Binnenkijken in het heiligdom van een Mexicaanse fotografe

Coyoacán in Mexico City, een wijk zo ­rustig dat je haast zou vergeten dat ze in een van de drukste metropolen van de wereld ligt, doet wellicht niet onmiddellijk een belletje rinkelen. Maar de moeite waard om te leren kennen, is ze zeker. Al was het maar om haar bekende inwoners. Zo is Frida Kahlo er geboren. Ze woonde er een groot deel van haar leven met haar echtgenoot Diego Rivera en blies er ook haar laatste adem uit.

Het Frida Kahlo-huis – nu museum – met zijn felle, kleurrijke gevel mag dan wel onmiddellijk de aandacht naar zich toe zuigen, het is zeker niet de enige blikvanger van de buurt. Naarmate meer en meer creatief talent zich er vestigde, groeide de wijk doorheen de jaren uit tot een culturel hub.

Ook de gevierde Mexicaanse fotografe Graciela Iturbide vond er 28 jaar geleden een stukje grond en twijfelde er niet aan om haar net afgestudeerde zoon, Mauricio Rocha, het huis te laten ontwerpen.

Hij bouwde twee volumes, gescheiden door een patio. Aan de ene kant is er een gasten- en slaapkamer, aan de andere kant een grote open ruimte als woonkamer en een mezzanine die Graciela’s werkplek vormt. Die werkplek werd na een carrière van ettelijke decennia een tikje te klein. Er was uitbreiding nodig om haar archief te stockeren, maar ook om galeristen en curatoren te ontvangen. Bovendien had ze nood aan een plek waar ze werk- en privéleven ­makkelijker uit elkaar kon houden.

In 2012 klopte Graciela opnieuw aan bij Mauricia, die ondertussen was uitgegroeid tot een toonaangevend architect. Zijn werk is inmiddels net zo beroemd als dat van zijn moeder. Zij vroeg hem om een studio aan de overkant van de straat neer te poten.

Ze gaf hem totale vrijheid, op twee ­voorwaarden na: de structuur moest volledig bestaan uit baksteen én gesloten zijn aan de voorkant van het gebouw. Het resultaat is een torenachtige constructie van drie verdiepingen, waarbij elke ruimte twee glazen wanden heeft die uitkijken op de binnenplaats.

Zo moeder, zo zoon

In zijn ontwerp haalde Mauricio inspiratie uit zijn moeders grootste passie: fotografie. De compositie van de bakstenen werkt als een ­diafragma. De voorgevel lijkt dan wel volledig afgesloten, in de opbouw van de stenen liet Mauricio verschillende openingen waardoor er, naargelang de hoek en oriëntatie, nog ­voldoende licht naar binnen schijnt.

Voor Graciela speelde verder ook de ­oorsprong van de materialen een belangrijke rol. De bakstenen, in vier afmetingen, werden handgemaakt in het Mexicaanse stadje Puebla. Al het timmerwerk bestaat uit tzalam, tropisch hout uit het zuiden van het land. En ook voor haar interieur verzamelde ze lokale spullen die vooral een natuurlijke schoonheid uitstralen. Doorheen het huis vind je een hoop planten, antiek en kunst uit alle uithoeken van Latijns-Amerika.

Het huis is doordrongen met de ziel van de cultuur, maar oogt schijnbaar simpel en sober. Net als de architectuur van haar zoon.