Omdat de tijd er rijp voor is
Alles zal worden onthuld, o lezer. Het is gewoon een kwestie van tijd. Deze week vloog de eerste verjaardag van de protestbeweging Occupy Wall Street voorbij als een zoevende pijl richting onbekende toekomst en de persreactie daarop viel samen te vatten als 'theater zoals het te verwachten en te voorzien was'. Iedereen wou weten of Occupy nog in leven was en indien ja, wat de concrete resultaten waren van de beweging.
Op zich is dat niet verwonderlijk omdat OWS het afgelopen jaar geëxcelleerd heeft in slogans, mediamomenten en hier en daar een solidariteitsverklaring uit soms onverwachte hoek. Maar tegelijk en veel minder zichtbaar is de Occupybeweging niet enkel een stimulator van zulke nieuwsfeitjes maar ook een mogelijke 'game-changer' geworden die zich bezig houdt met processen in plaats van louter gebeurtenissen.
De beweging is zich beginnen bekommeren om zeer praktische zaken, soms gesneden op de maat van een specifieke groep, soms met raad en advies voor mensen die aan de onderkant van de Amerikaanse samenleving zijn terecht gekomen. Strike Debt bijvoorbeeld is voortgevloeid uit een steeds groter wordend protest tegen student loans die veel jonge mensen met zulke grote schulden opzadelen omdat hun ouders de middelen niet hebben om hen te laten studeren. Strike Debt is vorige week met een campagne begonnen waarbij deelnemers hun schuldpapieren in brand steken en daarbij heel de schuldeconomie van de VS in vraag stellen (denk aan de gewetensbezwaarden tijdens de Vietnamoorlog die hun draft cards verbrandden uit protest tegen die waanzinnige oorlog).
Zo zijn er talloze voorbeelden die niet meteen in een nieuwsfeit kunnen worden samengevat, waarbij de slotconclusie is dat het kapitalisme al dan niet eindelijk op haar knieën werd gedwongen door een bende idealisten. De beweging vertakt zich als een veelkoppig monster en staat op het punt om een maatschappelijke en culturele (r)evolutie te worden in de Verenigde Staten.
Deze schrijver, uw dienaar, is niet noodzakelijk een samenzweringsliefhebber. Volgens mij zijn er evenzeer verschillende redenen waarom de mainstreammedia niet altijd zulke evoluties weten te duiden. Maar het interessantste zijn de mensen die zich wel willen meten met de beweging en artikels of zelfs boeken schrijven die pogen de onderstroom van OWS te duiden.
David Graeber is zo'n mens. Vorig jaar bracht bij het boek Debt: The First 5000 Years uit, dat ik nu met veel genoegen aan het doorbladeren ben. Ja, deze man heeft zich al serieus geëngageerd voor Occupy en bezette vorig jaar mee Zuccotti Park. Objectiviteit hoef je hem alvast niet te verwijten. Maar de vele lezingen die je van hem kunt vinden op het net maken duidelijk dat zulke mensen aan de oppervlakte komen en zich verder associëren met gelijkgestemden omdat de tijd er rijp voor is. Een paar jaar geleden zat hij nog bij kleine uitgeverijen en werd er weinig over hem gesproken. Nu zit een grote uitgeverij als Random House achter hem voor zijn volgende boeken. Een anarchist die als een interessante commentator en ideeënman wordt binnengehaald: ook dat is de kracht van Occupy. Het veelkoppig monster is nog maar net de wieg uit.