Premier komt er nu snel aan
De strijd om het premierschap komt in een stroomversnelling. Maggie De Block (Open Vld) loopt zich in de media nadrukkelijk warm. Toch moet coformateur Charles Michel (MR) in eerste plaats concurrentie verwachten van Didier Reynders (MR). De RTBF-peiling komt vooral die laatste goed uit.
"Ik zeg niet ja en niet nee." Maggie De Block laat in het midden of ze premier wil worden. Maar als het van de peiling van dit weekend van La Libre Belgique en RTBF afhangt, is het antwoord duidelijk. Aan beide zijden van de taalgrens wordt ze uitgeroepen tot kandidaat-premier nummer één.
De realiteit aan de onderhandelingstafel is echter anders. De Block heeft zich daar tot nu toe allerminst geprofileerd als natuurlijke leider. Integendeel, er was bij de andere partijen wrevel over de al te principiële opstelling van de Open Vld-delegatie. "Ze hebben duidelijk te weinig ervaring met onderhandelingen op het allerhoogste niveau", klonk het. Een vingerwijzing naar De Block, die voor het eerst zo'n prominente rol speelt in de regeringsvorming. Een keer zou ze zelfs in slaap zijn gevallen tijdens de onderhandelingen. Als ze promotie maakt van staatssecretaris tot premier, zou ze plots drie klassen hoger spelen. Ze is nooit partijleider, minister, laat staan vicepremier geweest.
De politieke waarde van een peiling is altijd relatief, zo blijkt dus, maar mediatiek kun je ze mooi uitbuiten. De Block liet de kans niet ontsnappen voor een 'presidentieel' interview in De zevende dag en het VTM-nieuws. Veel inhoudelijks zei ze niet. Maar de onderliggende boodschap was duidelijk: hier zit een kandidaat-premier.
Handig voor de externe profilering, maar ook aan de onderhandelingstafel. Als Open Vld afstand doet van het premierschap, kan ze inhoudelijke toegevingen eisen. Maar de vraag is hoe realistisch hun claim is op de Wetstraat 16, ongeacht de geloofwaardigheid van De Block. Ze zijn nog steeds de kleinste partij in de coalitie, klinkt het in onderhandelingskringen.
Charles Michel (MR) geldt zo als coformateur nog steeds als belangrijkste kandidaat, maar ook zijn partijgenoot Didier Reynders geeft zich niet gewonnen. Want wat misschien nog het meest opviel in de peiling, was dat Reynders een stuk populairder is dan zijn voorzitter. Bovendien steunen vier op de tien MR-kiezers Reynders als kandidaat-premier, terwijl Michel het met minder dan 20 procent moet doen. Als op het komende partijbureau de premierkwestie wordt aangekaart heeft de Brusselaar alvast extra munitie.
CD&V en Open Vld tonen zich ongeduldig en vragen om snel duidelijkheid over wie er nu premier wordt. Sinds Kris Peeters afzag van het premierschap, is er een vacuüm gekomen. Zonder een duidelijke keuze voor een piloot kan de landing niet worden ingezet, klinkt het. Volgens sommigen rond de tafel hoopt Peeters nog altijd zelf premier te worden als MR en Open Vld er niet uitgeraken.
Ook inhoudelijk wil CD&V er vaart achter zetten. De Zweedse partijen zaten zaterdag alvast van halftien 's morgens tot elf uur 's avonds samen, vier uur langer dan gepland. Naast het hoofdstuk Asiel en Migratie werden ook Buitenlands Beleid en Overheidsbedrijven getackeld. Alle hoofdstukken die niet ingrijpend zijn voor de begroting, zijn nu de revue gepasseerd voor een 'tweede lezing'.
Vanaf deze week komen de echt cruciale thema's aan bod. Onder andere de loonlastenverlaging, sociale zekerheid en pensioenen. Alle hebben ze een grote impact op het budgettaire kader. Morgen, ten laatste woensdag, wordt de begroting aangepakt. Die gesprekken kunnen pas van start gaan als het rapport van het Monitoringcomité rond is.
Een landing voor eind deze week lijkt echter weinig realistisch, gezien de hoeveelheid werk die nog op de plank ligt. Bovendien staat volgende week maandag de Septemberverklaring van de Vlaamse regering op het programma. Minister-president Geert Bourgeois (N-VA) komt zo een eerste keer als regeringsleider in de spotlights. Een gelegenheid die zijn federale collega's niet zullen willen doorkruisen.