Papa wil brood op de plank brengen

Niet dat vaders het niet fijn vinden om tijd met hun kinderen door te brengen. "Het probleem zit hem eerder in een vrij conservatief idee dat blijkbaar nog steeds in de hoofden van mannen zit", stelt De Hoon. Hij onderzocht voor de Erasmus Universiteit van Rotterdam de relatie tussen geluk en de hoeveelheid werk, bij zowel vaders als moeders. Conclusie? Werkende vaders met schoolgaande kinderen voelen zich gelukkiger als ze fulltime werken.

"Vooral het feit dat ze dan meer verdienen dan hun partner speelt daarbij een rol", stelt De Hoon. "De man wil de kostwinner zijn. Hij wil voldoen aan de traditionele verwachting dat hij zijn gezin kan onderhouden of heeft op zijn minst het gevoel dat hij daaraan moet voldoen."

Niet ambitieus

Marc (45) weet waarover de Nederlandse socioloog het heeft. Hij werkte de voorbije vijf jaar vier vijfde en voelt zich daar naar eigen zeggen niet goed bij. "We hebben drie kinderen en mijn vrouw heeft een goedbetaalde job als CEO van een bedrijf. Dus leek het me niet meer dan logisch dat ik ook mijn deel van het werk deed en een dag per week thuisbleef om voor de kinderen te zorgen."

Alleen, op zijn werk hebben ze dat volgens hem nooit begrepen. Zijn bazen zagen Marc vooral als 'niet ambitieus'. Iemand voor wie zijn werk op de tweede plaats komt. "Ik ben promoties misgelopen. Ik heb zelfs het gevoel dat ik op vergaderingen genegeerd word. En nu ik opnieuw fulltime zou willen werken, lukt dat niet meer. Mijn bazen willen dat niet."

De voorbije jaren verdiende Marc een pak minder dan zijn vrouw. En ook dat steekt wel een beetje. "Ergens heb je als man wel het gevoel dat je gefaald hebt. Ook al besef ik rationeel dat zo'n gevoel nergens op slaat. Maar ik maak me zorgen. Het is geen fijn gevoel om financieel afhankelijk te zijn van je partner. Wat als ze van mij weggaat?"

Standaard man-zijn

Het verhaal van Marc is voor socioloog De Hoon een mooi voorbeeld van waar het fout loopt. "Het gaat hier om mensen die bewust zelf kiezen om deeltijds te werken, maar die vanuit de samenleving en wellicht ook de eigen opvoeding tekenen krijgen dat ze niet voldoen aan de standaard van het man-zijn."

Al is dat zelf kiezen ook wel relatief, stelt socioloog Ignace Glorieux (VUB). "We zien dat de keuze van mannen om deeltijds te werken vaak een negatieve keuze is. Net als bij vrouwen trouwens. Het is ergens van moeten, omdat de gezinssituatie anders onhoudbaar is. Zeker in Nederland, waar de voorzieningen en kinderopvang nog gebrekkiger zijn dan bij ons. Maar eigenlijk zouden die mannen het liefst fulltime blijven werken."

Dat de man nog steeds met het idee zit dat hij kostwinner moet zijn of anders faalt, is ook niet zo verwonderlijk, meent professor Glorieux. "De rollenpatronen zitten nog zo ingebakken in onze maatschappij. Nog niet zo lang geleden toonde iemand mij een schoolboekje uit de derde kleuterklas. De kindjes moesten prentjes van een vader en een moeder verbinden met spullen die bij hen hoorden, zoals een hamer of strijkijzer. Onvoorstelbaar, maar het is nog steeds realiteit."

Vaders zijn gelukkiger als ze fulltime werken. En moeders net als ze parttime werken, blijkt ook uit het onderzoek. Moeten we dan eigenlijk per se die rollenpatronen willen doorbreken? Toch wel, meent De Hoon. "Er zijn genoeg onderzoeken die aantonen dat het goed is voor de kinderen als de vader meer betrokken is bij de opvoeding. En nu zijn het vooral de parttime werkende moeders die bij een echtscheiding in een financieel precaire situatie terechtkomen. Vaders mogen dan ongelukkiger zijn, dat ze deeltijds werken heeft wel degelijk goede gevolgen voor het hele gezin. Bovendien kan dit voor vrouwen de ruimte bieden om actiever te zijn op de arbeidsmarkt."