Notoire jobhopperlijkt gedoodverfde Microsoft-topman
De Nokia-baas keert na drie jaar terug naar Microsoft. Lukt het hem dit keer wat langer bij een werkgever te blijven? En slaagt hij erin om naast Apple en de tandem Samsung-Google een derde volwaardig smartphonesysteem uit te bouwen?
Toen Stephen Elop in 2010 als topman aantrad bij Nokia, fronsten veel Finnen de wenkbrauwen. De Canadees was afkomstig uit de hoogste regionen van Microsoft, een van de grote concurrenten op de markt voor mobiele telefoons. Zou Elop niet een paard van Troje kunnen zijn, dat van Redmond naar Espoo was gerold om de ondergang van Finlands technologische trots te bespoedigen?
Die Finnen kunnen gerust zijn: Elop vertrekt alweer. Hij neemt alleen wel 32.000 werknemers mee en een handvol geblutste kroonjuwelen: de 49-jarige directievoorzitter verkocht deze week de mobiele divisie van Nokia aan Microsoft en verhuist met de boedel mee. Hij wordt het hoofd van de toestellentak van het Amerikaanse bedrijf, dat al Xbox-spelcomputers en Surface-tablets maakt en straks ook Lumia-telefoons.
Drie jaar heeft Elop erop zitten in het Finse Espoo - voor zijn doen een behoorlijke poos. De in Canada geboren manager is een jobhopper. Zijn loopbaan is een aaneenschakeling van steeds kortere dienstverbanden.
Zijn persoonlijke record vestigde Elop in 2008, door een jaar nadat hij er was aangetreden als kroonprins te vertrekken bij Juniper Networks. Hij diende zijn ontslag in toen de hoogste baas, Scott Kriens, op het punt stond Elop voor te dragen als zijn opvolger.
Elop is 'vluchtgevaarlijk', waarschuwde de techwebsite SiliconBeat in 2008 zijn nieuwe werkgever Microsoft. Dat zag hem na twee jaar de benen nemen naar Finland.
Mores van Microsoft
Zijn terugkeer in de schoot van de maker van Windows, Office, Skype en Internet Explorer komt op een pikant moment. Nog geen twee weken geleden kondigde topman Steve Ballmer aan dat hij binnen een jaar met pensioen gaat. Zo veel tijd gunt Microsoft zich voor het vinden van een opvolger. Zou Elop dat niet kunnen wezen?
Elops dienstverband bij Microsoft was te kort om hem te doen belanden op de lijst van mogelijke opvolgers van Ballmer. Die lijst is de afgelopen jaren fors geslonken, omdat kroonprinsen vertrokken of hun congé kregen van Ballmer. Geen van de resterende kandidaten heeft de ervaring met mobiele telefoons zoals Elop die heeft. Niet onbelangrijk voor een bedrijf dat zich meer wil toeleggen op software én apparaten.
Elop heeft als voordeel dat hij bekend is met de mores van Microsoft en dat hij de cultuur bij andere bedrijven heeft opgesnoven - van Adobe, de makers van Photoshop, tot Boston Chicken, een restaurantketen die in 1995 bankroet ging.
Ook als is het eindresultaat niet geweest wat iedereen ervan hoopte, Elop heeft met Nokia laten zien dat hij risico's durft te nemen. Toen het over zijn opvolging ging, zei Steve Ballmer afgelopen week dat de buitenwacht maar niet te veel moest lezen in de terugkeer van de verloren zoon. Maar hij zei ook geen nee.
Totaalbeleving
Microsoft staat wat de toekomst aangaat ook voor radicale keuzes. Terwijl Nokia een tijdperk afsluit, slaat de softwaremaker een nieuwe weg in. Tot nu toe levert Nokia de hardware en Microsoft de software voor de Lumia-smartphones. Daardoor keken de partners naar elkaar. Microsoft rekende op Nokia om de smartphones aan de man te krijgen, terwijl Nokia afhankelijk was van Microsoft om de ontwikkeling van de software gaande te houden.
Straks komt de hele keten bij elkaar. Microsoft zal eigen toestellen op de markt brengen die draaien op zijn vertrouwde Windows-systeem. Door alles in eigen huis onder te brengen, komen ook productiekennis, financiering en marketing bijeen.
Met de deal erkent Microsoft dat de strijd op de markt van smartphones en tablets om de totaalbeleving draait, gebouwd rond toestellen, diensten en applicaties die met elkaar verbonden zijn.
Elop krijgt nu alle middelen in handen om een volwaardig derde ecosysteem te bouwen voor de smartphone- en tabletmarkt, naast dat van Apple en de tandem Samsung-Google. Microsoft gaat met open vizier de wedloop aan, in de hoop er een volwaardige race met drie paarden van te maken.
"We hebben meer dan ooit de ambitie om het derde ecosysteem te worden. Maar we moeten accelereren", zo verklaarde Elop. "De gebundelde spierkracht is nodig om echt door te breken bij de consument."