Een broodje op de kerktrap: 100 euro
Incidenten met GAS-boetes stapelen zich op. Is het harde veiligheidsbeleid in Mechelen doorgeschoten?
Kwaad is hij niet op de politie. Eerder teleurgesteld. De 17-jarige Jef Coulommier werd vorige week dinsdag met een klasgenoot opgepakt, drie uur vastgehouden en bestraft met een boete van 100 euro. Zijn misdaad: hij was een broodje aan het eten op de trap van de Sint-Pieterskerk, op de Veemarkt in Mechelen, waar veel omwonenden klagen over overlast en zwerfvuil.
"Ik viel helemaal uit de lucht toen die agenten op ons afkwamen", zegt Coulommier, laatstejaarsstudent aan het Sint-Romboutscollege. "We zaten in niemands weg, de kerk was niet eens open. Twee jaar geleden hadden ze ons op school verteld dat we daar niet mochten eten, maar dat was ik helemaal vergeten. Belachelijk dat we daarvoor worden opgepakt."
Het is het zoveelste politie-incident op rij in Mechelen. Afgelopen zomer legde de politie een metalconcert stil omdat de toeschouwers te wild dansten. Een man kreeg een pv voor het plukken van één bloem uit een bloembak, een persfotograaf mocht geen foto's maken van een demonstratie.
Arrogantie
Enkele Mechelaars richtten uit protest een Facebookgroep op: 'Politie Mechelen: dringend tijd voor een humaner optreden'. Maar het kerktrap-incident toont aan dat de situatie nog niet veranderd is.
Want meer nog dan over de boete, is Jef Coulommier verontwaardigd over de agressieve en arrogante houding van de politie. "Ik ben beleefd gebleven, ik was bereid om mee te werken", zegt hij. "Maar toen we om uitleg vroegen, zei een van de twee agenten dat we moesten zwijgen en dat zij de baas waren."
"Het was machocommunicatie", zegt ook Carla Gevers, Jefs moeder. Toen ze haar zoon op het commissariaat ging afhalen, voelde ook zij zich verbaal gekleineerd. "Op mijn leeftijd kan ik dat relativeren. Maar voor jongeren zijn zo'n spierbundels in uniform heel intimiderend en uitlokkend. Als agent zit je in een opvoedende rol, dan moet je niet zo'n arrogantie uitstralen."
Gevers trok met het verhaal naar de Gazet van Antwerpen. "Ik wilde dit publiek maken", zegt ze. "Ik ben geen voorstander van 'doe maar wat je wil', want dan komt de maatschappij op losse schroeven te staan. Ik heb mijn zoon geleerd de regels te respecteren. Maar kordaat optreden is niet hetzelfde als machtsmisbruik."
De incidenten roepen de vraag op of het harde Mechelse veiligheidsbeleid - met zijn camera's, zijn lokdames en natuurlijk zijn GAS-boetes - niet is doorgeschoten. Een rondje langs Mechelse jeugdwerkers levert een divers beeld op. "De harde aanpak heeft ook goede kanten", zegt een jeugdwerker, die niet met zijn naam in de krant wil. "Vroeger kon je in sommige jeugdhuizen geen fuif houden zonder vernielingen en vechtpartijen. Dat is nu veel verbeterd."
Maar de jeugdwerkers horen ook steeds meer klachten. Voldoende om ongerust over te zijn. Al benadrukken ze ook: die klachten horen ze niet alleen in Mechelen, maar in alle grote steden.
Geen dialoog
"De GAS-boetes zijn bedoeld als stok achter de deur, om jongeren tot dialoog te dwingen", zegt een andere jeugdwerker. "Maar nu zien we dat die stok voor het minste tevoorschijn komt, en dat de dialoog meestal achterwege blijft."
Het nieuwe Mechelse bestuurscoalitie is zich bewust van de klachten. In het bestuursakkoord kondigt ze de oprichting aan van een klankbordgroep, waarin de politie in dialoog gaat met inwoners. De GAS-boetes zullen worden bijgeschaafd en mogen enkel gebruikt worden "om echte overlast of kleine vormen van criminaliteit aan te pakken en niet om jongerengedrag te sanctioneren".
Maar die veranderingen zijn nog weinig concreet. "Het is goed dat het debat in Mechelen geopend is", zegt Robert Crivit, coördinator van Uit de Marge, een organisatie voor maatschappelijk kwetsbare jongeren. "Maar we weten nog niet in welke mate en in welke richting het beleid zal veranderen."
Crivit en de andere jeugdwerkers hameren erop dat de politie beter moet communiceren met de Mechelse jongeren. "Als ze overlast veroorzaken, moet je eerst met jongeren praten", zegt Crivit.
"Als dat niet lukt, biedt het strafrecht voldoende middelen om hen te bestraffen. Maar de GAS-boetes geven de indruk van willekeur. Op den duur zien jongeren de politie niet meer als een dienst voor iedereen, maar als een dienst om hen te pesten."