Eén voordeel hebben de socialisten wel. De verkiezingen blijven nog een tijdje weg. Dat geeft hen ruimte om nog in te grijpen. Nieuwe regels maken, bijvoorbeeld, zodat het publiek de affaire nog voor de verkiezingen kan vergeten. Maar dan moet het meezitten. Als er nog veel nieuwe feiten uitkomen, dan wordt het lastig.

Interne verhoudingen

Het is niet ondenkbaar dat de affaire ook gevolgen heeft voor de interne verhoudingen binnen de PS. Tijdens de onderhandelingen over het CETA-handelsverdrag tussen Europa en Canada ontpopte Waals minister-president Paul Magnette zich als de politieke ster van de socialisten. Bovendien belichaamt hij meer dan Di Rupo de verandering, weg van de oude politieke cultuur. Of dat in zijn voordeel zal spelen, valt te bezien. Voorlopig blijft het in deze affaire bijzonder stil rond Magnette.