Poetin stapt binnen een jaar op
Vladimir Poetin heeft nog eens herhaald dat hij geen derde mandaat als Russisch president ambieert. Kremlinwoordvoerder Dimitri Peskov: 'In maart 2008 zal een nieuw staatshoofd zijn plaats innemen.'
Door Frank Schlömer
Moskou l De verklaring komt kort na het neerslaan van anti-Poetinbetogingen. In bepaalde Russische media is trouwens een hele discussie aan gang over de brutaliteit waarmee de betogers van straat werden geveegd.
President Poetin legt zijn functie binnen een jaar neer. Hij zal niet proberen een derde opeenvolgende mandaat te krijgen door een amendement in de grondwet. Dat heeft Kremlinwoordvoerder Dimitri Peskov gezegd. "Het staat vast dat binnen een jaar een nieuwe president zijn plaats zal innemen", zei Peskov op de Engelstalige Russische informatiezender Russia Today.
"Er zullen democratische verkiezingen plaatshebben", vervolgde Peskov. "Poetin is de populairste politicus van het land. Hij heeft natuurlijk het recht om raad te geven aan de kiezers."
Uit een recente opiniepeiling is gebleken dat niet minder dan twee derde van de Russen zich voor een derde ambtstermijn van Poetin uitspreek. Ook verschillende Russische politici riepen de voorbije maanden op tot een derde mandaat, dat momenteel echter onmogelijk is volgens de grondwet. Het Kremlin had vervolgens een dergelijke grondwetswijziging afgekeurd, maar het was nooit zo duidelijk over Poetins vertrek in 2008 als Peskov in zijn verklaringen.
"We hebben allen nood aan stabiliteit in dit land en we twijfelen er niet aan dat de stabiliteit bij de machtsoverdracht behouden zal blijven", aldus Peskov. "Stabiliteit staat grotendeels gelijk met een grondwet waar niet aan geraakt kan worden."
De eerste vicepremiers Sergej Ivanov en Dimitri Medvedev worden in de Russische media genoemd als mogelijke opvolgers.
Opvallend is dat de verklaring komt kort nadat de politie in Moskou en Sint-Petersburg een paar honderd demonstranten bijzonder brutaal van straat heeft geklopt. Die kwamen onder meer op tegen een grondwetswijziging en een derde ambtsperiode voor Poetin, die zij als dictator bestempelen. Sommigen hadden verwacht dat de president het overdreven geweld van de politie aan de kaak zou stellen, maar zijn stilzwijgen interpreteren zij als een stille goedkeuring.
Een deel van de Russische pers durft wel kritiek te uiten. De krant Kommersant schreef dat de oppositie nog nooit op zo'n brutale manier werd aangepakt. Twee redacteurs van de krant, die niet mee betoogden, werden overigens tot bloedens toe geslagen. Gazeta schreef: "De overheid heeft het centrum van Moskou omgetoverd tot een militair oefenterrein." En Vremi Novosti kreeg door het hardhandige optreden van de politie de indruk dat er "een revolutie op grote schaal" aan gang was.
De media vragen zich af waarvoor president Poetin eigenlijk bang is. "Waar heeft iemand die met 70 tot 80 procent verkozen schrik voor? Toch niet van die tweeduizend betogers op een bevolking van 140 miljoen?" Oppositieleider en voormalig wereldkampioen schaken Garri Kasparov heeft in elk geval aangekondigd niet te zullen stoppen met betogen. Hij heeft opgeroepen om weer op straat te komen.
Kasparov was zondag een van degenen die tijdelijk werden opgepakt. "Straatprotest is het enige wettige middel dat nog rest om druk op de staatsmacht uit te oefenen. De tegenstanders van president Poetin moeten hun protest efficiënter organiseren en meer volk op straat brengen", zei Kasparov gisteren in Kommersant.