Ontslagen wegens 'imagoschade'

Uitgeefdirecteur Thom Pelckmans kan niet vermoeden in welke storm zijn bedrijf zal terechtkomen, wanneer hij woensdagmiddag 12 augustus een persbericht uitstuurt, waarin in bedekte termen het vertrek van uitgever Karl Drabbe wordt aangekondigd. "Een aantal jaren geleden koos Drabbe ervoor zich meer te richten op de ontwikkeling en uitbreiding van de algemene uitgeverij. Deze algemene uitgeverij is dit voorjaar opgegaan in de nieuwe uitgeverij Polis. Nu deze jonge en veelbelovende uitgeverij gelanceerd is, zal Karl een nieuwe wending aan zijn loopbaan geven."

Van (gedwongen) ontslag is geen sprake, laat staan van een 'politiek' motief. Dat is er plots wel als even na vijven Knack-journalist Walter Pauli op Twitter meldt: "Pelckmans heeft @KarlDrabbe ontslagen. Naar verluidt: om zijn Vlaams-nationale overtuiging." Karl Drabbe heeft zijn Vlaams-nationalistische overtuiging nooit weggestoken. Hij werkt mee aan de Vlaams-radicale nieuwssite Doorbraak. Daarna begint de geruchtenmolen in volle hevigheid te draaien, zonder nog op te houden. Drabbe mag zelf niet in het openbaar reageren, Pelckmans doet er ook het zwijgen toe.

Tot nu. Aan De Morgen geeft Thom Pelckmans voor het eerst enige duiding bij het gedwongen vertrek van zijn topmedewerker. "De reden van het ontslag is een lang traject van functioneren binnen de organisatie. Uit respect voor de betrokkene kan ik daar niet verder op ingaan, maar het gaat om een interne bedrijfskwestie." Dat politieke overwegingen hebben meegespeeld, ontkent Pelckmans formeel. "Ik heb altijd geweten wat de politieke overtuiging van Karl is. Dat is nooit een probleem geweest."

Einde verhaal? Niet helemaal. Dat Karl Drabbe om arbeidsrechtelijke redenen zelf niet kan reageren, trekt het feitenrelaas wat uit de haak. Anderen dicht bij het dossier en de uitgeverij, reageren wel, noodgedwongen anoniem.

De formele reden voor het ontslag zou 'imagoschade' zijn, door Drabbe aan zijn werkgever toegebracht. Versta: door zijn Vlaams-nationale engagementen zou Drabbe het pluralistische imago van de uitgeverij in het gedrang brengen. Vandaar is de voorbije dagen het gerucht ontstaan dat progressieve schrijvers, die met uitgever Harold Polis van bij de opgedoekte De Bezige Bij Antwerpen overkwamen naar het nagelnieuwe Pelckmans-bijhuis Polis, een probleem zouden hebben met Drabbe.

Navraag, binnen en buiten Pelckmans, leert dat dit verhaal volledig uit de lucht gegrepen is. "Er is geen enkele Polis-auteur die hier een punt van gemaakt heeft", zegt een geïnformeerde bron formeel. Ook Thom Pelckmans bevestigt dat. Wel zouden andere, niet nader genoemde kandidaat-auteurs hierover opmerkingen gemaakt hebben. Of daar wat van aan is, valt onmogelijk te checken.

Geen band met 'Doorbraak'

Goed geïnformeerde bronnen stellen wel dat Drabbe de jongste maanden binnen de uitgeverij meermaals is aangesproken op zijn medewerking aan het Vlaams-radicale Doorbraak. De uitgever zou gevraagd zijn om zijn engagementen bij de nieuwssite stop te zetten, om zijn 'dubbelzinnige positie' de wereld uit te helpen. Ziedaar: de imagoschade. Thom Pelckmans ontkent, eens te meer. "Er is Karl Drabbe niet gevraagd om zijn werkzaamheden bij Doorbraak stop te zetten."

Er zijn evenwel meer dan alleen anonieme roddels die een verband leggen tussen het ontslag en Doorbraak. Toen er van een ontslag nog lang geen sprake was, schroefde Drabbe zijn engagement bij Doorbraak terug. Dat gebeurde onder druk van zijn werkgever, bevestigt Pieter Bauwens, hoofdredacteur van Doorbraak. "De bittere ironie wil dat Karl formeel geen enkele band meer heeft met Doorbraak. Al een tijdje geleden heeft hij op eigen initiatief zijn naam als eind- en kernredacteur geschrapt uit de colofon op de webstek. En op onze recentste raad van bestuur maakte hij ook bekend uit het bestuur te stappen. Als reden heeft hij expliciet opgegeven dat hij onder druk stond en dat zijn uitgeverij een probleem maakte van zijn werkzaamheden bij ons."

De start van de 'politieke problemen' van Drabbe bij Pelckmans vallen samen met de komst van manager Eric Willems bij de uitgeverij, in april van dit jaar. Of er een verband is, wil niemand zeggen. De Vlaams-nationale tamtam functioneert intussen efficiënt. In flamingante kringen is de ontzetting groot dat een van oorsprong bedaarde en Vlaamsvoelende uitgeverij een werknemer op de keien zet, omdat zijn nationalistische overtuiging imagoschade zou kunnen opleveren. Een aantal belangrijke auteurs bekijken hun verbintenis met Pelckmans.

Een van hen is N-VA-voorzitter Bart De Wever, een 'succesauteur' naar de normen van Pelckmans. De Wever heeft voorlopig geen nieuwe boekenplannen, zegt zijn woordvoerder, maar als die er komen, is het nog maar de vraag of ze weer bij Pelckmans zullen uitgegeven worden. "Karl speelde in het verleden een belangrijke rol in het tot stand brengen van Bart De Wevers boeken. Nu Karl ontslagen is, valt die band weg."

De kritiek blijft niet beperkt tot De Wever alleen. Aan het andere uiterste van het politieke firmament maakt ook die andere spraakmakende Pelckmans-auteur, Dyab Abou Jahjah, zich grote zorgen. Abou Jahjah kon niet door de krant bereikt worden, maar op zijn Facebook-pagina liet hij zich al duidelijk uit: "Mensen zoals Karl Drabbe zijn bruggenbouwers en die worden buiten de deur gezet 'inquisitie-style'. Dat is niet mijn 'links'."

Islamkritisch boek

Het voorbije weekend is nog een andere hypothese over het ontslag van Karl Drabbe opgeborreld. In een op allerlei blogs druk gedeelde en becommentarieerde analyse stelt Vlaams Belang-medewerker Sam Van Rooy dat onmin over een te verschijnen uiterst islamkritisch boek van zijn vader Wim aan de basis van het ontslag lag. Dat uitgeverij Pelckmans het boek Waarover men niet spreekt. Bezonken gedachten over postmodernisme, Europa, islam eerst wel en dan uiteindelijk niet zou uitgeven, klopt. Dat Drabbe de (niet-)publicatie langdurig begeleidde, klopt ook.

Dat de beslissing over het boek "de doorslag" heeft gegeven voor het ontslag, zoals Van Rooy volhoudt, klopt evenwel niet. Alle mogelijke betrokkenen ontkennen eensgezind een verband tussen boek en ontslag. Besluit van een betrokkene: "Ik vermoed dat de familie Van Rooy een kans geroken heeft om het eigen boek extra publiciteit te bezorgen. Dat is aardig gelukt."