'De Block bespaart op wat werkt'

Volgend jaar is het volgens minister van Volksgezondheid en Sociale Zaken Maggie De Block een kwestie van "de tering naar de nering te zetten". In totaal wil ze iets meer dan 408 miljoen euro bezuinigen en een van de manieren om tot dat bedrag te komen, is door de honoraria niet te indexeren.

"Een enorm probleem, zeker voor de wijkgezondheidscentra", zegt professor Jan De Maeseneer (Universiteit Gent). In wijkgezondheidscentra werken artsen niet per prestatie, maar krijgen ze per patiënt een forfaitair bedrag. Ingeschreven patiënten kunnen er vervolgens gratis langsgaan. Ons land telt inmiddels bijna 130 centra die samen meer dan 300.000 patiënten bereiken.

"Artsen die per prestatie werken, kunnen de besparingen compenseren door extra prestaties te leveren. In wijkgezondheidscentra is dat niet mogelijk", zegt De Maeseneer. "Hun middelen gaan met 925.000 euro naar beneden, terwijl de lonen van medewerkers wellicht wel geïndexeerd worden. Onbegrijpelijk, zeker als je weet dat net die centra erin slagen de meest kwetsbare groepen te bereiken en dat hun manier van werken leidt tot besparingen in labo-onderzoek, medische beeldvorming en hospitalisatie."

Bezuinigingen zoals deze brengen volgens hem de werking van de centra in gevaar. "De sector wordt hier gewoon koud gepakt", benadrukt de professor. "Zonder overleg, want eerder waren de ziekenfondsen en wijkgezondheidscentra overeengekomen om niet aan die middelen te raken."

Ook voor huisartsen die iemand in loondienst hebben of wachtposten, zal de maatregel duidelijk voelbaar zijn. "Wij hebben niet het idee dat deze begrotingsvoorstellen de eertelijnsgeneeskunde optimaal ondersteunen", zegt Maaike Van Overloop, voorzitter van Domus Medica. "Bovendien gebeurt dit zonder overleg met de sector. Dit strookt niet met wat ze beloofde in het regeerakkoord."

Dat De Block daarnaast heeft besloten om het aantal huisartsenwachtposten te bevriezen, zorgt eveneens voor wrevel. "Zogezegd omdat die het aantal spoedbezoeken niet doen dalen", legt De Maeseneer uit. "Als we echt willen dat mensen niet naar de spoed gaan, dan moeten we hen net verplichten om eerst langs de huisarts of wachtpost te passeren, tenzij bij heel ernstige situaties. Maar het probleem is dat de minister niet de moed heeft om dat door te voeren. Nee, dan viseert ze de wachtposten terwijl die er net mede voor gezorgd hebben dat de voorbije jaren het aantal studenten huisartsengeneeskunde in Vlaanderen spectaculair is gestegen. Veel studenten zien die wachtposten als de enige manier om wachtdiensten leefbaar te houden."

'Nog niets beslist'

De Block zelf erkent dat het geen gemakkelijke tijden zijn. "We moeten bezuinigen maar tegelijk moeten we de patiënten ontzien." Over de huisartsenwachtposten laat de minister weten dat er nog niks definitief is beslist. "Er komt een analyse van de werking van de spoeddiensten die overbevraagd zijn. Het is de bedoeling dat patiënten overal snel toegang hebben tot de zorg die ze nodig hebben. Maar ook dat ze met de juiste klachten op de beste plaats terechtkomen: met zware en dringende problemen bij de spoed en met kleinere problemen bij de huisarts."

Toch vindt De Maeseneer dat de minister haar beloftes niet nakomt. "Zo gaat ze prat op evidence based medicine (EBM, SV) als leidraad voor haar beleid. Wel, ze bespaart op iets waarvan bewezen is dat het werkt. Als zij in de krant artsen oproept om geen geld te vragen aan de armen (Het Nieuwsblad 16/10, SV), dan moet ze mij eens uitleggen waarom ze bezuinigt op de centra die net die kwetsbare groep bereiken. Die logica is mij geheel onduidelijk."