Gelooft le peuple Fillon nog?

Kan François Fillon kandidaat blijven voor de rechtse Républicains? Met die vraag ging zijn aanhang de nacht in. In de namiddag hadden meerdere belangrijke medewerkers en partijgenoten het campagneschip verlaten. Gisteravond maakte de centrumrechtse UDI, een partij die met Les Républicains verbonden is maar in de rechtse voorverkiezingen voor Alain Juppé had gereden, bekend dat ze haar medewerking aan Fillon opschort voor overleg met de basis.

Het was een vreemde dag in een sowieso al bizarre campagne: Fillons woordvoerders, onder meer op radiozender France Inter, waren al even verrast als hun interviewers toen plotsklaps de melding binnenliep dat Fillon zijn om acht uur geplande bezoek aan het landbouwsalon afblies. Kort daarna kondigde Fillon een persconferentie aan op de middag, in zijn hoofdkwartier.

Wat volgde, waren enkele verwarrende uren waarin niemand scheen te weten wat er precies aan de hand was, ook niet in Fillons entourage. De hele ochtend gonsde het van de geruchten en speculaties. Zou hij de handdoek in de ring gooien? Was Fillons echtgenote Penelope in de boeien geslagen? Zij wordt ervan verdacht om en bij de 900.000 euro te hebben opgestreken voor parlementaire arbeid die ze nooit verrichtte. Zou Juppé alsnog als redder worden ingehaald? Werd Fillon, zoals hij later zelf zou mededelen, voor het gerecht gedaagd, dat hem op 15 maart ook in staat van beschuldiging kan stellen?

Fillons persconferentie begon dik 35 minuten te laat, een vertraging die volgens commentatoren te maken had met de ontsteltenis in rechtse rangen. Maar anders dan verwacht weigerde de kandidaat een stap opzij te zetten. Veeleer opende hij een nieuwe aanval op het gerecht, dat hij van "politieke moord" beschuldigde.

En dus besloot Fillon, die zijn onschuld staande houdt, zich enkel nog te willen verlaten op de "soevereine wil van het volk".

Taalgebruik dat erg in de buurt komt van dat van de extreemrechtse Marine Le Pen, en dat Fillon niet in dank werd afgenomen. Zie de aftocht later op de dag van bekende figuren als oud-minister Bruno Le Maire, oud-staatssecretaris Pierre Lellouche, volksvertegenwoordigers Laure de La Raudière en Franck Riester, de burgemeester van Reims, de ondervoorzitster van de Assemblée, of nog, de verzamelde UDI, allen aangejaagd door hun achterban.

Serene campagne

De eerste ronde van de Franse presidentsverkiezingen vindt plaats op 23 april, de tweede op 7 mei. Door zelf geen kandidaat meer te zijn dacht de ongeliefde socialistische president François Hollande ruimte te laten voor een serene campagne. Het pakte anders uit: in zijn eigen PS verloor Hollandes vertrouweling Manuel Valls het pleit van een rivaal ter linkerzijde, de relatieve outsider Benoît Hamon. Ter rechterzijde won niet de gedoodverfde winnaar en oud-premier Alain Juppé, wel de streng-katholieke en liberale Fillon. Erg onverwacht, pal in het centrum, dook de jonge nieuwkomer Emmanuel Macron op.

Alleen op extreemrechts zien de Fransen een vertrouwd gezicht: dat van Marine Le Pen. Zes op de tien kiezers geloven dat zij een ernstige kans maakt om straks president te worden.