Gevonden ggo-tarwe riskant voor export VS
Het is een mysterie waar de genetisch gemodificeerde tarwe vandaan komt die onlangs in een veld in de VS-staat Oregon werd aangetroffen. Gentech-tarwe is nergens ter wereld toegelaten, ook niet in de VS, en zou er dus niet mogen zijn.
De 'spooktarwe' werd ontdekt toen de anonieme boer het 50 hectare grote veld met bestrijdingsmiddelen besproeide en ongeveer 1 procent van de tarwe in leven bleef. Onderzoek wees uit dat het een experimentele tarwevariant was van zaadveredelaar Monsanto, die speciaal is ontwikkeld om bestand te zijn tegen Monsanto's bestrijdingsmiddel Roundup.
De graanboer is zich van geen kwaad bewust, maakte zijn advocaat deze week bekend. Ook Monsanto begrijpt er niks van. Met de Roundup-Ready-variant zijn weliswaar beveiligde veldproeven gedaan in Oregon, maar nooit op dit veld, en die waren voorbij in 2001. Tarwekorrels blijven bovendien maar een paar jaar kiemkrachtig. In 2005 zijn alle proeven met de Roundup-variant gestaakt en is het bijbehorende zaadmateriaal vernietigd. Sindsdien is de tarwe nooit meer opgedoken.
Volgens Monsanto gaat het dan ook om een geïsoleerd incident. Het graan is per ongeluk of juist met kwade bedoelingen geplant, aldus het bedrijf. Sabotage is niet uitgesloten. Monsanto is omstreden onder tegenstanders van gentechnologie. Een boer uit Kansas heeft deze week een schadeclaim ingediend omdat het bedrijf nalatig zou zijn geweest bij de veiligheidsmaatregelen rond haar veldproeven. Het VS-ministerie van Landbouw, dat een diepgaand onderzoek uitvoert, zegt niet te weten of er meer gentech-tarwe in omloop is, maar geen aanwijzingen te hebben dat het op de markt is gekomen. De tarwe is hoe dan ook volkomen veilig voor consumptie, zegt het ministerie.
De belangen zijn groot. De VS zijn 's werelds grootste graanexporteur. De helft van de oogst, ter waarde van 9 miljard dollar, wordt uitgevoerd. Juist vanwege de gentech-aversie van hun internationale cliëntèle dwong de Amerikaanse graansector Monsanto in 2005 te stoppen met de tarweproeven.
Ook nu is de graansector benauwd voor haar export. Japan en Zuid-Korea hebben de import van Amerikaanse tarwe en meel al opgeschort en zijn begonnen met dna-controletests. Zuid-Korea liet overigens weten dat er geen verdacht graan is gevonden. Ook de EU heeft haar lidstaten aangeraden tarwe uit de VS extra te testen.