Direct naar artikelinhoud

Prille relatie overleeft eerste test

Brits premier Theresa May en Amerikaans president Donald Trump hebben hun eerste ontmoeting afgerond met een levendige persconferentie. Volgens May staat Trump 100 procent achter de NAVO, die hij eerder overbodig had genoemd. De president op zijn beurt noemde de brexit 'schitterend' en viel de EU aan.

May pakte graag uit met nieuws: Trump gaat later dit jaar op staatsbezoek bij koningin Elizabeth. Het is ongebruikelijk dat een nieuwe president zo snel een uitnodiging krijgt van Buckingham Palace. Eerder op de dag hadden de twee staatshoofden geposeerd in het Oval Office, met tussen hen in Jacob Epsteins buste van Winston Churchill. De bedoeling was de wereld te tonen hoe sterk de 'Special Relationship' is. Een dag eerder had May voor een Republikeins gehoor in Philadelphia gezegd dat de Britten en Amerikanen hun "speciale band nieuw leven moeten inblazen", dit om niet in de schaduw te geraken van Aziatische grootmachten. Tevens zei ze dat militaire avonturen als in Irak verleden tijd zijn.

Wat bij de eerste ontmoeting vooral telde, was de persoonlijke dimensie. Hoe gaat deze oer-Britse politicus - met wiens voornaam de staf van het Witte Huis grote moeite had, want in de briefing stond hij verkeerd geschreven - om met deze onorthodoxe president, voor sommigen het stereotype van de typische Amerikaan? En hoe zou Trumps diplomatieke debuut zijn? Hoe houdt hij zich staande als hij de aandacht en het podium moet delen? Hoe goed de Britse premier zich had voorbereid, bleek uit haar rode mantelpak. Rood was de kleur die Margaret Thatcher het liefst droeg bij ontmoetingen met Ronald Reagan. Rood is ook meestal de kleur van Trumps stropdas.

Humor brengt redding

Ze vleide de gastheer door hem te feliciteren met "een magnifieke overwinning" en hij prees de brexit als "iets schitterends voor jullie land". De president vertelde zelfs dat hij tijdens een bezoek aan Schotland de brexit voorspeld had, blijkbaar vergetend dat hij eigenlijk op de dag ná het referendum in het land van zijn moeder was. Maar voor de rest gedroeg hij zich zo presidentieel mogelijk, het voorbeeld volgend van Mays diplomatieke en zelfverzekerde optreden. Hij werd zelfs even in verlegenheid gebracht toen BBC's Laura Kuenssberg hem een kritische vraag stelde. Humor bracht redding: "Dat was een vraag van jouw kant. Daar gaat die speciale band."

Staand voor gouden gordijnen kreeg May wat ze wilde: Amerikaanse steun aan de NAVO, een belofte om samen te werken in de strijd tegen IS en, het belangrijkste, warme woorden over een toekomstig handelsakkoord. Op het einde was Trump weer zijn oude zelf, met een hoogst persoonlijke tirade tegen de Europese Unie, dat hij 'Het Consortium' noemde. Op een vraag van The Sun hoe de chemie is tussen een "hardwerkende domineesdochter" en een "luidruchtige, extraverte televisiepersoonlijkheid" wendde Trump zich tot The Lady in Red naast hem: "Ik ben een mensenmens. Jij geloof ik toch ook, Theresa?"

Contact met Poetin, Merkel en Hollande

Na het bezoek van May zet Trump vandaag verdere stappen in de internationale diplomatie. Hij zal telefonisch contact opnemen met de Russische president Vladimir Poetin, de Duitse bondskanselier Angela Merkel en de Franse president François Hollande.

Volgens adviseur Kellyanne Conway zullen in het gesprek met Poetin de sancties tegen Rusland vanwege het conflict in Oekraïne ter sprake komen, waarover Trump vaker heeft gezegd dat hij ze wil opheffen. De Republikeinse senator en buitenlandexpert John McCain liet gisteren weten dat hij hoopt dat de regering snel zal afstappen van die "roekeloze koers". Zo niet zal hij de sancties laten vastleggen in wetgeving.

Trump zelf liet gisterochtend weten dat hij vooral uitkijkt naar de resultaten van een al aangekondigd onderzoek naar vermeende stembusfraude tijdens de presidentsverkiezingen, waarbij volgens hem minstens 3 miljoen mensen illegaal op Hillary Clinton hebben gestemd. Hij zou een decreet daarover later op de dag tekenen.

Het onderzoek naar de - wijd en zijd ontzenuwde - fraude zou gaan om mensen die in meer dan één staat als kiezer stonden geregistreerd, en om mensen zonder papieren en zelfs overledenen die ten onrechte als kiezer stonden geregistreerd. Volgens vicepresident Mike Pence zal het onderzoek een algehele doorlichting van de kieswetten omvatten, weet The Washington Post.

Waarnemers zien intussen een Witte Huis dat nog niet op volle toeren draait. Sommige dagen verlopen regelrecht chaotisch. Zoals donderdag, toen een ingepland bezoek van senatoren ineens werd uitgesteld, de ceremoniële ondertekening van een decreet werd geschrapt en woordvoerder Sean Spicer eerst wereldkundig maakte dat de muur langs de grens met Mexico zou worden betaald door een heffing van 20 procent op Mexicaanse import, om nog geen uur later toe te geven dat dit alleen maar een voorstel was.