'Niet zeker of Fyra ooit nog zal rijden'
De kans dat de Fyra ooit over het spoor zal rijden, wordt met de dag kleiner. Dat blijkt uit getuigenissen van Nederlandse parlementsleden. Voor het eerst stelt de spoortop de toekomst van de Fyra luidop in vraag.
De Fyra's staan sinds 21 januari geparkeerd in Watergraafsmeer, bij Amsterdam. Ingenieurs sleutelen de klok rond om de geflopte hogesnelheidstrein alsnog op te lappen. Over de vorderingen is weinig bekend, want pottenkijkers worden al wekenlang geweerd door de NMBS en de NS. Ondertussen tikt de tijd wel verder. Het ultimatum voor de Italiaanse producent AnsaldoBreda loopt eind deze maand af. Tegen dan moet de Fyra in orde zijn. "Tot dan weerhouden we ons van elke commentaar", klinkt het droog bij de NMBS.
In Nederland wordt wél al een tipje van de sluier opgelicht. De leden van de Tweede Kamer mochten gisteren voor het eerst een kijkje nemen in de werkplaats. Ze kregen ook uitleg over de huidige stand van zaken. Achteraf zonk hen de moed in de schoenen. "De twijfels zijn toegenomen, het vertrouwen niet. Er lijkt iets fundamenteel mis met de trein", vatte VVD-Kamerlid Betty de Boer samen.
Sander de Rouwe van het CDA noemt de problemen zeer ernstig. "Ze kijken nu niet alleen meer naar losse deuren en ramen, maar ook naar het fundament'', stelt de Rouwe. Volgens hem moet nu serieus worden gekeken naar alternatieven. De SP wil al lang dat de Fyra wordt teruggestuurd naar de maker in Italië. "Dit heeft mij alleen maar in mijn oordeel gesterkt", aldus Kamerlid Farshad Bashir.
Extern onderzoeksbureau
De spoorwegen onderzoeken nu al twee maanden wat er mis is met de Fyra, maar voorlopig zijn er nog geen conclusies. "Je kunt het vergelijken met een huis. Als een deur scheef hangt, kun je denken: ik schroef 'm vast. Maar je kunt je ook afvragen waardoor de deur scheef hangt. Ligt het aan het scharnier, aan het kozijn of aan het huis zelf? Daarvoor moet je het hele fundament bekijken. Dat is complex als het huis er al op staat", legt NS-specialist Alex Rentier uit.
Een lichtpunt: ondertussen zouden er geen bodemplaten meer van de Fyra kunnen vallen, zoals afgelopen winter gebeurde. AnsaldoBreda heeft een oplossing gevonden door een extra frame aan te brengen aan het onderstel. De Belgische en Nederlandse spoorwegen willen wel nog onderzoeken of er aanvankelijk rekenfouten zijn gemaakt in het ontwerp. Nederlandse monteurs kijken of de deuren goed zitten, maar ook of alle moertjes en boutjes goed zitten. Bovendien zal een extern onderzoeksbureau de betrouwbaarheid in de toekomst moeten beoordelen.
Ondertussen schieten de Nederlanders ook ons land ter hulp. De NS wil haar Fyra-treinen die nu alleen in Nederland worden gebruikt, ook op het Belgische net laten rijden. Het gaat wel niet om de geflopte V250-stellen. Wel om de V160, een trager model dat nog gewoon rondrijdt. Volgens NS-directeur Merel van Vroonhoven kan de trage Fyra een alternatief zijn, indien de traditionele Fyra niet meer kan rijden. Daarom worden testproeven uitgevoerd met dubbeldekkers. Die zouden al dan niet op het hogesnelheidsspoor rijden.