Royaal in het rood

Britse ex-prinses Sarah ‘Fergie’ Ferguson op rand van bankroet

Het is niet de eerste keer dat Sarah Ferguson zich financieel in de nesten werkt. Eind jaren 90, na haar echtscheiding van de Britse prins Andrew, keek de hertogin van York aan tegen een schuld van ongeveer 5 miljoen pond (zo’n 6 miljoen euro). Toen slaagde ze erin die weg te werken, onder andere met een lucratieve deal als vertegenwoordiger van de Weight Watchers, een spraakmakende autobiografie en de productie van de film The Young Victoria. Het leverde de hertogin van York heel wat respect op. Een (ex-)royal die zelf haar boontjes weet te doppen, dat hadden ze in het Verenigd Koninkrijk nog niet vaak gezien.

Anno 2010 staat Ferguson echter opnieuw aan de rand van het faillissement. En deze keer lijkt er niet meteen een reddingsboei in zicht. Daarmee zorgt Ferguson opnieuw voor een primeur: de hertogin van York wordt misschien wel de eerste Britse royal die bankroet gaat.

De basis voor Fergusons huidige geldperikelen wordt gelegd in 2006. Ferguson pompt een miljoen dollar van haar eigen fondsen in het lifestylebedrijfje Hartmoor, dat zich presenteert onder de vage titel ‘a global inspirational wellness company’. Het is niet duidelijk waarom de hertogin, die aan haar contract met Weight Watchers een jaarinkomen van zo’n 2 miljoen pond (2,4 miljoen euro) overhield, plots in zee gaat met Hartmoor. Volgens insiders haalt Wall Streetbankier J. Todd Morley haar over met de laconieke commentaar dat er meer geld te verdienen valt met de verkoop van eten dan met het promoten van diëten.

Ferguson krijgt in ruil voor haar aanzienlijke investering een meerderheidsparticipatie van 51 procent in Hartmoor. Ze staat ook de intellectuele rechten op haar naam af. Het is een beslissing die haar later zuur zal opbreken. Bij het opstarten van het bedrijf is er echter geen wolkje aan de lucht. Hartmoor stelt zich een ogenschijnlijk simpel doel: Fergies naam tot een household name maken in de wellnessbranche. Er komen Fergiedieetproducten, Fergiekleren en juwelen met haar monogram.

Ondanks haar status als boegbeeld van de hele constructie, schijnt Ferguson zich niet echt te hebben beziggehouden met de dagelijkse leiding van het bedrijf. Die was in handen van ex McDonald’s-topman Mike Roberts, de eerder genoemde Morley en Geir Frantzen, een Noorse investeerder die zijn fortuin had gemaakt met diepvriesproducten. Frantzen en Ferguson zijn een tijdlang erg close met elkaar. Hij doet haar zelfs een peperdure Bentleylimousine cadeau. De tabloids vragen zich medio 2008 likkebaardend af of er iets moois bloeit tussen Fergie en de ‘Fish Fisher King’.

Op zakelijk vlak is er veel minder reden tot jolijt. Ondanks de hooggespannen verwachtingen is Hartmoor niet echt florissant. Ferguson wordt ongerust wanneer ze merkt dat het bedrijf verdacht weinig zaken doet, ondanks de dure kantoorruimtes bij het New Yorkse Central Park en het grote personeelsbestand, dat voor een groot deel bestaat uit familieleden en kennissen van de investeerders. In februari 2008 vraagt Ferguson haar advocaten om de Hartmoordeal open te breken.

Op dat ogenblik begint het mis te gaan. Ferguson wil te allen prijze de intellectuele rechten op haar eigen naam terugkrijgen. Hoewel adviseurs haar aanraden om zichzelf tegen schuldeisers te beschermen en het faillissement aan te vragen, neemt Ferguson een lening van 750.000 pond (900.000 euro) bij de Schotse bank Drummonds. Daarmee koopt ze de andere investeerders uit. Op die manier krijgt ze eindelijk de rechten op haar eigen naam terug. Meer activa blijven er niet meer over van het ambitieuze Hartmoorproject. Het geld dat Ferguson nauwelijks anderhalf jaar eerder in het bedrijf investeerde, is in rook opgegaan.

Het afhandelen van de hele affaire neemt maanden in beslag en intussen tikken de advocatenkosten aardig aan. Het New Yorkse advocatenkantoor Dewey & LeBoeuf claimt maar liefst 1 miljoen pond (1,2 miljoen euro) achterstallige betalingen van de hertogin. En alsof dat nog niet genoeg is, blijven er na het ineenstorten van Hartmoor 2 miljoen pond (2,4 miljoen euro) openstaande schulden achter, waarvoor geen van de betrokkenen nog wil opdraaien.

Desondanks slaagt Ferguson er nog een jaar lang in de schijn hoog te houden. In mei van dit jaar wordt haar financiële situatie echter pijnlijk duidelijk. De Britse tabloid News of the World stuurt een reporter op haar af die zich voordoet als zakenman. Terwijl een verborgen camera de hele ontmoeting filmt, laat Ferguson zich nonchalant ontvallen dat ze voor 500.000 pond (600.000 euro) ‘deuren kan openen’ en de zakenman in contact zal brengen met haar ex-echtgenoot. En er is haast bij: ‘gimme the money!’ gebaart Ferguson quasi-achteloos, sigaret en fles wijn bij de hand. Alsof die beelden nog niet ontluisterend genoeg zijn, krijgt televisiekijkend Groot- Brittannië te zien hoe de hertogin van York even later verbijsterd zit te staren naar de berg dollarbiljetten die de ‘zakenman’ voor haar uitstalt bij wijze van voorschot. Enkel een passage in de talkshow van Oprah Winfrey kan enigszins helpen om Fergusons blazoen op te poetsen.

Intussen vraagt iedereen zich af hoe het zover is kunnen komen. Zelfs de Britse Queen, toch jarenlang niet on speaking terms met haar ex-schoondochter, zou haar bezorgdheid over Fergusons financiën hebben laten blijken tijdens haar wekelijkse onderhoud met premier David Cameron. Een failliete royal kan het huis van Windsor missen als kiespijn. Fergusons nakende faillissement is immers ook slecht nieuws voor haar ex-man, prins Andrew. Hij vertegenwoordigt het Verenigd Koninkrijk als speciaal gezant bij belangrijke buitenlandse handelsmissies. In die positie kan hij de speculaties over de rampzalige financiële toestand van zijn ex-echtgenote missen als kiespijn. Toch blijft Andrew Fergie steunen.

Ondanks het imago van selfmade zakenvrouw dat Ferguson graag van zichzelf ophangt, laten intimi er geen twijfel over bestaan dat de hertogin op een erg warrige manier met haar geld omgaat. Tijdens haar huwelijk met prins Andrew hield ze er al een erg dure levensstijl op na. Haar voorliefde voor exclusieve kleren, schoenen en plezierreisjes leverde haar de bijnaam ‘duchess of New York’ op.

Wat haar huidige situatie zo zorgwekkend maakt, is het feit dat Ferguson hetzelfde uitgavenpatroon blijft aanhouden, terwijl ze na het Hartmoordebacle eigenlijk zonder inkomen zit. Ze blijft met dure cadeaus gooien en dineren in dure restaurants. Tegelijkertijd verliest ze ook handenvol geld aan de boerderij in Argentinië die ze erfde van haar moeder. Ze hield er tot voor kort ook een heuse hofhouding op na. Zo had ze beschikking over een privéchauffeur, een kapster, een public-relationsexperte en een fotograaf. De hertogin van York had zelfs iemand om elke week boodschappen te doen bij het exclusieve Londense warenhuis Selfridges, dat nu eveneens zwaait met een achterstallige factuur van nog eens 51.000 pond (61.500 euro).

Ex-man Andrew lijkt nu haar laatste reddingsboei te zijn. Hoewel ze al jaren gescheiden zijn, lijkt hij erg begaan met het lot van zijn ex. Andrew is in geslaagd om Fergusons persoonlijke schulden tot een beheersbaar niveau terug te dringen. Toch zal het voor Ferguson moeilijk worden om opnieuw vaste grond onder haar voeten te krijgen. De hertogin van York is al lang geen ‘sterk merk’ meer. De Duchess of Debt, zoals de tabloidkranten haar nu al noemen, heeft nog een lange weg te gaan.