Direct naar artikelinhoud

Litouwen bouwt hek 'tegen Russische dreiging'

Litouwen gaat een hek bouwen langs de grens met het Russische Kaliningrad. Dat stukje grondgebied ligt ingesloten tussen Litouwen, Polen en Wit-Rusland aan de Oostzee. Het hek moet 135 kilometer lang worden.

De aanleg van het hekwerk, 2,5 meter hoog, wordt grotendeels gefinancierd door de Europese Unie. Litouwen krijgt daarvoor 25 miljoen euro uit het Binnenlandse Veiligheidsfonds, dat onder meer bedoeld is om de buitengrenzen van de EU te versterken. Litouwen zelf draagt nog eens 3,5 miljoen euro bij.

Momenteel bestaat de grens alleen maar uit paaltjes met hier en daar versperringen. Het hek is volgens de regering bedoeld om smokkelaars en illegalen tegen te houden. Maar volgens de vicevoorzitter van de veiligheids- en defensiecommissie van het Litouwse parlement, Rasa Jukneviciene, is het ook gericht tegen Rusland. "Het hek zal geen tanks of ander militair materieel tegenhouden, maar laat zien dat we ons best doen om een potentiële bedreiging door Rusland te verminderen."

Rusland ziet de plannen als een onvriendelijk gebaar. De gouverneur van Kaliningrad, Anton Alichanov, hamert erop dat Rusland voor 'transparante' grenzen is. Spottend stelt hij voor dat zijn regio goedkope bakstenen voor de bouw van de 'muur' kan leveren.

Kaliningrad fungeert sinds de Tweede Wereldoorlog als een soort militaire voorpost van Rusland, vanwaaruit de strijdkrachten snel kunnen reageren op een eventuele aanval uit het Westen.

Net als de andere Baltische staten is Litouwen bang dat het het slachtoffer zal worden van een operatie die is ingeluid door de annexatie van het Oekraïense schiereiland Krim in 2014. Toen stuurde Moskou 'groene mannetjes' - militairen zonder insignes - de grens over om de machtsovername voor te bereiden. De drie Baltische landen maakten tot 1991 deel uit van de Sovjet-Unie en herbergen nog steeds aanzienlijke Russische minderheden, vooral Letland en Estland.

Steun van NAVO

Ook die twee landen zijn bezig met de aanleg van een hek langs de grens met Rusland. Net als Litouwen behoren zij tot de Schengenzone, waarbinnen de interne grenscontroles zijn opgeheven. Volgens beide landen is het hek vooral bedoeld om illegale immigranten tegen te houden, maar er zit ook een politieke kant aan.

Als gebaar van steun aan Polen en de Baltische landen heeft de NAVO vierduizend militairen en ongeveer tachtig tanks naar Polen gestuurd. Tegelijkertijd kwamen in Noorwegen driehonderd Amerikaanse commando's aan. Rusland ziet de komst van de NAVO-troepen als een bedreiging, maar heeft zelf een enorme troepenmacht langs zijn grenzen.