Marleen Temmerman schenkt uittredingsvergoeding weg

"Als je zelf opstapt, vraag je toch geen uittredingsvergoeding. Dat is toch de logica zelve." Aan het woord is Frank Vandenbroucke. De socialist vertrok eind 2011 uit de Senaat om zich volledig op wetenschappelijk onderzoek aan de universiteit te storten.

Dat het echter niet zo eenvoudig ligt, bewees Open Vld'er Sven Gatz even voordien. Gatz, fractieleider in het Vlaams Parlement, verruilde het halfrond vorig jaar na zeventien jaar voor een job als directeur bij de Belgische bierbrouwers. In ruil voor bewezen diensten had Gatz recht op een uittredingsvergoeding van maar liefst 300.000 euro. Een premie die hij ook aanvroeg, maar waar hij enkele dagen en een enorme storm van protest later opnieuw van afzag.

Wettelijk gezien stond Gatz nochtans recht in zijn schoenen. Volksvertegenwoordigers hebben volgens het boekje recht op een afscheidspremie, ook wanneer ze zelf beslissen om op te stappen. Wie langer dan één jaar en niet langer dan zes jaar parlementslid is, krijgt een vergoeding van één jaar loon. Vanaf het zesde jaar komt er jaarlijks twee maanden parlementaire vergoeding bij om na twaalf jaar te komen tot een uittredingsvergoeding van twee jaar. Het plafond is een vergoeding van vier jaar.

Opvangcentrum

Die parlementaire vergoeding voor een 'gewoon' parlementslid is 7031,79 euro bruto, oftwel 84.381,50 euro per jaar. Voor 'bijzondere functies' zoals commissievoorzitters, qaestoren of fractieleiders zoals Gatz, ligt die vergoeding nog een stukje hoger.

Marleen Temmerman valt in dezelfde categorie. Vijf jaar lang was ze senator, waarvan een jaartje ook fractieleider. Vorige maand nam ze ontslag uit de Senaat, Temmerman wordt het hoofd van het departement voor Reproductieve Gezondheid en Onderzoek van de Wereldgezondheidsorganisatie in Genève. Haar uittredingsvergoeding zal door haar fractieleiderschap iets meer dan de 'gewone' vergoeding van 84.381,50 euro bedragen. Hoeveel precies weet Temmerman nog niet. "Ik heb er al naar gevraagd, maar een antwoord heb ik nog niet gekregen. Ik hoop in ieder geval dat het in orde komt, want ik zit erop te wachten."

Afstand doen van de premie, dat wil de gynaecologe niet. "Waarom zou ik wanneer ik er even goed mee aan goede werken kan doen? Doe ik afstand, dan blijft dat geld in de staatskas. Een klein druppeltje is dat daarin. Maar neem ik het op, dan kan ik er een groot verschil mee maken. Enfin, met de helft dan toch, want ongeveer de helft zal ik toch moeten afdragen aan de staat in de vorm van belastingen. Ik had gevraagd aan de Senaat om het geld rechtstreeks door te storten naar het goede doel, maar dat kan blijkbaar niet."

De goede werken waar Temmerman op doelt bevinden zich in Kenia. Met het International Center for Reproductive Health (ICHR) dat Temmerman in 1994 in Gent oprichtte, stichtte de gewezen sp.a-politica in Mombasa een opvangcentrum voor vrouwen en kinderen die het slachtoffer werden van seksueel geweld. Zij krijgen daar medische en psychologische zorg, maar aan het centrum is ook een trainingsafdeling verbonden. "Onze medewerkers proberen daar niet alleen aan gezondheidspersoneel maar ook aan andere sectoren in de maatschappij duidelijk te maken dat seksueel geweld níét normaal en onaanvaardbaar is. Dat het niet iets is wat er zo maar bijhoort. Tegelijkertijd proberen we iets te doen aan de straffeloosheid en leggen we uit aan vrouwen hoe ze klacht kunnen indienen."

Het geld van de uittredingsvergoeding heeft ze daarvoor broodnodig, zegt Temmerman. "We hebben geen structurele financiering voor het centrum, we zijn afhankelijk van het geld dat we schooien om onze verpleegsters en medewerkers te kunnen betalen." Enerzijds draait het centrum van allerhande giften aan het ICHR, anderzijds op de eigen inbreng van Temmerman. "De opbrengst van mijn boeken en lezingen stort ik allemaal integraal door. Door jaarlijks een honderdtal lezingen te geven, kon ik maandelijks toch een goede 2.000 euro investeren. Maar die opbrengst valt weg, nu ik in Genève ga wonen.

"De giften aan het ICHR dalen ook, gezien de economische crisis. Mijn man, die nu met mij mee verhuist naar Genève, werkte tot vorige maand in Mombasa als fundraiser. Hij stootte op hetzelfde probleem. En dus kunnen we de uittredingsvergoeding heel goed gebruiken. Ik schat dat daar netto toch een 4.000 euro per maand van zal overblijven. Daar kan ik in in Kenia ontzettend veel mee doen."

Statutenwijziging

Dat Temmerman nog recht heeft op de (volledige) uittredingsvergoeding heeft ze te danken aan de trage werking van het federale parlement. Na de affaire-Gatz werd immers beslist om de regels te hervormen. Het Vlaamse Parlement deed dat al en halveert de vergoedingen. In Kamer en Senaat is het nog wachten op een akkoord. "We staan daar nog nergens", geeft Kamervoorzitter André Flahaut (PS) ruiterlijk toe. "Er was werk genoeg op de plank, men moet prioriteiten leggen."

Bij Senaatsvoorzitter Sabine de Bethune (CD&V) valt te horen dat ambtenaren achter de schermen aan een statutenwijziging aan het denken zijn.