Al wie poten en oren heeft hapt naar adem

Vrouwen laten hun hersenen niet achter op de bevallingstafel? Deze thuisblijfmama is alvast van mening dat het stuk van Famke Robberechts (DM 20/11) nuance verdient.

Volgens de hoofdredacteur van Goed Gevoel wil Ilse Ceulemans met haar 45-jarenplan (DM 19/11)een economisch model op grond van haar persoonlijke situatie. Ze vergeet er wel bij te vertellen dat net zij het heersende economisch model belichaamt: tweeverdieners die buitenshuis werken, mooi huis, twee auto's, drie vakanties en een kastje vol merkkleertjes voor de kindjes.

Is er geen alternatief, mevrouw Robberechts? Nochtans werkt uw (ons?) economisch model niet. En het maakt ons ook niet per se gelukkiger (lees Borderline Times van Dirk De Wachter.).

Dat Robberechts werk en gezin perfect kan combineren, heeft meer te maken met persoonlijke situatie- en karakterkenmerken dan met het gegeven dat iedereen dat maar moet kunnen. Een man die evenwaardig kan meehelpen, een goede omgang met schuldgevoelens... Ik hoor in mijn omgeving meer andere geluiden: "Ik krijg het niet rond", "ik mis te veel", "geen tijd voor mezelf en te weinig voor de kinderen". Herkenbaar?

Waarom komt het bij Famke niet op dat ik overdag een museum bezoek, een boswandeling maak, als vrijwilliger de communicatie help verzorgen voor het gemeenschapscentrum (en op die manier mijn verzamelde intellectuele kapitaal kan benutten, weliswaar op een andere manier dan in een betalend model voor een werkgever)? Waarom toch altijd dat beeld van die vrouw met schort die een taart bakt? Omdat dat het beeld is op Ons Kookboek van 1956?We all moved on.

En wat een ongeëmancipeerd beeld over emancipatie, zeg. Is emancipatie nu niet net dat je in alle vrijheid je keuzes kan maken? Ik ben blij en dankbaar dat ik heb kunnen studeren en een fijne carrière in marketing op internationaal niveau heb kunnen uitbouwen. Nu ben ik blij en dankbaar dat ik thuis kan blijven om er te zijn voor mijn kinderen. Dat moet toch genoeg zijn? Over emancipatie valt toch meer te zeggen dan dat thuisblijven 'het kleed wegtrekt onder alles waar generaties vrouwen voor gestreden hebben'? De meeste vrouwen zijn er zich van bewust dat ze buitenshuis kunnen werken en velen krijgen ook die kans. Voor velen werkt het systeem echter niet meer, of is het alvast niet meer genoeg: steeds meer werken en steeds meer verdienen, maar toch ongelukkig zijn?

Breid dit rustig uit naar mannen. En meer in het bijzonder bumperpapa's, zoals Maarten Rabaey hen mooi omschreef - gekneld in de file tussen werk en crèche, en tussen botsende belangen van werkgever en gezin (DM 20/11). Want ook daar wringt het schoentje: vrouwen die thuis blijven, worden meteen in een naar appeltaart geurend en overbemoedering neigend hokje gestopt, maar voor mannen is het taboe nog veel groter. Waardoor de keuze om minder te werken of thuis te blijven toch weer geen optie is.

Zou dit geen werkelijke emancipatie zijn: dat we allemaal op gelijke basis kunnen kiezen wat we echt willen? Dat we een afgewogen keuze kunnen maken tussen werken en thuisblijven, zowel mannen als vrouwen? Is dat niet veel meer emancipatie dan mordicus blijven werken, beladen met schuldgevoelens?

Ik besef maar al te goed dat mijn keuze in zekere zin een luxekeuze was. Hoe anders is de situatie van pakweg eenoudergezinnen of mensen met een laag inkomen, die de financiële gevolgen niet kunnen dragen?

De enige relevante zin die ik lees in het stukje van Famke Robberechts is "Werken maakt mij gelukkig." Blijf dat dan vooral doen, zou ik zeggen, maar doe niet zo laatdunkend over de keuze van anderen.

Al wie poten en oren heeft hapt naar adem. Ploetermoeders of niet, bumpervaders of niet, iedereen in dit werklevendebat zoekt meer tijd en ruimte.

Is er geen alternatief, zoals Famke Robberechts suggereert? (En ze is dezer dagen niet de enige.) Die zijn er wel degelijk. Een basisinkomen voor iedereen, bijvoorbeeld. In Zwitserland denken ze erover na. Daar ligt een debat van de toekomst.