Direct naar artikelinhoud

Rechtbank verwerpt beroep Breivik en vraagt nieuw psychiatrisch rapport

Het hof van beroep in Oslo heeft het beroep van Anders Behring Breivik afgewezen en een nieuw psychiatrisch rapport van de Noorse massamoordenaar aangevraagd. Breivik zelf wou geen nieuw psychiatrisch onderzoek nadat een vorig hem strafrechtelijk ontoerekeningsvatbaar verklaard had.

Anders Behring Breivik pleegde op 22 juli 2011 een bomaanslag tegen regeringsgebouwen in het centrum van de Noorse hoofdstad. Daarbij kwamen 8 mensen om. Daarna vermoordde hij 69 leden van de jongerenbeweging van de regerende Arbeiderspartij op het eiland Utoya. Tientallen anderen werden gewond of erg getraumatiseerd.

Vandaag beslist Geir Lippestad, de advocaat van de extreem rechtse terrorist, of hij nieuwe stappen zal ondernemen. Mogelijk stapt hij naar het Hooggerechtshof. Lippestad maakt gewag van een procedurefout. Hij voert aan dat het hof van beroep onterecht inkijk kreeg in het psychiatrisch dossier van zijn client, dat onder het medische geheim zou vallen.

In november hadden twee door de rechtbank aangestelde psychiaters in dat rapport geconcludeerd dat Breivik aan 'paranoïde schizofrenie' lijdt en wettelijk gezien 'krankzinnig' is. Die diagnose werd later bevestigd door een panel van psychiaters en psychologen van de Noorse Raad van Forensische Geneeskunde.

Andere deskundigen, drie psychologen en een psychiater die hem volgden in de gevangenis, plaatsten echter vraagtekens bij de diagnose en stelden bij Breivik geen spoor van psychose vast.

Toen hun bevindingen uitlekten ontstond een hevig publiek debat in Noorwegen, waarbij vooral de nabestaanden van de talrijke slachtoffers zich tegen de officiële diagnose verzetten. Zij vinden Breivik een terrorist die wordt 'gepsychiatriseerd'. Zij vroegen zich af hoe iemand die twee aanslagen tot in de kleinste details voorbereidt als ontoerekeningsvatbaar kan worden gezien.

Breivik werkte jarenlang werkt aan een politiek manifest tegen het multiculturalisme en de 'mosliminvasie' van Europa. Dat stuurde hij ook naar talrijke extreem rechtse politici in Europa, onder meer aan een Vlaams Belanglid en de Britse English Defense League.

Hij plande zijn aanslagen ook met militaire precisie. In een afgelegen dorp kocht hij een boerderij, werkte er in alle rust aan zijn bom met kunstmest en oefende met de wapens die hij in Utoya gebruikte.

Niet in de cel

Breivik zelf ontkende ook in zijn eerste verhoren dat hij ontoerekeningsvatbaar is. Hij hoopte al op de eerste dag na de aanslag een openbaar proces te krijgen, om een platform te krijgen voor zijn extremistische ideeën.

Een diagnose van ontoerekeningsvatbaarheid zou Breivik daar strafrechtelijk gezien erg goed uitkomen. Bij een veroordeling dreigt hij de maximumcelstraf te krijgen. Als 'ontoerekeningsvatbaar' persoon zou hij na een proces niet in de cel, maar in de psychiatrie belanden. In theorie kan hij dan in de toekomst vrijkomen als geneesheren oordelen dat zijn geestesgesteldheid verbeterd is.

Het proces tegen Breivik moet normaal op 16 april beginnen.