Copyright 2019 The Associated Press. All rights reserved

Alwéér een "cruciale brexitweek": hoever staat het nu? En wat staat er te gebeuren?

Woensdag komt de Britse premier Theresa May opnieuw naar Brussel om uitstel te vragen voor de brexit. Daarmee wordt het opnieuw een cruciale week. Maar heeft ze een goede reden voor zo'n uitstel? Hoe lopen de gesprekken met oppositiepartij Labour? En wordt de klif van een "no-deal-brexit" op 12 april vermeden? Enkele vragen én antwoorden. 

1. Waarover praten premier May en oppositiepartij Labour?

Het akkoord dat May heeft onderhandeld met de Europese Unie is al drie keer weggestemd door het Britse parlement. May gaf toe dat ze er alleen niet uitkomt en vroeg aan oppositiepartij Labour om samen met haar een oplossing uit te werken. Daarbij moeten ze beiden "water in de wijn doen", zo zei ze afgelopen weekend vanuit haar buitenverblijf buiten Londen. 

In de praktijk betekent dat wellicht opschuiven in de richting van een zachtere brexit, waarbij het Verenigd Koninkrijk in de douane-unie blijft. Labour zou haar "uittredingsakkoord" dan - vierde keer, goede keer? - kunnen helpen goedkeuren. 

2. Waarom zou Labour premier May helpen om "haar brexit" te doen slagen?

Omdat de leider van Labour, Jeremy Corbyn, zelf ook een voorstander is van de brexit. Corbyn is altijd een koele minnaar geweest van de Europese Unie en heel wat kiesdistricten waar Labour aan de macht is, stemden voor de brexit.

Bovendien is dit een unieke kans om te tonen dat hij wel degelijk een "staatsman" kan zijn. Peiling na peiling toont aan dat de Britten Corbyn niet zien als een mogelijke premier. Maar de eerste echo's zijn niet erg hoopvol: premier May lijkt voorlopig niet tot een echt compromis bereid en de gesprekken liggen stil.

3. Waarom schuilt er een adder onder het gras?

Omdat de aanpassingen die Labour wil afdwingen, gaan over de toekomstige relatie van het Verenigd Koninkrijk met de Europese Unie en die horen thuis in de zogenaamde "politieke verklaring". Maar die is - in tegenstelling tot het uittredingsakkoord - niet bindend. Dat wil zeggen dat een volgende regering die hele verklaring aan de kant zou kunnen schuiven. 

Premier May heeft bovendien aangekondigd dat ze opstapt als de brexit een feit is, en dus zullen de onderhandelingen over de toekomstige relatie met de EU door een andere premier worden geleid. De kans is reëel dat dat een overtuigde "brexiteer" wordt, iemand zoals Boris Johnson bijvoorbeeld. En dus eist Labour dat de eventuele beloftes die May nu doet "Borisproof" worden gemaakt.  

4. Wat als deze gesprekken mislukken?

Dan verschuift het hele proces weer naar het parlement, heeft May vorige week aangekondigd. Uiteindelijk moet het "uittredingsakkoord" toch worden goedgekeurd.

De Europese Unie wil daar geen letter meer aan veranderen, zo klinkt het in Brussel. En dus mag het parlement dan wellicht weer stemmen over mogelijke opties die tot een doorbraak kunnen leiden. Dat zou kunnen leiden tot een tweede referendum, een zachtere brexit, of... vul zelf maar aan.

5. Wat komt May woensdag in Brussel vragen?

Op de extra "brexitcrisis-top" van 10 april komt May opnieuw uitstel vragen, tot 30 juni. Ze zal dan wellicht moeten beloven dat Groot-Brittannië meedoet aan de Europese verkiezingen.

Verschillende overtuigde brexiteers, zoals Nigel Farage en Jacob Rees-Mogg van de conservatieven, hebben al gedreigd dat de Britten het de Europese Unie erg moeilijk zouden kunnen maken, als ze moeten deelnemen aan de verkiezingen.  

6. Hoe gaat de Europese Unie reageren?

Tot nu toe is de EU erin geslaagd om te spreken met één stem. Maar nu horen we verschillende meningen. Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker klonk donderdag erg streng en zei dat er van verder uitstel geen sprake kan zijn. Ook de Franse president Emmanuel Macron wil eerst "een geloofwaardig plan" horen van de Britten.

De Duitse Bondskanselier Angela Merkel klonk tijdens haar bezoek aan Dublin vorige vrijdag soepeler. Brexitonderhandelaar Michel Barnier kondigde dan weer aan dat hij liever een lang uitstel zou zien van minstens een jaar, een "flextension", waarbij de Britten eruit kunnen stappen zodra ze er klaar voor zijn. 

Om de gesprekken in Brussel alle kansen te geven, komt May morgen al eens de temperatuur meten: eerst gaat ze langs bij Merkel in Berlijn, daarna is ze te gast in het Elysée in Parijs voor gesprekken met Macron. Barnier van zijn kant reist vanmiddag naar Dublin. 

7. Hoe groot is de kans op een "no-deal-brexit"nog?

Die kans kan pas volledig worden uitgesloten als het Britse parlement het brexitakkoord van premier May heeft goedgekeurd of wanneer artikel 50 - dat de uittredingsprocedure in gang zette - wordt ingetrokken. Zolang dat niet is gebeurd, nadert bij elke nieuwe "einddatum" de afgrond.

De politieke situatie in het Verenigd Koninkrijk blijft heel volatiel. Zo is de woede binnen Mays eigen Conservatieve Partij na haar toenadering tot Labour erg groot: "hoe kan ze samenwerken met een marxist", klinkt het. En ook Labour blijft verdeeld: een groot deel van de leden en de achterban daar wil de hele brexit het liefst stopzetten.  

Niet volledig mee met de brexit-saga? Bekijk de belangrijkste momenten en andere video's op ons YouTube-kanaal:

Meest gelezen