Wat deed deze man in Vilvoorde?
Abdelbaki Es Satty, de imam van wie wordt vermoed dat hij de daders van de aanslagen in Barcelona en Cambrils heeft geradicaliseerd, verbleef vorig jaar in ons land. Binnenlandse Zaken opent een onderzoek.
Er is een link opgedoken tussen de aanslagen in Barcelona en Cambrils van afgelopen donderdag, en België. Spilfiguur Abdelbaki Es Satty verbleef vorig jaar gedurende enkele maanden in ons land. Hij was imam in Ripoll, het Catalaanse dorpje dat een deel van de jonge aanslagplegers leverde.
Hans Bonte, sp.a-burgemeester van Vilvoorde, bevestigt dat de man in zijn stad werd gesignaleerd. "Tussen januari en maart van vorig jaar hield Abdelbaki Es Satty zich hier op", zegt Bonte. "Hij had geen adres of verblijfsvergunning. Hij was hier op zoek naar werk, en wou als imam aan de slag." Es Satty zou hebben aangeklopt bij de Youssef-moskee in Diegem.
Omgekomen bij ontploffing?
Vermoed wordt dat Es Satty omkwam bij de ontploffing woensdag in een huis in Alcanar. De politie gaat ervan uit dat de aanslagen vanuit dat huis werden gepland. Spaanse media berichtten gisteren dat Es Satty de voorbije jaren meerdere keren naar ons land is afgereisd en dat hij er een tijdje zou hebben gewoond. De veertiger zou in Vilvoorde en Diegem, bij Machelen, hebben verbleven. Jean-Pierre De Groef, sp.a-burgemeester van Machelen, zegt niet op de hoogte te zijn.
Hans Bonte zegt dat zijn diensten in Vilvoorde destijds contact hebben opgenomen met de Spaanse autoriteiten. Die lieten toen weten dat de man niet geseind stond, noch werd gelinkt aan eventuele terreurdaden. "Gezien wat we vandaag weten is dat zeer opvallend", zegt Bonte. Of de imam hier actief is geweest of wat hij hier precies deed, moet de komende dagen duidelijk worden.
Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA) liet gisteren op Twitter weten dat de imam niet gekend is bij de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ). "Hij heeft dus nooit een Belgische verblijfskaart aangevraagd of gekregen. Uiteraard kan hij wel in België zijn geweest, over deze info beschikt mijn administratie niet", klinkt het.
De man verdween vorig jaar uit Vilvoorde, zonder enig spoor na te laten. Hij zou op 8 maart zijn vertrokken, exact twee weken voor de aanslagen in Zaventem en Brussel. Binnenlandse Zaken heeft inmiddels een onderzoek geopend. Vooralsnog wordt hij niet in verband gebracht met de terreurcel die in ons land de aanslagen pleegde.
Te lang onder de radar
Es Satty zou wel verantwoordelijk zijn voor de radicalisering van de jonge daders die de aanslagen pleegden in Barcelona. In de Spaanse media wordt hardop de vraag gesteld of de imam niet te lang onder de radar is kunnen blijven. Al in 2004 dook zijn naam op in het onderzoek naar de aanslagen van 11 maart 2004 in Madrid. Toen werden documenten van Es Satty teruggevonden in het huis van een van de hoofdverdachten, Mohammed Mrabet Fahsi. Die werd veroordeeld voor het rekruteren van terroristen, een veroordeling die in beroep werd vernietigd. Een andere verdachte, Mohamed Belhadj, vluchtte via België en Nederland om uiteindelijk in Syrië te worden gearresteerd. Zijn broer Youssef werd destijds in Brussel opgepakt.
Dat er een verband opduikt tussen Spaanse jihadisten en ons land komt niet uit de lucht vallen. In april van dit jaar werden ook al in Barcelona negen mannen opgepakt die tot hetzelfde netwerk zouden behoren als de cel die in ons land de aanslagen pleegde.
Onderzoeken toonden al een lijn van drugstrafiek en jihadisme van Brussel-Parijs naar het zuiden. Ook Abdelbaki Es Satty werd eerder opgepakt voor drugstrafiek.
► 4-5