Canada wil 'wereldkampioen gastvrijheid' zijn

Tijdens zijn verkiezingscampagne beloofde de liberale Justin Trudeau om in vier maanden 25.000 Syrische oorlogsvluchtelingen over te vliegen. Die groep zou bovenop de 300.000 hooggekwalificeerde migranten komen die Canada elk jaar ontvangt.

Na zijn overwinning in oktober dachten velen dat de kersverse premier deze belofte snel zou vergeten. "Maar het tegendeel was waar", vertelt David Manicom, Canadees onderminister voor immigratie, vluchtelingen en burgerschap. "Samen met de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR en de Internationale Organisatie voor Migratie begonnen we een programma om tegen eind februari 25.000 en tegen eind dit jaar 40.000 Syrische vluchtelingen naar Canada te vliegen. Het moest gaan om de meest kwetsbare vluchtelingen: alleenstaande moeders met kinderen, minderjarigen, holebi's, mensen van de christelijke minderheid."

Warme kledij

Opvallend is dat ook Canadese middenveldorganisaties, bedrijven, diaspora-organisaties en particulieren kunnen deelnemen aan dit programma. Privé-initiatieven en particulieren kunnen zich engageren om gedurende twaalf maanden het verblijf en het integratietraject van een Syrische oorlogsvluchteling te financieren. Er is ook een formule waarbij de overheid de helft van de opvangkosten betaalt en een privé-initiatief de overige 50 procent. Manicom: "Op die manier wordt de maatschappelijke goodwill om oorlogsvluchtelingen te helpen op efficiënte wijze gekanaliseerd. We ontvingen al duizenden aanvragen om vluchtelingen te helpen. Op deze manier wil Canada voor Syrische vluchtelingen het meest gastvrije land ter wereld worden."

Aangekomen in Canada volgen de Syrische vluchtelingen een doorgedreven integratietraject. David Manicom: "Onmiddellijk na hun aankomst ontvangen wij hen in een Welcome Center, waar iedereen een sociaalzekerheidsnummer, warme kledij en een tijdelijke verblijfplaats krijgt. Wij werken ook met een Destination Matching Center, waarbij voor elke vluchtelingen een zo optimaal mogelijk eindbestemming wordt gezocht. Een gezin met kinderen moet terechtkomen op een locatie waar scholen voorhanden zijn en als een vluchteling familieleden heeft in een bepaalde stad zorgen we ervoor dat die persoon zich met zijn naasten kan verenigen."

Eenmaal op hun definitieve verblijfplaats krijgen vluchtelingen gedurende twaalf maanden bijzonder ondersteuning en leggen ze een integratieparcours af. "Voor volwassen leggen we een zware focus op werk, de belangrijkste integratiefactor. Op de werkvloer leren nieuwkomers de taal en de gewoontes van het land en bouwen ze een vriendennetwerk op. De helft van de vluchtelingen heeft na een jaar een job, op iets langere termijn is 75 procent aan de slag."

Tegelijk moedigt de overheid via alle mogelijke communicatiekanalen de Canadese burgers aan om nieuwkomers te verwelkomen. Manicom: "Dat kan door vluchtelingen thuis uit te nodigen, vluchtelingenkinderen mee te nemen naar sportactviteiten, enzovoort. Een goede integratie in de gemeenschap is het krachtigste deradicaliseringsprogramma."

De Canadese houding tegenover Syrische vluchtelingen steekt schril af tegenover de groeiende anti-asielsfeer in Europa. Heeft Manicom daarvoor een verklaring? "Volgens mij is het belangrijk dat je manieren bedenkt om migranten op een wettelijke en veilige manier te laten overkomen en dat je als land een stevige structuur voor geplande migratie en integratie uitbouwt. Syrische schoolkinderen kunnen bijvoorbeeld gebruikmaken van hetzelfde integratiepakket als kinderen die uit België komen."

Maar het is ook een kwestie van politiek discours en woordkeuze, zegt Manicom. "Als je een groep vluchtelingen voortdurend als een probleem omschrijft, hoe kunnen die mensen dan hun plaats in de samenleving vinden? Je moet dit onderwerp ook op langere termijn benaderen. Denk eens even aan een zesjarig Syrisch kind dat in Europa arriveert. Dat kind is geen probleem, maar een opportuniteit. Met goed beleid kun je ervoor zorgen dat die persoon vijftien jaar later een gekwalificeerde en gelukkige burger is die bijdraagt aan de samenleving."